Valilik restorasyonuyla ilgili iddialar asılsız

Afyonkarahisar Valiliği’ne dönüşecek olan eski belediye binası restorasyonunda ihale ve işçilerin para alamadığı ile ilgili iddiaların asılsız olduğunu söyleyen Restorasyon firması İnşaat Mühendisi Zihni Kilit, restorasyondaki gecikmenin projede 6 kez değişiklik yapılmasının yanı sıra Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’nun nihai projeyi ancak Kasım 2013 sonunda onaylamasından kaynaklandığını açıkladı. Kilit, Valiliğin en geç 23 Nisan’da hizmete gireceğini söyledi

Afyonkarahisar Valiliği’nin yıkılacağı Cumhuriyet Meydanı projesi kapsamında, Valiliğin taşınacağı Anıtpark arkasındaki eski belediye binasında restorasyon çalışmaları sürüyor. Restorasyon çalışmalarıyla ilgili Afyonkarahisar’daki bir yerel gazetede yer alan restorasyon ihalesinin siyasi bağlantılarla alındığı iddialarını reddeden İnşaat Mühendisi Zihni Kilit, işçilerin parasını alamadığı için hapse girdiği iddialarının da doğru olmadığını söyledi. İhaleye girmeleri için teklif aldıklarını açıklayan Zihni Kilit, ihaleyi almak için piyasa şartlarından yüzde 23 daha düşük fiyat verdiklerini söyledi. Projenin bitiş tarihi ile gecikmenin binanın durumu nedeniyle yapılan proje revizyonlarından kaynaklandığını da anlatan Kilit, Eskişehir Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu’nun projenin son halini Kasım ayının son günlerinde onayladığını belirtti. Üst düzey bir depreme bile dayanıklı bir bina oluşturduklarını kaydeden Kilit, projeyi 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nda hazır hale getireceklerini vurguladı.
İHALE, ANTALYA VALİLİĞİ PROJESİ
REFERANSI VE DÜŞÜK FİYATLA BİZDE KALDI
Tarihi varlıkların restorasyonunun her inşaat firması tarafından yapılamadığına hatırlatan İnşaat Mühendisi Zihni Kilit, ihalenin siyasi bağlantılarla alındığı iddialarını reddetti. Eski bir okul olan Antalya Valiliği restorasyon projesinin tamamlanışının kendileri için referans olduğuna değinen Kilit, “Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yaptırdığı eski eserlerin onarım ve güçlendirmesini her firma yapamıyor. Müzeler Genel Müdürlüğü’nün eski eser yapmaya uygun görmediği firmalar bu tür ihalelere giremiyor. İhaleyi, Özel İdare, Valilik, Belediye kim yaparsa yapsın Kültür Bakanlığı’na kayıtlı eski eser yapı niteliğine sahip olmayan bir bu tür firma ihaleye giremez. Yasa bu konuda çok bağlayıcı. Bizim bununla ilgili iş bitirmemiz var. Çok benzer durumdaki Antalya Valiliği’nin restorasyonunu da biz tamamladık. Tamamen yasalar çerçevesinde ihaleye girecek firmaların benzer işleri bitirmiş olması gerekiyor. Biz daha önce bunu yapmış bir firma olarak bu hakkı kazandık. Tescilli yapı konusunda müteahhit firmayız. Ayrıca bu tür ihaleler için teminat mektubunuz olması da gerekiyor.” dedi.
ANTALYA’DAN DAHA BÜYÜK OLAN AFYON VALİLİĞİNİ YARI FİYATINA YAPIYORUZ
İhalenin alınışı ile ilgili haberin tamamen asılsız olduğunu ifade eden Zihni Kilit, Afyonkarahisar’daki inşaatın Antalya’ya göre yarı fiyatında olduğunu açıkladı. Afyonkarahisar’daki inşaatın kendileri için bir prestif referans proje olması için en iyi kaliteyi sağlamaya çalıştıklarına değinen Kilit, “Bu tür restorasyonlarda sur tamir eden, camii tamir eden bu tür bina ya da konak tamir eden firmalar farklıdır. Bizim çalıştığımız tarihi binalarla ilgili çok fazla firma yok. Bunlar içinde de ihalede bir fiyat yarışı yapılır. Kültür Bakanlığı mutlaka benzer iş bitirmesine esas teminat mektubu ister. Bizim şu an Kültür Bakanlığı’nda 800 bin TL’lik bir teminat mektubumuz var. Biz e bizler gibi firmalar ihale takip etmeyiz. Genellikle Müzeler Genel Müdürlüğü’nden ihaleye davet gelir. Hatta şu an benzer projelerle ilgili davetiyeler var ama ihalelere girmiyoruz. Afyonkarahisar’ı da bir kaç özel nedenden kabul ettik. Bunlardan biri Afyonkarahisar’ın Kurtuluş Savaşı’nın ve Cumhuriyet’in kazanıldığı topraklar olması. Buradaki bir dönem yapısının bizim için prestij ve referans açısından önemli olması. Bir diğer nedeni ise Özer Holding yetkililerinin aile dostumuz olmasıdır. Afyonkarahisar’da hiç bir kar amacı düşünmeden bu ihaleye girdik. Antalya Valiliğini 4 milyon 200 bin TL artı KDV’ye yaptık. Burasını ise 2 milyon 5 bin TL’ye aldık. Burası Antalya’dakinden daha büyük bir bina. Kısacası inanılmaz ucuz yapıyoruz. İhalede de yüzde 23’lük fiyat kırımı yaptık.” şeklinde konuştu.
GECİKMENİN SEBEBİ
PROJE REVİZYONLARI
Binanın ve projenin gecikmesi ile ilgili eleştirilere de değinen Zihni Kilit, binanın dışarıdan göründüğü kadar sağlam olmadığı, deprem dayanıklılığını arttırmak için proje revizyonları gerektiğini söyledi. Her proje revizyonunun bir kaç süre kaybettirdiğine değinen Kilit, “Bu binaların onayı proje kontrolünün bölge koruma kurulu yapar. Afyonkarahisar’ın bağlı olduğu koruma kurulu Eskişehir’de. Kurul ihalesinden ciddi fiyat kırımıyla ihale bizde kaldı. Binayı restore etmek için binayı önce soyduk. Soyma işlemi sonradan yapılan tüm yapı ve sıvaların kaldırılması bir nevi kaba inşaat haline gelmesiydi. Sıvaları kaldırdığımızda binanın dışarıdan göründüğü kadar sağlam olmadığını gördük. Bina işe başladığımızda çok kötü durumdaydı. Her yer yıllar içinde bozulmuş. Tescilli kültür varlığı olmasına rağmen izin alınmadan bazı yerler kırılmış, değiştirilmiş. İlk projede binaya betonarme bir güçlendirme planlanmıştı. Ancak binayı soyunca gördük ki, burası sadece betonarme bir bina değil. Binayı Almanlar 1935’te yapmaya başlamışlar. 1938’de de inşaatı bitirerek binayı kullanıma açmışlar. Bu bina Türkiye’deki karma yapılara bir örnek. Hem betonarme hem de yığma yöntemiyle yapılmış. Bu açıdan bu teknikle Türkiye’deki ilk örneklerden biri. İhaleyi alıp inşaata başladığımızda bile biz bunu bilmiyorduk. Bunun üzerine sadece betonarme güçlendirme yapamayacağımızı, binanın bu güçlendirmeyi taşımayacağını anladık. Bu da proje revizyonları gerektirdi. Her proje değişikliği Eskişehir’den onay gerektiriyor. Bu işlemler aylar sürebiliyor. proje son halini 1,5-2 ay önce aldı” ifadelerini kullandı.
BİNA DEPREME KARŞI ÇELİKLE GÜÇLENDİ
Yeni bir güçlendirme gerekmesi üzerine üniversitelerden konunun uzmanı öğretim üyelerine danıştıklarını açıklayan İnşaat yetkilisi ve İnşaat Mühendisi Zihni Kilit, öğretim üyelerinin çelik önermesinin yanı sıra deprem ihtimalini düşünerek projeyi revize ettiklerini kaydetti. Binanın neredeyse tüm taşıyıcılarının çelikle güçlendirildiğini vurgulayan Kilit, yapılan çalışmalarla ilgili sözlerini şöyle sürdürdü, “Hem projede güçlendirme olması hem de deprem ihtimalini düşünerek binayı çelikle güçlendirmeye karar verdik. Çelikle binanın üç katını da kapladık. Binaya zaman içinde çok cüzi iyileştirmeler yapılmış. Üniversitedeki uzmanların önerisiyle tüm kolon ve ana taşıyıcı duvarları çelikle mantoladık. Tüm taşıyıcı ve kolonlar çelikle güçlendi. Bu projede yoktu. Taşıyıcı bölümlerin yanı sıra oda ve tavan taşımalarına çelik korumalar yaptık. Bu bizim hızımızı ciddi şekilde kesti. Bodrum katta bir radya temel yaptık. Tüm bodrumu kazarak sağlam kayayı bulduk. kolonlarla duvarları, çelik ve bazı özel maddelerle bu sağlam kayaya oturttuk. Binanın oturduğu duvarların altında sağlam ikinci bir temel oluşturduk. Binanın çevresini tamamen ikinci çelikle bir koruma duvarı ya da örtüsüyle sardık. Artık depremde bina esneyecek. Üstelik tüm bu işlerde başta taahhüt ettiğimiz yüzde 23’lük kırımı uyguladık. Bir çok yeni uygulamadan da zarar edecek duruma geldik. Üstelik her değişiklik, kurul onayı gerektiğinden gecikmemizi artırdı. Ancak bu restorasyonu kim incelerse incelesin, bizi alacaklı çıkarır. Şu an değil karda olmak çok ciddi zararda olduğumuz bazı kalemler var.”
CUMHURİYETİN KAZANILDIĞI
TOPRAKLAR TANIMININ GÖRKEMİNİ
YANSITACAK BİR BİNA OLACAK
Afyonkarahisar Valiliği restorasyonunun 23 Nisan’dan önce biteceğini, binanın bu tarihte hizmete girebileceğini ifade eden Zihni Kilit, geçen kasım ayı sonunda gelen kesinleşmiş proje onayıyla aydır aktif olarak çalışabildiklerini açıkladı. Restorasyon ve yapılan çalışmalara ilişkin bilgiler veren Kilit, “Koruma kurulu her deşiklikle ilgili, ‘Bizden haber bekleyin. Onaysız bir şey yapmayın. Onaylamazsak yıkmak zorunda kalırsınız’ dedi. Bazen tek bir onay 3-4 ay sürüyor çünkü kurul ayda bir toplanıyor ve bazen sizin talebinizi gündeme almıyor. Projenin en son halini kasım ayı sonunda onayladı. Yani aylardır kuruldan onay beklediğimiz için bir çok şeyi tamamlamıyor, bekliyorduk. Öte yandan tarihi uygunluk açısından hiç ahşap yapılmamış yapının makam odalarını ahşaba çevirdik. Alt katlarda taş olan bazı bölümleri daha güzel görünmesi amacıyla mermere dönüştürdük. mermer döşemelerin odalara göre taksimi değişti. vali ve vali yardımcılarının makam odalarının tarihi bir görünüme daha uygun olması için hem zeminini hem de tavanını ahşap öngördük. Kurul onay verdikten sonra ilgili yerlere sipariş vermesi, siparişlerin gelmesi zaman alıyor. Mermer olarak dünyaca ünlü Afyon beyazı kullanıyoruz. 150 Metre derinlikten çıkartıyorlar. hatırla gönülle 90 günde geliyor. İşleyip seçme olanları buraya getiriyorlar. Binanın içine silme ve cilalama makinesi sokmamak için bunu fabrikada yaptırıp alıyoruz. bunu burada yapsak fabrikada olduğu kadar parlak olmuyor. Antalya’daki Valilikten daha görkemli olacak, çok itinayla birinci sınıf bir işçilikle götürüyoruz. Burayı Afyonkarahisar’a yakışır, Türkiye’de yolların kesişme noktasının hak ettiği, ‘Cumhuriyetin kazanıldığı topraklar’ tanımını gösterecek, o tarihi ve devlet görkemini yansıtacak bir bina yapmak için çalışıyoruz.” diye konuştu.
İŞÇİLERİN MAĞDURİYETİ BAŞKA BİR FİRMADAN, BAŞKA İNŞATTAN
İşçilerin paralarını alamadıkları için mağdur olamadıkları ile ilgili iddiaları ise, borcunu ödeyemediği için hapse giren işçinin oğlu ve ortağı yalanladı. Hapiste olan kişinin bir yıldır Valilik restorasyonunda sıva, tesviye gibi işlerde çalıştığına değinen ortağı Yunus Çelikkaya, “İlimizdeki Kütüphane inşaatında da biz taşeron olarak çalıştık. Bu inşaatı Gökhan A. isimli bir müteahhit yapıyordu. İnşaatı tamamladık. Kendisi hak edişi aldıktan sonra paramızı ödemeden kayıplara karıştı. Biz de Kütüphane inşaatı için bir firmadan malzeme almıştık. Paramızı alamayınca ödeyemedik. Ortağım taahhüt bulundu ama ödeyemedik ve kendisi hapse girdi” dedi.
Ortağının oğlu Tayfun Koç da babasıyla birlikte valilik inşaatında çalıştığını, uzun süre inşaatta gece bekçiliği yaptığını anlattı. Yeni evlendiği için izinli olduğunu belirten Koç, ağabeyinin babasının üzüntüsünden bir gazeteye demeç verdiğini ifade etti. Oğul Koç, valilik inşaatından alacaklarının ise borcu karşılamadığını kaydetti.
Çalışanlarının mağdur olmaması için alacağına bakmaksızın tüm ödemelerinin yapılacağını ifade eden Zihni Kilit, bu işlem için bir ödemenin gerçekleşmesini beklediklerini vurguladı. Mağdur olduğu iddia edilen işçinin önemli bir eleman olduğunu kaydeden Kilit, söz konusu işçinin inşaat sonrası Antalya’daki işlerde de görev alacak önemli bir personel olduğunu söyledi.
SİYASİ KİMLİĞİMİ HİÇ KULLANMADIM
Kendisinin bir siyasi partinin yönetiminde olmasına rağmen bunu hiç kullanmadığını Afyonkarahisar’daki tüm çalışmalarını inşaat mühendisi ve işadamı olarak yürüttüğünü açıklayan Zihni Kilit, Afyonkarahisar’da partiye hiç gitmediğini söyledi. Afyonkarahisar teşkilatından da kendisine gelen olmadığını ifade eden Kilit sözlerini şöyle tamamladı, “Hiç kimseyi mağdur etmedik. Hiç bir kayırma, usulsüzlüğe girmedik. Hiç bir parti ya da kuruluştan destek almadık. Kaldı ki imza yetkisi olan mimarımız da rakip partinin Antalya’da önde gelen isimlerinden biridir. Eğer ben burayı kıyakla alsam, parti sayesinde alsam benimle niye çalışsın. Biz Afyonkarahisar’ın Kurtuluş Savaşı tarihine yakışır bina yapıp, 10 yıl garanti vereceğiz. Buradaki tüm çalışanlar Antalya’da 5 yıldızlı otel inşaatlarında çalıştı. Sadece ve sadece uzmanlarla çalışıyoruz. Olurda ileride yeni bir Afyon Valiliği binası yapılırsa burası müze olabilecek kalitede çalışıyoruz. Nasıl Dolmabahçe bugün devlet konuklarını ağırlamada kullanılıyorsa öyle olsun istiyoruz. Pencere tutacaklarından su oluklarına kadar pek çok detayı da Dolmabahçe Sarayı’ndan kopyalayarak aldık. Pencere tutacakları özel porselenden üretildi.”
ÇATI VE ESKİ İTAFİYE SIFIRDAN YAPILDI
Valilik restorasyonun son haline ilişkin bilgiler veren İşletme Müdürü Bilgi Kağan Taşkesen, binanın çok yıprandığı gibi kirlendiğini de anlattı. Eski eser yönetmeliğine uygun basınçlı özel bir teknikle ve cihazla zımpara tekniğiyle binanın dış cephesini yılların kirinden temizlediklerini açıklayan Taşkesen, şu an Ali Çetinkaya Kız Lisesi ile eski belediye binasına bakanların renk farkından bu temizliği görebileceklerine değindi. Eski itfaiye tarafındaki bölümünün binanın yapısına uymayan sonradan yapılmış bir bölüm olduğunu hatırlatan Mimar Ali Akyürek ise, “Bu bölümü yıkıp, binanın mimarisine uygun şekilde yeniden yaptık. Renk uyumunu sağladık. Doğramalar 1938’de Almanya’dan gelmişti. Bunların bir kopyasını alıp, aynı ağaçtan doğrama yaptırdık. Tüm çatıyı kaldırıp, terazisi daha sağlam yeni bir çatı gerçekleştirdik. Eskiden düşünlerin yapıldığı bir bölüm varmış. Zemini çok zarar görmüştü buranın zeminini yeniledik. bu zeminin taşımama ihtimaline karşı duvarları, zemine uygun çelik ve ses yalıtımlı yeni duvarla değiştirdik. Özel işlemeler tasarlanıyor. Afyon beyaz mermerin yanı sıra Kütahya çini işçiliği yapacağız. Binanın son halini görmek isteyenler Antalya Valiliği’ne bakabilir” şeklinde konuştu.
Onur BAYRAM’ın haberi