Tarihi yeniden yazdıracak keşif

Bolvadin İlçesi’nde yeni başlanan Üçhöyük kurtarma kazısındaki ilk verilerde Puruşhanda kenti olduğu değerlendirilen M.Ö. 1400 ila 2350’li yıllara kadar giden yapı bulundu

Bolvadin İlçesi’nde yer alan ve 2020 yılı yaz döneminde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından kurtarma kazısı izni verilen Üçhöyük’ü ziyaret eden Vali Gökmen Çiçek, Bolvadin Kaymakamı Adem Öztürk, Bolvadin Belediye Başkanı Fatih Kayacan, İl Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet Tanır ve Arkeoloji Müzesi Müdürü Arkeolog Mevlüt Üyümez’den kazı alanı hakkında bilgiler aldı.
KURTARMA KAZILARINA BAŞLANDI
Üçhöyük’te, Selçuk Üniversitesi’nden Prof. Dr. Özdemir Koçak ve Harita Mühendisi Ömür Esen, Kocatepe Üniversitesi’nden Arkeolog Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Bilgin, Dicle Üniversitesi’nden Dr. Öğretim Üyesi İsmail Baytak ve Selçuk Üniversitesi Arkeoloji ve Tarih bölümlerinden lisans ve lisansüstü eğitim gören öğrencilerden oluşan bir ekiple kurtarma kazılarına başlandı.
“ANADOLU’DA İSMİ BİLİNEN EN ESKİ KENTLERDEN BİRİYLE KARŞI KARŞIYAYIZ”
Üçhöyük yerleşmesi geçmişinin oldukça derin ve eski olduğunu ifade eden Vali Gökmen Çiçek, “Bugün (dün) burada muazzam bir heyecan yaşıyoruz. Sürekli söylendiği gibi Afyonkarahisar muhteşem bir tarih üzerinde duruyor. Bu şehir gerçekten kadim bir şehir. Bolvadin’de Afyonkarahisar’ın kalbi deniliyordu. Herhalde bu muhteşem tarihi kanıtlamak için böyle diyorlar, tabi ki her yer Afyonumuzun güzellikleriyle dolu fakat bu gizemli tarihi yer beni çok heyecanlandırdı. Çünkü bu yerleşme bazı bilim insanları tarafından MÖ 2 bin yıl yazılı kaynaklarında ismi zikredilen Puruşhanda ile eş tutuluyor. Eğer bahsi geçen kent şuan bulunduğumuz Üçhöyük ile aynıysa, Anadolu’da ismi bilinen en eski kentlerden veya beyliklerden biriyle karşı karşıyayız.” dedi.
“EN KISA SÜREDE SÜRPRİZ BEKLİYORUM”
Bu kentin MÖ 2000 yılı civarında Anadolu’daki ticari organizasyonu yöneten önemli doğu-batı yollarının önemli kesişme noktasındaki bir pazar yeri konumunda olduğuna dikkat çeken Vali Çiçek, “Bu bilgiler ışığında böyle bir tarihi gizemi çözmek adına başından beri büyük bir heyecanla çalışan Kaymakamımıza, Belediye Başkanımıza, Selçuk Üniversitesinden Özdemir Koçak hocamıza, Dicle ve Kocatepe Üniversitesinden hocalarımıza, Kazı Sorumlumuz ve ekibine çok teşekkür ediyorum. Hocalarımızdan yeni çıkan eserlerle ilgili inşallah en kısa sürede sürprizler bekliyorum. Bende Afyonkarahisar Valisi olarak yetkililerimizin hizmetindeyim.” diye konuştu.
>> Kocatepe Haber Merkezi

“BURAYA HİTİT UYGARLIĞI ÖNCESİ DE DİYEBİLİRİZ”

Selçuk Üniversitesi (SÜ) Tarih Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Özdemir Koçak da kazı ekibinde farklı üniversitelerden geniş katılımlı bir ekibin görev aldığını söyledi.
Üçhöyük bölgesinin önemli bir tarihi kent olduğuna dikkat çeken Koçak, şöyle devam etti:
“Bunu söylemek biraz erken ama şimdiden ipucu verme adına biz buranın neresi olduğunu yapacağımız kazı çalışmalarından sonra ortaya çıkaracağız. Son yıllarda bilim dünyasında ‘Puruşhanda’ diye bir kentin olduğu adı geçiyor. Biz burada oranın olduğunu tahmin ediyoruz. Çalışmalarımız da o yönde devam ediyor. Buraya Hitit uygarlığı öncesi de diyebiliriz. Hatta Hititlerden yaklaşık (200-300 yıl) 1-2 nesil öncesi topluluğa işaret ediyor. Yani bu bölgede ‘Luviler’ diye bir halk var. Bunları işaret ediyor. İleri de bunlar daha net bir şekilde ortaya çıkacak. Ama burada 5-6 yüzyıl önce yaşamış kadim bir beylik olması gerekiyor. Bu ‘Puruşhanda’ olsa da olmasa da buradaki buluntular onu gösteriyor. Çünkü burası Afyonkarahisar ve çevresinin en büyük yerleşim alanı. Bildiğimiz başka bir örnek de yok.”
Koçak, buradaki kazılarda hali hazırda insan kemikleri, tekstil ve tahıl üretimiyle ilgili kalıntıların bulunduğunu ve devamında ise arkeoloji dünyasına ışık tutacak ve değişiklikte bulunacak daha çok verilere burada ulaşılabileceklerini ümit ettiklerini sözlerine ekledi.

ÜÇHÖYÜK BÖLGESİ HAKKINDA

Üçhöyük yerleşmesinde 2002 yılından itibaren Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın izni ve Selçuk Üniversitesi’nin desteğiyle Prof. Dr. Özdemir Koçak başkanlığında araştırmalar yapılmış, yerleşmenin hali hazır haritası tamamlanmış ve 2020 yılı Eylül ayında da burada jeofizik çalışmalarına başlanmış. 19 yıl boyunca devam ettirilen Afyonkarahisar araştırmaları sırasında Üçhöyük yerleşmesiyle beraber yaklaşık 360 civarında yerleşme daha incelenmiş ve bu çalışmalar sırasında Üçhöyüğün diğerlerine göre daha fazla ön plana çıktığı görülmüş. Bütün bunların sonucunda bu derece önemli bir yerleşmede uzun vadeli ve bilimsel kazıların yapılmasının gerekliliği ortaya çıkmış. Yapılacak kazı çalışmalarında da bu yerleşmenin önemi, Puruşhanda kentiyle aynı yer olup olmadığı anlaşılacak. Bu alanda ortaya çıkacak saray, kamu binaları, kale, tapınak, tüccar evleri, atölyeler gibi mimari alanların korunmasıyla ve uzun vadeli restorasyon-konservasyon çalışmalarıyla beraber turizme kazandırılması amaçlanıyor.