Uzmanlar Uyardı! Zehirlenmeye En Çok Yol Açan Gıdalar ve Korunma Yolları
Gündelik hayatta sıkça tüketilen bazı gıdalar, dikkatsiz tüketim alışkanları nedeniyle her yıl milyonlarca insanı etkileyen gıda zehirlenmelerine yol açıyor. Özellikle yaz aylarında artan vakalara karşı alınabilecek basit önlemler, hayat kurtarıcı olabiliyor. En çok zehirlenmeye yol açan besinlere karşı uzmanlar tarafından açıklanan korunma yolları bu haberimizde…
Özellikle yaz aylarında artış gösteren ve ciddi sağlık sorunlarına yol açan gıda zehirlenmeleri önemli bir halk sağlığı sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Yeterince pişirilmeyen veya uygun ortamda saklanmayan yiyecekler, vücuda zararlı bakterilerin ve toksinlerin girmesine neden oluyor. Bu durum, mide bulantısı, kusma, ishal ve yüksek ateş gibi birçok hastalığın tetiklenmesine yol açıyor. Sadece bu sebeplerden dolayı sağlık kuruluşlarına başvuru yapanların sayısı dünya genelinde milyonlarca kişiye ulaşıyor.
KANATLI HAYVANLAR
Tavuk, ördek gibi kümes hayvanları, sıkça tüketilen protein kaynakları arasında yer alıyor. Ancak bu etler, çiğ yada az pişmiş olarak tüketildiğinde Salmonella ve Campylobacter gibi bakteriler yoluyla zehirlenmelere neden olabiliyor. Hayvanların bağırsağında ve tüylerinde doğal olarak bulunabilen bu mikroorganizmalar, kesim sırasında ete bulaşabiliyor. Ayrıca çiğ tavuk yıkanmamalı; çünkü su sıçramalarıyla mutfakta kontaminasyon riski artıyor.
YEŞİL BİTKİLER
Özellikle salata hazırlıklarında tercih edilen yapraklı yeşillikler ve çiğ sebzeler, sağlık açısından dikkatle ele alınması gereken besinler arasında bulunuyor. Kullanılan gübreler, kirli sulama suları veya nakliye koşulları nedeniyle E. coli, Listeria ve Salmonella gibi zararlı bakterilerin sebzelere bulaşmasına neden oluyor. Hazır paketli salatalar dâhil olmak üzere tüm yeşillikler tüketilmeden önce bol suyla özenle yıkanmalı ve gerekirse sirkeli suda bekletilmeli. Ayrıca bu ürünlerin, uzun süre oda sıcaklığında bekletilmemesi gerekiyor.
DENİZ ÜRÜNLERİ
Deniz bölgelerinde sıkça tercih edilen balık ve özellikle kabuklu deniz ürünlerinin tazeliği ve saklama koşulları, sağlık açısından doğrudan risk oluşturma potansiyeline sahip. Bozulmaya başlayan balıklarda histamin adlı toksik madde, pişirme işlemine karşı direnç göstererek scombroid zehirlenmesine yol açıyor. Midye, istiridye gibi ürünler ise, kirli sularda yetiştirildiğinde toksin biriktirerek gıda zehirlenmesine neden olabiliyor.
PİRİNÇ
Dünya genelinde milyonlarca insanın temel besin kaynaklarından birisi olan pirinç, gıda güvenliği açısından dikkatle ele alınması gereken bir ürün. Bacillus cereus adlı bakterinin ısıya dayanıklı sporları, pişirme sonrasında bile hayatta kalabiliyor. Bu bakteri, oda sıcaklığında uzun süre bekleyen pilavlarda toksin üretmeye başlıyor. Bu toksinler mide bulantısı ve kusma gibi belirtilerle kendini gösterebiliyor. Pirincin pişirildikten sonra hemen tüketilmesi ya da hızlıca soğutularak buzdolabına konulması gerekiyor. Ertesi gün ısıtıldığında ise tamamen ısınmış olmasına dikkat edilmesi öneriliyor.
SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ
Yüksek protein içeriğiyle beslenmede önemli bir yeri olan süt ve süt ürünleri de, uygun sıcaklıkta saklanmadığında hızla bozulabilen gıdalar arasında. Çiğ süt, pastörize edilmeden tüketildiğinde brucella gibi bakterilerle vücuda bulaşabiliyor ve bu durum ciddi enfeksiyonlara neden olabiliyor. Peynir, yoğurt ve tereyağı gibi ürünlerin ise tazeliği, paketlenme tarihi ve saklama koşulları dikkatle kontrol edilmeli. Süt ürünlerinin güneş ışığına maruz kalmaması ve soğuk zincirden çıkar çıkmaz hızlı tüketilmesi gerekiyor.
YUMURTA
Kahvaltıların vazgeçilmez öğesi olan yumurta, yüksek protein değeriyle sıkça tüketilen ürünler arasında. Yumurtanın kabuğunda yada içinde Salmonella bakterisi oluşabiliyor ve bu nedenle az pişmiş yada çiğ yumurtaların tüketilmesi yüksek risk oluşturuyor. Özellikle rafadan ve akışkan tarzda hazırlanan yumurtalar bakterilerin vücuda geçişini hızlandırıyor. Yumurtaların buzdolabında saklanması, kullanılmadan önce yıkanması ve pişirme süresinin yeterli olması gerekiyor. Ayrıca yumurta ile temas eden mutfak araçlarının ise iyice yıkanılması yüksek hijyen önlemi olarak öne çıkıyor.
HAZIR GIDALAR
Dışarıdan sipariş edilen yiyecekler ve hazır gıdalar, zaman kazandırsa da sağlık açısından çeşitli riskleri barındırıyor. Özellikle açıkta satılan ürünler, uygun hijyen şartlarında hazırlanmamışsa bakteriyel bulaşma riski taşıyor. Paketli ürünlerin ise, son kullanma tarihine dikkat edilmeli, ambalajında şişkinlik, delik ya da sızıntı gibi belirtiler varsa kesinlikle tüketilmemeli. Ayrıca zincir restoranlarda hazırlanan yiyeceklerin de yüksek sıcaklıkta servis edilip edilmediği kontrol edilmeli. Bunun yanı sıra gıda güvenliği, sadece evde değil, dışarıda da titizlikle gözetilmesi gereken bir konu.
