Türk Akını Zafer'e Dönüştü

Başkumandan Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın önderliğinde Büyük Taarruz ile Kocatepe’de başlayan Türk Akını, Büyük Zafer kazandı. Değişik noktalarda 29 Ağustos’ta yıpratılan Yunan kuvvetleri 30 Ağustos’ta meydan savaşı yapmaya zorlandı. Adatepe’den Ağaçköy civarına kadar olan cepheye sağdan itibaren 16., 5., 3. ve 23. Tümenler taarruz etti ve saat 4:00’ten itibaren Çalköy istikametinden 16. Tümen ve daha sağdan 61. Tümen Yunan kuvvetlerine taarruza geçti. Yunanlılar Murat dağlarının kuzeyindeki ve Çalköy’ün kuzey batısındaki sırtlara kadar Kızıltaş Vadisi boyunca ormanlıklar içinde akşama kadar savunma yaptı.

Güneşin batışından sonra Türk kuvvetleri süngü hücumuna başladı. Türk kuvvetleri kısa sürede Yunanlıların elinde olan hatları ele geçirdi ve askeri ağırlıklarının çoğunluğuna el koydu. Ele geçirilen esirlerin ifadelerine göre Dumlupınar Meydan Muharebesi’nde savaşan Yunan birlikleri 10., 11., 23., 26. ve 5. tümenlerdi. Dumlupınar Meydan Muharebesi’nin tafsilatı ise 31 Ağustos tarihli harp raporunda verildi. Rapora göre Aslıhanlar civarında cereyan eden muharebe neticesinde mağlup olan Yunan kuvvetlerinden kaçmayı başarabilenler Kızıltaş Vadisi’ni takip ederek batıya doğru firar etti. Kaçan Yunan askerlerini Türk süvari birlikleri takip etti.

Saraycık ve Armutlu Gediği civarında Yunan kuvvetlerine yeniden taarruz edilmişti. Düziçe-Kaplangı ve Yenice hattından atılan Yunan birliklerinin bazı noktalarda gösterdikleri direniş de kırıldı ve Uşak istikametinde geri çekilmeleri sağlandı. Dumlupınar’ın batısında meydana gelen muharebede bir miktar esir alındı, önemli sayıda ağır, hafif makineli ve piyade tüfekleriyle çok miktarda askeri malzeme ele geçirildi.

MUSTAFA KEMAL PAŞA EN ÖN SAFTA

Mustafa Kemal Paşa, Dumlupınar Meydan Muharebesi’ni Türk Ordusunun ileri hattında Yunan mevzilerine çok yakın yerlerde idare etti. Batı Cephesi Kumandanı İsmet Paşa 3 Eylül’de Genelkurmay Başkanlığına, Batı Cephesi Ordularına, Doğu ve Elcezire Cepheleri Kumandanlıklarına bir telgraf gönderdi. Telgrafta, Mustafa Kemal Paşa’nın cephenin en ön safhalarında savaştığını ve elde edilen zaferin Türk davasının kazanılması adına çok büyük bir adım olduğunu ifade etti. Savaşın sonuçları ve Mustafa Kemal Paşa’nın rolüne değinen İsmet Paşa, Türk Ordusu için tarihi bir hatıra olması adına 30 Ağustos 1922 muharebesine ordu içinde “Başkumandanlık Muharebesi” adının verildiğini belirtti. 

GÖNÜLLÜLER ALAYI DESTAN YAZDI

Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın emri ile Büyük Taarruz’a katılan ve tamamı gönüllü Giresunlular’dan oluşan 47. Alay, Yunan mevzilerinin zarar görmesini ve düşmanın püskürtülmesini sağladı. Gönüllü 38 askerden 14’ü mücadele sırasında şehit oldu Sakarya Meydan Muharebesi’nde gösterdiği fayda ile öne çıkan ve tamamı Giresunlular’dan oluşan 47. Alay, Başkumandan Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın talimatı ile Büyük Taarruz’a katıldı. 38 cesur Giresun uşağı, İscehisar'ın Karaağaç ve Doğanlar köyü sınırları içerisindeki Kapaçkıran ve Dedesivri mevkilerinde düşmanla savaştı. Yunan Ordusu’nun bulundukları tepelerin yamaçlarına tel örgü çektiğini gören Giresunlular, kendi imkanlarıyla temin ettikleri paslı makaslarla bu engeli keserek bir gecede tel örgülerden geçmeye muvaffak oldu. Ancak Yunanların yaklaşan Türk askerini fark ederek mermi yağdırmasıyla 14 Giresun uşağı şehit düştü. Şehitler, dualar ve gözyaşları arasında bulundukları yere gömüldü. 36 saat süren bir taarruzdan sonra Giresun uşakları, düşmanı Dedesivri mevkisinden atmaya muvaffak oldu.

SÜVARİLERİMİZ DÜŞMANI ÇEMBERE ALDI

Türk Ordusu’nun taarruz hazırlıkları devam ediyor. Düşmanın geri birliklerini bertaraf edecek Süvari Kolordosu’nda hareketlilik gözlemlendi. 

20 Ağustos tarihindeki karar gereğince Ilgın’dan harekete geçen 5. Süvari Kolordusu 24 Ağustos akşamı Sandıklı’ya geldi. Kolordu hemen keşif faaliyetlerine başladı. Kolordu Kumandanı Fahrettin Paşa da bizzat keşfe çıktı. Bu keşif faaliyetleri sırasında Ahır Dağları’ndan Sinanpaşa Ovası’na inen bir patikanın mevcut olduğunu öğrendi. Bu yol Çiğiltepe’nin batısında bulunmakta olup Yörük Mezarı üzerinden ovaya uzanıyordu. Bu geçidin Yunanlılar tarafından tahkim edilmediği istihbar edildi. 5. Süvari Kolordusu Kumandanı Fahrettin Paşa, 6. Tümen Kumandanı Nazmi Bey ile irtibatta bulunduğunu öğrendiği Tokuşlar Köyü’nden Haydar Ağa’ya bir teğmen göndererek geçidin durumu hakkında bilgi almak istedi.

Haydar Ağa bu patika yolun Sinan Paşa Ovasına çıkan kısmının gündüzleri 1 bölük yunan askeri tarafından tutulduğunu, geceleri ise Yunanlıların burayı boş bıraktığı istihbaratını verdi.
Bu istihbarat üzerine Fahrettin Paşa bağlı bulunduğu Birinci Ordu Kumandanlığından 25 Ağustos gecesi Süvari Kolordusu birliklerinin bu patikadan geçirmesine izin vermesini rica etti. Ordu Kumandanlığı izni verdi. 25 Ağustos’u 26 Ağustos’a bağlayan gece önde 1. Süvari Tümeni ve arkasında da 14. Süvari Tümeni olmak üzere birlikler hareket ettiler. 15 Kilometre gerideki 2. Tümene de bu birlikleri takiben geçide gelerek önden giden tümenleri takip etmesi emredildi. Kılavuzların yardımı ile gece yürüyüşü yapılarak süvari kolordusu tek koldan ormanlık ve son derece kötü durumda olan bu keçi yolundan ilerlemeye başladı. Bu yol o derece dar ve sarptı ki, ancak bir süvarinin ilerlemesine imkân veriyordu. Bununla birlikte yürüyüşü gizlemek için de tedbirli davranmak gerekiyordu.. Kolordu bütün tekerlekli vasıtalarını bırakarak hareket etmek zorunda kalmıştı. Sabah olurken Süvari Kolordusu kolbaşısıyla Sinanpaşa Ovası’na inmeye muvaffak oldu. Çayhisar güneyinde toplanmaya başladı.

SÖZ VERDİĞİ SAATTE ÇİĞİLTEPE’Yİ ALAMAYAN REŞAT BEY, CANINA KIYDI

Türk Ordusu’nun gözüpek komutanlarından Reşat Bey, Çiğiltepe’yi söz verdiği saatte alamadığı için intihar etti. Afyonkarahisar, düşman işgalinden kurtulduktan sonra 57. Tümen Komutanı Reşat Bey, Çiğiltepe’yi alarak Ordu’yu rahatlatmakla görevlendirildi.

Kıymetli, vatansever ve gözüpek bir asker olan Reşat Bey, muharebe sırasında kendisini telefonla arayan Başkumandan Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın “Niçin Çiğiltepe’ye vasıl olamadınız” sorusuna karşılık “Yarım saat sonra hedeflere vasıl olacağız” karşılığını verdi.  Ancak yarım saatte Çiğiltepe’yi alamayan Reşat Bey, intihar ederek şu notu bıraktı: “Yarım saat zarfında size o mevkileri almak için söz verdiğim halde, sözümü yapamamış olduğumdan dolayı yaşayamam. Reşat Bey’in intiharından 15 dakika sonra, Çiğiltepe Türk Askeri tarafından alındı.