Unutulan makamlar, Üniversite’nin albümünde – Kocatepe Gazetesi

Afyon Kocatepe Üniversitesi Devlet Konservatuvarı, yaklaşık 1 yıllık çalışmanın ardından Türk Müziği’nde az kullanılan makamlara ait şarkılardan oluşan bir albüm hazırladı. 18 kişinin görev aldığı albüm için 27 bin şarkılık TRT Repertuarı’nın tamamı tarandı

Afyon Kocatepe Üniversitesi Devlet Konservatuvarı, bilimsel araştırma projeleri kapsamında arşiv niteliğinde bir albüme imza attı. Müzik Yönetmenliği’ni Öğretim Görevlisi Burak Kaynarca’nın yaptığı albüm, “Az Kullanılan Makamların Mesleki Müzik Eğitimi Kurumlarında Kullanılabilirliğine Yönelik Bir Araştırma” başlığı altındaki projeden yola çıkılarak hazırlandı. “Saklı Mûsikî” adını taşıyan albümde taksimlerle birlikte değişik makamlardan 22 şarkı bulunuyor. Yaklaşık 1 yıl süren çalışmanın ardından 2012’de çıkan Saklı Mûsikî’de Tunise Yeşilçay, Özlem Elitaş ve Timuçin Çevikoğlu solistliği üstlendi. Ankara ve Afyonkarahisar’da 2 stüdyoda kayıtları yapılan ve toplam 18 kişinin görev yaptığı albümün proje yürütüsü ise Yrd. Doç. Dr. Emel Funda Türkmen oldu.
27 BİN ESER TARANDI
Saklı Mûsikî’nin sanatseverler için bir arşiv niteliğinde olduğunu belirten AKÜ Devlet Konservatuvarı Öğretim Görevlisi Burak Kaynarca, “Türk Müziği ile ilgili en geniş repertuvar TRT Repertuarı’dır. TRT Repertuarı’nın tamamı, yaklaşık 27 bin eser tarandı. 18 kişi görev aldı, hem icracı hem de teknik olarak. Ciddi bir popüler albüm gibi hazırlık yapıldı ve sunuldu. Stüdyo aşaması da sonraki tüm çalışmaları, tamamen profosyonel anlamda yerine getirildi. Bu, bir anlamda bir arşiv işlevi de görmekte” dedi.
KULLANILMAYAN MAKAMLARA
YER VERİLDİ
Türk Sanat Müziği’ni bir bütün olarak gördüklerini vurgulayan Kaynarca, “Hiç duyulmayan, hiç kullanılmayan makamlarda eserler icra ettik. Bu eserleri derleme noktasında öncelikle hiç karşılaşılmayan makamlara yer verdik. Bir kere bu birinci kriterimizdi. Türk Müziği’ni bir bütün olarak algılamaktayız. Türk Sanat Müziği, Türk Halk Müziği gibi isimlendirmeler sonradan yapılmıştır. Türk Müziği, bir bütündür. Dini-tasavvufi eserler bölümü ve saz eserleri bölümü, Türk Müziği’nin birer parçası. Türk Müziği çatısı altında bu eserleri derlemek istedik. Özellikle Zekai Dede’nin klasik bir takımına da yer verdik. Saz eserlerine, türkülere ve ilahilere de yer verdik. Dolayısıyla bu kültürümüzün çok önemli öğelerinin hepsini bu CD’de toplamayı amaçladık. Ön hazırlık süreci de çok önemli. Yaklaşık 6 aya yakın bir süre, bu repertuvarın oluşmasıyla ve teknik bazı hazırlıklarla geçti. Bu süreçten sonraki kayıt süreci ve icra kısımları için de yaklaşık 6 ay harcadık” diye konuştu.
İLK AŞAMADA 1000 ADET BASILDI
Saklı Mûsikî’nin ilk aşamada 1000 adet basıldığını belirten Kaynarca, albümün 12 Mayıs 2012’de, İstanbul Çırağan Kempinski Otel’de yapılan tanıtım konserinde çok sayıda albümün dağıtıldığına dikkat çekti. Kaynarca, “Bilimsel Araştırma Projeleri kapsamında yer aldığı için üniversitemiz bu konuda gerekli desteği gösterdi. Tek sıkıntımız şu diyebiliriz. Albüm 1000 adet basıldı. İstanbul’da Çırağan Sarayı’nda bir tanıtım konseri gerçekleştirildi. Burada zaten yarısı kadarı izleyicilere takdim edildi. Bunun dışında çokça talep var. Belki böyle bir sıkıntıdan söz edebiliriz. Yeni basımı konusunda bir talep olabilir. Biz çalışmaları çıkartıyoruz, bu konuda destek görülürse değerli çalışmalar çok daha fazla insana duylurulabilir” ifadelerini kullandı.
BİRBİRİNDEN GÜZEL ESERLER
Albüm fikrinin, alandaki bir ihtiyaçtan doğduğuna dikkat çeken Öğretim Görevlisi Burak Kaynarca, 600’ü aşkın makam bulunan Türk Müziği’nde, en fazla 15 makamın bilindiğini vurguladı. Kaynarca, şöyle devam etti:
“Bu albüm çalışmasına Devlet Konservatuvarı’nın öğretim görevlileri, mezunları ve TRT ve Kültür Bakanlığı’ndan konuk sanatçıların katılımıyla gerçekleştirdik. Albümün en önemli özelliği, repertuarının hazırlanması sürecinde yaşandı. Klasik Türk Müziği’nde yaklaşık 600-700 makamın olduğunu bilmekteyiz. Ancak bugün halihazırda kullanılan yaklaşık 10-15 kadar makam var. Biz Türk Müziği’nin çok zengin bir musiki olduğunu biliyoruz. Ancak uygulanabilirliği noktasında çok az sayıda makamla karşı karşıyayız. Hicaz, rast. uşak, kürdilicihazkar gibi makam isimlerini söylediğimiz zaman insanların aşinalığı vardır. Ancak türk müziğinde bunun dışında birçok makam var. Bununla ilgili eserler de mevcut. Örneğin Narefta makamı. Bu makamların kullanılmama sebeplerinin o makamlarda bestelenmiş eserlerin diğer kullanılan makamlardaki eserlerden daha mı güzel olduğunu araştırmaya başladık. Ancak durum, pek öyle değil. Kullanılmayan makamlardaki eserler de bugün kullanılan eserler kadar güzel eserler. Dolayısıyla biz bunun bugün tercih edilmeme sebebini o eserlerin kötü olduğuna bağlanmadı. Albümümüzde de bunlara yer verdik.”

SAKLI MÛSİKÎ’DE YER VERİLEN BAZI ŞARKILAR ŞÖYLE:
Rahatfezâ Peşrev, Rahatfezâ AğırsemâÎ, Rahatfezâ Yürüksemâî,
Nârefte Sazsemâîsi, Nevrûz Sazsemâîsi, Ruhfezâ Longa, Tarz-ı Cihân Türkü, Hüseynî Zemzeme Türkü, Eviç Hûzî Türkü, Evc Hûzi Nefes, Hûzi İlâhi

MURAT ARISOY