Türkmenistan'dan Türk İş Dünyasına Dev Davet: 50 Milyar Dolarlık İş Birliği Fırsatı!

Türkmenistan Ankara Büyükelçiliği Müsteşarı Handurdy Turayev, “Türkmenistan’dan İş Fırsatları” panelinin ilk konuşmasını yaptı.

“ÇOK ŞÜKÜR İKİ ÜLKE OLARAK İLİŞKİLERİMİZ İLERLİYOR”

Türkiye’nin, Türkmenistan’ın bağımsızlığını ilk tanıyan, destekleyen ve ilk temsilciliğini açan ülke olduğunu söyleyen Türkmenistan Ankara Büyükelçiliği Müsteşarı Handurdy Turayev, “Çok şükür Türkiye ve Türkmenistan olarak ikili ilişkilerimiz ilerleme yolundadır. 2024 yılında iki ülke arasındaki ticari ilişkiler 2,5 milyar doları aştı. Bu da çok önemli bir bilgidir. Önemle belirtmek isterim ki bağımsızlıktan büyüne kadar Türkmenistan, Türkiye her iki ülke birlikte 50 milyar dolardan fazla projeleri gerçekleştirdiler. Başkentimiz olan Aşkabat şehrimiz sıfırdan inşa edilen bir şehirdir. Bembeyaz görüntüsü ile başkentimiz Aşkabat’ın yeniden inşa edilmesinde Türk işadamlarının ve Türkiye şirketlerinin katkısı çok büyüktür. Çok şükür şu anda da bu alanda ilişkilerimiz devam etmektedir.” ifadelerine yer verdi.

“TÜRMENİSTAN VE TÜRKİYE ARASINDA İYİ İLİŞKİLER YÜKSELİYOR”

Türkmenistan Ankara Büyükelçisi Mekân Ishanguliyev’in konuşmasında vurguladığı şekilde Türkmenistan’ın, Orta Asya'da yeni şehirler inşa ederek bu alanda liderliğini koruduğunu belirten Müsteşar Turayev, “Aşkabat'tan 30 kilometre uzakta, sıfırdan akıllı şehir konseptine göre inşa edilen bir yeşil şehir vardır. Çok güzel bir şehir ortaya konulmuştur. Bu da Orta Asya'da bir fayda oldu. Şimdi de bu şehrin ikinci dönemi başlıyor. Sanayi bölgelerin inşa edilmesi, tıp malzemelerinin üretimi ve ilaç üretim fabrikalarının inşa edilmesi beklenmektedir. Bu yönde de Türkiye ile Türkmenistan arasında ilişkilerin yükselmesi noktasında iyi bir fırsat ortaya çıkmaktadır.” ifadelerini kullandı.

“ULUSLARARASI ORTAKLIKLAR İÇİN FIRSATLAR SUNUYORUZ”

Türkmenistan ekonomisi için önem arz eden konulardan söz eden Müsteşar Turayev, şu ifadeleri kullandı: 
“Özellikle bilindiği üzere Türkmenistan hidrokarbon kaynakları açısından çok zengin bir ülkedir. Bu konuda ülke olarak ne yapabiliriz düşüncesiyle Türkmenistan'ın yatırım projeleri hakkında bilgiler vermek isterim. Bilindiği üzere Türkmenistan, ekonomik düzeyde sürdürülebilir ve dengeli bir gelişim stratejisini aktif olarak uygulayan ve büyük bir potansiyele sahip olan bir Orta Asya ülkesidir. Son yıllarda Türkmenistan, uluslararası ortaklıklar için önemli fırsatlar sunan bir ülke olarak kendine kanıtlanmıştır. Türkmenistan ekonomisini çeşitlendirmeye odaklanmıştır ve bu bağlamda önemli bir sektörde, petrokimya endüstrisidir. Ülkemiz büyük miktarda hidrokarbon kaynağına sahip olup, petrol ve doğalgaz işleme alanına büyük yatırımlar yaparak hammadde ihracatına olan bağımlılığını azaltmaya ve yüksek kalkınma değerli ürünleri üretmeye hedeflenmektedir. Türkmenistan'daki petrokimya projeleri hem iç piyasaları hem de uluslararası pazarlara yönelik yenilikçi ve geleceğe dönük girişimlerdir. Bunların başında Türkmenabat şehirinde inşa edilen gaz kimya kompleksinin üretmeye başlayacağı polietilen ve polipirpilen gibi ürünler bulunmaktadır. Bu ürünler otomotiv, ambalaj, inşaat ve sağlık gibi sektörlerde geniş bir kullanımın alanına sahiptir. Bu tür bir projenin hayata geçirilmesi sadece Türkmenistan'ın modern teknoloji altyapısına sahip olmasını sağlamakla kalmayacak. Aynı zamanda yüksek kaliteli plastiklerin Avrupa, Orta Doğu, Asya ülkelerinin ihracatını mümkün kılacaktır. Petrokimya modernizasyon programının en önemli unsurlarından biri Türkmenistan'daki Karakum Petrokimya Fabrikası'nın projesidir. Bu proje petrolü 30’dan fazla petrokimyasal ürünlere dönüştürecektir. Bunların arasında sentetik, kauçuk, materyal ve kimyasal katkı maddeler de yer alacaktır. Bu yüksek kaliteli ürünler sadece iç pazarın ihtiyaçlarını karşılamakla kalmayacak. Aynı zamanda ülkenin ihracaat potansiyelini önemli bir ölçüde arttırarak otomotiv ve havacılık alanlarında da kullanılacaktır.”

“YÜKSEK KALİTELİ PLASTİK MALZEMELER ÜRETMEYİ AMAÇLIYORUZ”

Bir diğer büyük projenin polietilen ve polipripilen boru üretim tesisi kurmak planı olduğunu belirten Müsteşar Turayev, şöyle konuştu: 

“Türkmenistan doğalgazı hammadde olarak kullanarak inşaat, enerji ve tarım sektörlerinde yaygın olarak kullanılan yüksek kaliteli plastik malzemeler üretmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca petrokimya komplekslerinin entegre projeleri petrolden ve doğalgazdan yüksek katma değerli ürünler elde edilmesini sağlayacak ve bu da ülkenin ihracat yapısını değiştirecektir. Enerji, tarım ve makine sanayi gibi yan sektörlerinin gelişimini teşvik edecektir. Ancak petrokimya, Türkmenistan'ın büyüme potansiyeli olan tek alan değildir. Bunun yanı sıra ülke coğrafya olarak önemli bir konumda bulunmasından dolayı ulaşım ve lojistik sektörünü de aktif bir şekilde geliştirmektedir. Sayın Başkanımız konuşmasında da bu konuyu vurguladı. 2023 yılının Eylül ayında Türkiye ve Türkmenistan olarak birlikte İstanbul'da güzel bir forum yapıldı. Biz bu konuda mutabıkız. Bu koridorun üzerinde ilişkileri yükseltmek, yeni pazarlar açmak ve ilişkileri geliştirmek istiyoruz. Gelecekte de iki ülkenin arasında ilişkilerin temel noktasını bu sağlayabilir.”

“YATIRIMCILARA VERGİ TEŞVİKLERİ VE SÜSPANSİYON DESTEKLERİ VAR”

Türkmenbaşı Deniz Limanı gibi limanların Türkmenistan'ın Hazar bölgesinde bulunan Türkmenbaşı Limanının Türkmenistan Cumhurbaşkanı liderliğinde 2,5 milyar dolardan fazla yatırım yapıldığını ve modernizasyonu inşa edildiğini bildiren Müsteşar Turayev, şunları söyledi: 

“Bu limanların ve inşa edilen demiryollarının, karayollarının, güzergâhlarının inşası ve modernizasyonu ülkeyi uluslararası ticaretin önemli bir merkezi haline getirecektir. Tarım ve gıda sanayi, Türkmenistan'ın ekonomik stratejisinde önemli bir yere sahiptir ve ülke yüksek katma değerli ürünlerin üretimi için aktif olarak yatırım yapmaktadır. Tüm bu projeler Türkmenistan hükümeti tarafından yabancı yatırımcılar için sağlanan vergi teşvikleri ve süspansiyonlar gibi bir dizi destekle hayata geçirilmektedir. Bu iş adamları için çok önemli bir konudur. Bu konuda Türkmenistan hükümetinin en önemli özelliklerinden biri şeffaflık, açıklık ve uluslararası ortaklarla uzun vadeli iş birliğine olan bağlılığıdır.”

“TÜRKMENİSTAN YATIRIMCILAR İÇİN KAPILARINI AÇIK TUTUYOR”

Türkmenistan’ın yatırımcılar için kapılarını açık tuttuğunu ifade eden Müsteşar Turayev, şunları kaydetti: 
“Türkmenistan yatırımcılar için kapılarını daima açık tutmaktadır ve iş yapma koşullarını sürekli olarak iyileştirmektedir. Bugünkü gün ülke dünyanın önde gelen şirketlerinin katılımlarıyla özellikle Türkiye Cumhuriyeti Devletinin şirketleriyle birkaç projeyi başarıyla yürütmekte ve bu sadece işin başlangıcıdır. Türkmenistan’da bu yatırım projelerinin gerçekleştirilmesinde çok önemli olan bir konu var. Bu da yatırım forumları. Türkmenistan her sene bu yatırım forumlarını gerçekleştiriyor. Geçen sene Eylül ayında Aşkabat’ta büyük bir yatırım formu yapıldı. Ona dünyanın 100’den fazla ülkesinden iş adamları eksperler katıldılar ve orada yatırım alanında neler yapabiliriz konularını ele aldılar. Şimdiden Türkmenistan yatırım projesini gerçekleştirmek için hazırlıkları yapmaktadır. Bu sene inşallah 18-19 Eylül 2025 tarihlerinde Aşkabat'ta büyük bir yatırım projesi gerçekleştirilecektir. Çünkü milli lideri liderimiz Sayın Cumhurbaşkanımızın yardımlarıyla, destekleriyle yapılacaktır. Türkmenistan'da bu ekonomik ilişkilerin ilerlemesinde ve yatırım projelerin gerçekleştirilmesinde Türkmenistan uluslararası fuarların gerçekleştirilmesine çok önem veriyor. İnşallah bu sene Türkmenistan’da yaklaşık 40 fuar yapılması planlanıyor. Çok çeşitli fuarlar, mesela tarım alanında, petrokimya alanında, dijitalleşme alanlarında fuarlar yapılacak. Bizde Türk iş adamlarını bu yatırım forumlarına, fuarlara, katılmalarına katılmaklar için davet ediyoruz. Biz davetiyeleri şimdiden iletmeye başladık. İnşallah bu sene geçen seneler gibi yüksek seviyede katılımlar olur.”