Yumurtacılıkta birlik kaliteyi getirdi – Kocatepe Gazetesi

26 yıllık yumurta üreticisi Sabit Pekin, “Eskiden yüz üretici de 4 milyon tavuk varken bugün 30 üretici de 7 milyon tavuk var. Afyon yumurtası kalitesi ile kendini ispatladı” dedi

Sektörde ilklere imza atıldı
Pekin Damızlık Yumurta Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı A. Sabit Pekin, 26 yıldır hizmet ve üretim sağladığı yumurta sektörünün Afyonkarahisar için büyük önem taşıdığına işaret etti.
30 Milyon dolarlık ihracaat
Damızlık ve yumurta üretiminde kendilerine güven ve inancın olduğundan söz eden işadamı A. Sabit Pekin, bu inanç ve güvenci boşa çıkarmamanın haklı gururunu yaşadıklarını dile getirdi. Kısa vadede yumurta üretiminden para kazanamadıklarını ama uzun vade de kazançlı olduklarını aktaran Pekin; “Afyonkarahisar’ın 6 yıl önce başına dert olan tavuk gübresi sorunun aşmak için çalıştım. Ben damızlıkçı olmam nedeniyle pek çok uluslararası fuarlara gittim. Avrupa ve ABD’de gitmediğim ülke kalmadı. Hep hayvancılık ve tarımla ilgili fuarlara gittim. Orada şunu gördüm. Tavuk gübresi Türkiye’de bizim başımıza dertti. Bu tavuk gübresini ne yaparlar, nasıl bertaraf ederler. Ham tavuk gübresinden fermante edilmiş organik gübre üretimini öğrendim. Buraya geldim Afyonkarahisar’daki yumurtacı arkadaşlara bunu önerdim. Hepsi memnuniyetle kabul etti. Dokuz arkadaş bir araya geldik. Tavuk gübresi ogranik üretim tesisini kurduk. Sağ olsunlar insanlar bize güvendi. Oranın yönetimini bana bıraktılar. Orada 24 yumurta üreticisi bir araya geldi. Cahit Pekin’i Yönetim Kurulu Başkanı seçtiler. Hafta da 30 ile 35 tır yumurta ihracatı yapılıyor. Geçen yıl 30 milyon dolara yakın ihracaat yaptılar. Bunlar hoş şeyler. Belki bize bir getirisi yok para kazanamıyoruz. Ben Afyon Güç Birliği’nin kardeşim de Afyon Yumurta A.Ş’nin başkanlığını yapmaktan maddi bir kazanç elde etmiyoruz. Ama manevi kazanç, insanların bize güvenip ‘bu işin başında siz olun’ demeleri bile beni tatmin ediyor. Belki de yaşımız icabı duygusal davranmaya başladık.” diye konuştu.
Güvenilir takip edilen örnek
Almanya ve ABD’den aldıkları ana damızlıklardan yumurta civcivi ve brovler et tavuğu civcivi üretimi yaptıklarını ifade eden işadamı Sabit Pekin, Pekin Yumurta’nın damızlığını ve civcivinin de kendi üretimleri olduğunu söyledi. Artan civcivleri Afyonkarahisar ve Türkiye’nin muhtelif şehirlerinde yumurta üreticileri-ne pazarladıklarını kaydeden A. Sabit Pekin; “Civcivi, viyadüğü, yemi, yumurtası, yumurtanın tasnifi herşeyi ile varız. El değmeden kaliteli yumurtalar ürettiğimizi sanıyoruz. İnsanlara örnek olu-yoruz. Belki tavuk kapasitemiz çok büyük değil. Afyonkarahisar’da bizden daha çok hayvanı olan arkadaşlarımız var. Ama işin örneği olmak beni daha mutlu ediyor. Daha çok para kazanmak değil. Güvenilmek, takip edilmek, örnek alınmakbeni daha çok mutlu ediyor. Afyonkarahisar’ın iki değişik noktasında yumurta üretim çiftliğimiz var. Eskişehir ve Afyonkarahisar’ın Bolvadin ilçesinde damızlık tesislerim var. Kuluçkahanem var. Haftanın iki gününü Eskişehir’de geçiri-yorum. Orada ki damızlık ve kuluçkahanemi takip ediyorum. Birkaç günde Bolvadin’e gidiyorum. Hepimiz dört kardeş çalışıyoruz. Yaklaşık 2 yüz çalışanımız var.” şeklinde konuştu.
Hayvan sayısı ve üretim arttı
Firma olarak 26 yılı sektörel bazda analiz ettiklerin de her şeyden önce Türkiye de yumurta tüketiminin çok arttığını, işe ilk başladıkları1980-90’lı yıllarda Türkiye’de yumurta tüketiminin kişi başına 100-105 adet olarak hesaplardıklarını belirten Sabit Pekin, yılda tüketilen 105 adet yumurtanın günümüzde 250 adede de eriştiğini ifade etti. Yumurta tüketiminin ve üretiminin çok arttığına dikkat çeken işadamı Pekin, 1980-88’lı yıllarda yumurta pazarlama şirketi olarak bir köyden 70 bin yumurtayı 8-10 çiftlikten toplama ile aldıklarını artık çiftlik kapısına iki kamyonla giriş yaptıklarını söyledi. Bir çiftlikten 400 bin yumurta aldıklarını anlatan Pekin şöyle konuştu: “Üretim kapasiteleri de şirketlerin hayvan sayısı da çok arttı. Ben Afyonkarahisar’da yıllardır aşı bayiliği, civciv bayiliği ve civciv üreticiliği yaptığımdan dolayı sık toplantılar düzenlerdim. Bu toplantı-lara 100-150 yumurta üreticisi gelirdi. Bugün 40 kişi kadar kaldık. Yüz kişinin elinde 4 milyon tavuk vardı. Bugün 30 kişinin elinde 7 milyon tavuk var. Üretim birilerinin elinde çoğaldı. Şirketlerin kapasitesi büyüdü. Yumurta çiftlikleri çok hijyenik, ekonomik güzel bir hal aldı. Dışarı da yaz aylarında artı 40 derece sıcaklıkta bizim çiftliklerimiz 20 derece sıcaklığın üzerine çıkmaz. Soğutmalı, klimalı çok güzel barınaklar yapılmaya başlandı.”
Günlük 350 bin sofralık
yumurta üretiliyor
Yakın geçmişte sayısı on bin üretim olan çiftlikte 3 işçinin çalıştığını ancak günümüzde 70 binlik çitflikte 1 kişinin çalıştığını kaydeden işadamı Sabit Pekin, üç işçinin bir işçiye düştüğünü yumurtanın el değmeden toplandığına işaret etti. Yem tüketiminin azaldığını belirten Pekin, Türk insanının son 5-6 yıl günlük yumurta tüketmeye başladığını, bu tespitini artan günlük tüketime yumurta yetiştirememekle destekledi. Yirmi yıl önce tüketicinin bir ayda 20 veya 30 yumurta yediğini artık günlük yumurta tüketiminin ciddi ölçüde arttığını belirten Pekin şunları söyledi: “Bu çok güzel sağlıklı bir şey. Çok şey değişti. Gerek teknik gerekse hijyenik olarak sağlık açısından değişim yaşandı. Günlük sofralık 350 bin adet yumurta üreti-yoruz. Ürettiğimiz bu yumurtanın yüzde 20’si ihracaata gidiyor. Yüzde 10’u il içinde yüzde 7’de Antalya, İstanbul ve Karadeniz gibi iç pazara gidiyor. İhracaata çok daha fazla yumurta isteniyor. Ancak yüzde 20’ni verebiliyoruz. Bizim yumurtamız çok tutuluyor. Sadece bizim değil Afyonkarahisar’da üretilen yumurta çok tutuluyor. Kardeşimin başkanlığını yaptığı Afyon Yumurta A.Ş vasıtasıyla ihracaata yumurta çok gidiyor. Ama üretici kendi iç pazarını da kaybetmek istemiyor. Tüm erititği yumurtayı ihracaat vermek istemiyor. Pekin ailesi olarak damızlıktan sene de 5 milyon dişi yumurta civcivi bir o kadar da brovler civcivi üretiyoruz. Bunlar iç pazara yönelik şeyler. Türkiye’nin yumurta üretim tesislerine pazarlanıyor. Beyaz et entegrasyonuna da brovler civcivleri veriliyor.”
Türk yumurtası gözde
Türkiye’de mısır, soya gibi ana girdilerin dışa bağımlı olması nedeniyle devletin yem maddelerinden çok büyük vergiler aldığını aktaran işadamı Sabit Pekin, yemlerin çok pahalı olduğunu aktardı. Yumurta maliyetinin yüzde 70’lik oranının yem olduğuna dikkat çeken Pekin, dünya pazarlarının çok üzerinde yumurta ürettiklerini söyledi. Maliyet nedeniyle her ülkeye ihracaat şansının olamadığından yakınıan Sabit Pekin; “Örneğin İsrail çok tüccar bir ülke. İsrail bizden yumurta istiyor ama fiyatta anlaşamıyoruz. İsrail sadece tüketim için değil bizden alıp Avrupa, Asya ülkelerine pazarlamak istiyor. Ama fiyatımız yüksek geliyor. Çünkü soyayı, mısırı Arjantin ve ABD’den çok pahalıya ihraç ediyoruz. Dışa bağımlıyız devlet bunlardan çok vergi alıyor. Bize kala kala bir Irak ve Azerbaycan kalıyor. Türkiye’den kardeşimler geçen yıl Afrika ülkesi Angola’ya bir dene-me yaptılar. Ama arkası gelmedi çünkü ulaşım çok zordu. Gemiyle 40 günde gidiyor. Yumurtanın tazeliği korunamıyor. Yakın ülkelere damızlık yumurta da Mısır ve Azerbaycan’a ihracaat yapıyoruz. Sofralık yumurta da Irak, İran ve Azerbaycan’a fiyattan dolayı yumurta verebiliyoruz. Aslında Türkiye yumurtası çok kaliteli, çok yerden isteniyor ama pahalı geliyor. Dünya fiyatlarının üzerinde.” ifadelerini kullandı.
Tarım ve hayvancılık
politikaları gözden geçirilmeli
Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehmet Mehdi Eker’in ATB’nin sektörel toplantısına katıldığını hatırlatan Sabit Pekin, toplantıya yem üreticileri ve yumurta üreticilerini temsilen katılımların yapıldığını bildirdi. Her iki grup temsilcilerinin yaptıkları konuşmalarda yem hammadde-lerinin ihracaatta, ithalatta fazla gümrük vergisine tabi olmaması bu verginin düşürülmesi yönünde olduğunu söyleyen Pekin; “Maalesef işin sadece tarımdan kaynaklanmadığını ülkenin paraya da ihtiyaç duyduğu belirtildi. Sayın Bakanımız kısa vadede gümrük vergsinin düşürülemeyeceğini ifade etti. Bu şartlar altında ihracaat şansımız çok fazla yok. 50 Milyon nüfuslu olan Arjantin Türkiye’nin yarısı kadar bir ülke. Tarımla ilgili arazisi yüzde 9 oranında. Türkiye’nin tarım arazisi yüzde 35. Dünya da üretilen soyanın yüzde 95’ni Arjantin üretiyor. Bu ülkede 5 yıla kadar Tarım Bakanlığı yokmuş. Ama dağ taş soya üretiyor. Elli milyon nüfuslu bir ülkede 50 milyon tane büyük baş hayvan var. Biz 70 milyonuz bizde 10 milyon tane büyükbaş hayvan var. Maalesef yıllardır süre gelen yanlış hayvancılık politikaları bizim gerek tarımsal gerekse hayvansal hadiselerde dünya çapında ön plana çıkmamızı engellemiş. On yıldır zarar eden büyükbaş hayvancılık tam para kazanıyor ithal hayvanla şimdi tekrar önü kesildi. Biz bugün Arjantin’deki soyaya ve hayvanlara muhtaç olduk. Bunu artık siyasilerimizin oturup düşünmesi bir öz eleştiri yapmaları lazım.” dedi.