Yılantaş Kaya Mezarı: Frig Sanatının Gizemli Mirası

Bu vadide yer alan Yılantaş Kaya Mezarı, MÖ 7. yüzyıla tarihlenen Frig dönemine ait sanatsal ve mimari özellikleriyle dikkat çeken eşsiz bir anıttır. Yıkılmış olmasına rağmen günümüze ulaşan kalıntılar, mezarın ihtişamını ve toplum içinde yüksek statüye sahip bir kişiye ait olduğunu düşündürmektedir.

MEZARIN KONUMU VE GENEL ÖZELLİKLERİ

Yılantaş Kaya Mezarı, Göynüş Vadisi’nde, Aslantaş Kaya Mezarı’nın batısında yer alır. Ana kayaya oyularak yapılan bu mezarın büyük bir bölümü, geçmişte meydana gelen depremler nedeniyle yıkılmıştır. Ancak kalan parçalar ve yapının mimari detayları, mezarın yapımında kullanılan teknik ve sanatsal beceri hakkında önemli ipuçları sunmaktadır.

Mezarın sağlam kalan bölümlerinden, bir mezar odasına sahip olduğu anlaşılmaktadır. Bu oda, Frig sanatına özgü üçgen çatılarla tasarlanmış, iç kısmında ise ahşap çatı kirişlerini andıran detaylara yer verilmiştir. Yıkılan bölümlerden elde edilen bilgiler, mezar odasının iç kısmında sedirlerin bulunduğunu ve girişin her iki yanında küçük sekiler olduğunu göstermektedir.

FRİG SANATININ EŞSİZ DETAYLARI

Yılantaş Kaya Mezarı, üzerindeki kabartmalarla Frig sanatının en özel örneklerinden birini sunmaktadır. Mezarın ön cephesinin altındaki kabartmalar, ancak taşın altına girilerek görülebilir. Bu kabartmalar, dönemin inanç ve sanat anlayışını yansıtan detaylarla doludur.

Kapının iki yanında yer alan figürlerde, yılanlara karşı mücadele eden savaşçılar betimlenmiştir. Her iki savaşçı da dikkat çekici bir şekilde tasvir edilmiştir:

•    Başlarında miğfer,

•    Bellerinde kısa pala,

•    Bir ellerinde kalkan, diğer ellerinde ise mızrak bulunmaktadır.
Savaşçılar, mızraklarını yılana saplamak üzere gergin bir şekilde durmaktadır. Bu tasvirler, Frig sanatındaki figüratif detaylara verilen önemi ve dönemin yaşam tarzını anlamak açısından büyük bir öneme sahiptir.

ASLAN BETİMLEMELERİ VE MİMARİ UNSURLAR

Mezarın yıkılmış bölümünde, aslan kabartmaları yer almaktadır. Bu kabartmalar, aynı vadide bulunan Aslantaş Kaya Mezarı’ndaki betimlemelerle benzerlik gösterir. Ancak Yılantaş’taki aslan tasviri, daha belirgin şekilde büyük bir baş ve pençe detaylarıyla dikkat çekmektedir. Friglerde aslan figürü, gücün ve koruyuculuğun bir sembolü olarak sıkça kullanılmıştır.
Ayrıca mezarda yer alan bir diğer dikkat çekici unsur, yaprak motifli ve başlıklı kısa sütundur. Bu detay, Friglerin mimari ve dekoratif anlayışının ne denli gelişmiş olduğunu gözler önüne sermektedir.

FRİG SANATININ VE MEZARLIK ALANININ ÖNEMİ

MÖ 7. yüzyıla tarihlenen Yılantaş Kaya Mezarı, Frig sanatının ileri düzeyini ve toplum içindeki seçkin bireylere verilen önemi yansıtır. Bu mezarın, topluluk içinde yüksek bir statüye sahip bir kişiye ait olduğu düşünülmektedir. Mezarda yer alan figürler ve kabartmalar, sadece estetik bir değer taşımakla kalmaz, aynı zamanda Friglerin inanç sistemleri, sanatsal becerileri ve günlük yaşamları hakkında ipuçları sunar.

GÖYNÜŞ VADİSİ VE ARKEOLOJİK DEĞER

Göynüş Vadisi, Frig dönemine ait pek çok kaya mezarı ve anıtıyla Anadolu arkeolojisinin önemli merkezlerinden biridir. Aslantaş ve Yılantaş kaya mezarları, vadiye özgü mimari ve sanatsal geleneklerin izlerini taşır. Bu eserler, hem bölgenin kültürel mirasının korunması hem de geçmiş medeniyetlerin anlaşılması açısından büyük bir değer taşımaktadır.

YIKILMIŞ OLSA DA ANLATACAK ÇOK ŞEYİ VAR

Depremler nedeniyle büyük ölçüde yıkılmış olsa da, Yılantaş Kaya Mezarı’ndan geriye kalanlar, Frig sanatının ihtişamını ve toplumun yüksek kesimlerinin bu eserlerle nasıl ölümsüzleştirildiğini anlatmaya devam ediyor. Kalıntılar, Göynüş Vadisi’nin hem arkeolojik hem de kültürel açıdan zenginliğini vurgularken, bölgenin tarihin derinliklerindeki önemini de gözler önüne seriyor.
Afyonkarahisar’da tarih ve doğayı bir arada yaşamak isteyenler için Yılantaş Kaya Mezarı, mutlaka görülmesi gereken bir miras olarak değerini koruyor.