'Türkiye'de Emeklinin İnsanca Yaşaması Zor'
DİSK Emekli Sen Afyonkarahisar İl Temsilcisi Ahmet Salih Çiçek, Türkiye'de emekli olmanın, emekli olduktan sonrada insanca yaşamanın çok daha zor olduğunu belirtti.
DİSK Emekli Sen İl Temsilcisi Ahmet Salih Çiçek, Türkiye’de emekli olmanın zor olduğunu, emekli olduktan sonra ise insanca yaşamanın daha da zor olduğunu ifade etti.
“EMEKLİLER ÖNEMLİ KAYIPLAR YAŞADI”
Çiçek, yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi: “On yıllar boyunca bu ülkenin tüm değerlerini ve güzelliklerini üretenler, yaşları ilerlediğinde insanca yaşayamıyor. Emekliler AKP iktidarları döneminde önemli kayıplar yaşadı, emeklilik yaşı ve prim gün sayısını arttı. Emekli olmak zorlaşırken, yeni eşitsizlikler ve adaletsizlikler yaratıldı.
Özellikle 2008 yılında kabul edilen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile emeklilik koşulları zorlaştırıldı ve emekli aylıkları sistematik bir biçimde düşürüldü.”
“ASGARİ ÜCRETİN ALTINDA EMEKLİ MAAŞI OLMAZ”
Emekli aylığı güncelleme katsayısının, aylık bağlama oranlarının ve aylıkların alt sınırının düşürüldüğünü belirten Çiçek, şunları kaydetti: “Aylık artışları resmi enflasyon oranıyla sınırlandırıldı, emeklilere büyümeden pay verilmedi. Bundan 20 yıl önce en düşük işçi emekli aylığı asgari ücretin yüzde 40 üzerindeyken, bugün 20 yıl sonra, en düşük işçi emekli aylığı asgari ücretin yüzde 34 altında kaldı. Milyonlarca emekli asgari ücretin altında bir gelirle yaşamaya mahkûm ediliyor. Emekli aylıklarının düşmesi nedeniyle, emeklilerin yarısı ya çalışıyor ya da iş arıyor.
Emeklilerin zorunlu ihtiyaçlarını asgari düzeyde karşılamak Anayasa’daki ‘sosyal devlet’ ilkesinin bir gereğidir. En düşük emekli aylığı en az asgari ücret düzeyine yükseltilmelidir. Bu tutar emeklilerin kök aylığı kabul edilmelidir. Ucube bir sistem olan “Hazine tarafından tamamlama” işleminden vazgeçilmelidir. Kapsamlı bir intibak düzenlemesiyle emekli aylıkları arasındaki eşitsizlik giderilmelidir.”
“EMEKLİLERİN SENDİKA KURMA ÖNÜNDEKİ ENGELİ KALDIRILMALIDIR”
Çiçek, sözlerini şöyle tamamladı: “Emekli aylıklarının bağlanmasında 2000 öncesi, 2000-2008 arası ve 2008 sonrası olmak üzere üç ayrı sistem olması yüzünden aynı sürelerle çalışan ve eşit prim ödeyen emeklilerin aylıkları arasında ciddi farklar doğmaktadır. 2023 seçimlerinden önce yıllarca inkâr edilen Emeklilikte Yaşa Takılanlar mağduriyetinin çözümü için adım atıldı ancak bu kez de yeni adaletsizlikler, eşitsizlikler yaratıldı.
9 Eylül 1999’da 1 gün farkla dahi sigortalı olan iki işçinin emeklilikleri arasında 17-20 yıl fark oluştu. O tarihlerde 18 yaşında olup staj yapanlar dahi “çalışıyor” sayılmadı ve emeklilikleri yıllarca ötelenmiş oldu. Emeklilik yaşı konusunda da adalet sağlanmalı, kademeli bir geçiş sistemi kabul edilmelidir. Emekli ile dul ve yetim aylıkları belirlenirken emekliler söz ve karar sahibi olmalıdır, aylıklar belirlenirken işçi emeklilerine de toplu sözleşme hakkı tanınmalıdır. Emeklilerin sendika kurma hakkı önündeki engeller kaldırılmalıdır.”