TÜRK VE İSLÂM AHLAKINDAN ÖRNEKLER-2

YALANCININ DİLİNİ KESERİM..
Câhız’ın tafsilatlı olarak anlattığı bu görüşmede Sulu Han, Cüneyd’e İslâm’ın, zina yapma, namuslu bir kimseye zina iftirası, gasp, yağma, insan öldürme, kulak, burun kesme, yalancılık, dedi kodu yapma, topluluk içinde yellenme ile ilgili hükümlerini sormuştur. Türkeş Hakanı Sulu aldığı cevapların çoğunu “doğru, doğru” diyerek tasdik etmiş, yalancı, kovucu, saygısız (yellenen) kimseler hakkındaki cezaları (sürgün, halktan uzaklaştırma)az görmüş ve:
“Sadece bu mu? Bana göre kovucu, insanların arasını tutuşturan kimsedir. Böyle bir insanı hiçbir kimseyi görmeyeceği bir yere hapsederim. Alenen yellenenin kıçını dağlar, bu hareketini yapan azasını cezalandırırım. Yalancıya gelince, sizin hırsızın elini kestiğiniz gibi ben de onun yalan söyleyen azasını keserim. İnsanları güldürüp hafif meşrepliğe alıştıran kimseyi ise idarem altındaki yerden sürgün ederim. Onu memleketimden çıkarmak suretiyle fikirlerini ve zihniyetini düzeltirim.
İbrahim Abdülmelik’ten, Abdülmelik Salih’ten, Salih Cüneyd’den nakleder. Cüneyd şöyle demiştir: Bu Türk’ten daha vefalı, daha insaflı, daha anlayışlı, daha zeki birini görmedim. Onunla gündüzleyin üç saat karşılıklı olarak konuştuk, dilinden başka hiçbir yeri kımıldamadı. Ben de dilimden başka hiçbir yerimi kımıldatmadım.(M. Doğan, s:18)
Kayı aşiretinin başına geçen Osman Gazi, kısa zamanda fetihlere başlamış ve sırasıyla Kulca Hisar, Karaca Hisar, Sorkun, Mudurnu, Göynük ve İnegöl’ü fethetti. Bu fetihlerin ardından Aydos Hisarı ele geçti ve İznik kuşatıldı. Fakat İznik kalesi çok muhkem olduğundan kalenin çevresi Osmanlı sınırlarına dâhil edilip kalenin fethi tehir edildi. Kısa bir zaman sonra, Kite tekfurunun tahrikleriyle Bursa, Evrenos, Ketsel ve Bedros tekfurlarının anlaşarak asker topladıkları haberi alındı. Osman Gazi, kısa bir zaman sonra ordusuyla birlikte Yenişehir’den çıkarak düşman askerlerini Koyun Hisarı yakınlarında karşıladı. Yapılan savaş Türklerin zaferiyle son buldu. Kestel Tekfuru öldürüldü. Diğer tekfurlar savaş meydanından kaçarak canlarını zor kurtardılar. Kite Tekfuru, Ulubat tekfuru’na sığındı. Osman Gazi, Ulubat Tekfuru’ndan Kite Tekfuru’nu teslim alıp; Kite Kalesi önünde astırdı ve kale Türklerin eline geçti. Bu zaferden sonra Aydos Hisarı alındı. 1308’de Marmara denizi’ndeki İmralı adası feth edilip bir deniz üssüne sahip olundu.
Osmanlıların Bizans hududunda kurmuş oldukları adil idare, tekfurların ve Bizans’ın zulmünden, ağır vergilerinden bıkan ve usanan Hıristiyan halk ve Tekfurlar arasında takdir uyandırmıştı. Hıristiyan halk, Osman Gazi’nin idaresine ve himayesine sığınmaya başlamışlardı. 1313 yılında Harman Hisarı Tekfuru Köse Mihal, Müslüman olarak Osmanlı idaresine girdi. Köse Mihal Gazi adını alarak, pek çok savaşa katıldı ve Osmanlı devletine önemli hizmetlerde bulundu. 1313 yılında, Akhisar, Geyve, Lüblüce, Lefke, Hisarcık, Tekfur pınarı, Yeni kale, Karagöz ve Yanıkça Hisar kaleleri alınıp Bursa Osmanlı sınırları içerisinde bırakıldı. 1313 yılında Bursa Osman Gazi tarafından kuşatıldı. Bursa’nın savaş yoluyla fethi her iki taraftan çok can kaybına sebep olacağı düşüncesiyle kuşatma kaldırılıp, Kaplıca Uludağ istikametinde iki kale yapıldı.