“Talasemi taşıyıcıları taşıyıcı olduklarını bilmiyorlar”

Afyonkarahisar İl Sağlık Müdürü Uzm. Dr. Serhat Korkmaz, 8 Mayıs Dünya Talasemi Günü nedeniyle yaptığı açıklamada hastalık hakkında detaylı bilgiler verdi.
Talasemi hastalığının tedavi maliyetinin yüksek ve yıpratıcı iken korunmasının ise ucuz ve kolay olduğunu kaydeden Korkmaz, “Talasemi (Akdeniz Anemisi), Türkiye dahil tüm Akdeniz ülkelerinde önemli bir halk sağlığı sorunudur. Kalıtımla geçen, önlenebilir bir kan hastalığıdır. Tedavi maliyeti yüksek ve yıpratıcı iken korunma ise ucuz ve kolaydır” dedi.
Çocuklarda görülebilecek Talasemi tipleri hakkında da bilgiler veren Korkmaz, “Taşıyıcı tip (Minör): Bu bireyler tamamen sağlıklıdır ve hafif derecede kansızlık dışında sorunları olmaz. Demir eksikliği anemisi ile sık karıştırılarak gereksiz yere uzun süre demir tedavisi alabilirler. Talesemi taşıyıcılarında herhangi bir tedavi gerekmez. Türkiye’de talasemi taşıyıcılığı yüzde 2,1’dir. Hasta tip (Majör): Akdeniz Anemisi olarak da bilinir. Bu çocuklar kendileri için gerekli hemoglobini yeterli miktarda yapamazlar. Halsizlik, yorgunluk, iştahsızlık, huzursuzluk, karaciğer ve dalak büyümesi sonucu karın şişliği, sık sık ateşlenme, yüz ve kafa kemiklerinden başlayarak kemiklerde değişiklik ve tipik bir yüz görünümü ortaya çıkar. 3-4 aylıktan başlayan, sürekli kan nakli gerektiren çok ciddi bir kan hastalığıdır. Özellikle erken yaşta (henüz kan nakilleri fazlaca yapılmadan) kemik iliği nakli ile bu hastalar yüzde 70-80 tam olarak sağlıklarına kavuşabilmektedir. Hafif hastalık (İntermedia): Taşıyıcılar gibi tamamen sağlıklı olmayan, hastalık belirtileri genellikle ileri yaşlarda başlayan, kan gereksinimleri daha az olan hastalığın hafif tipidir. Talasemi taşıyıcılarının büyük çoğunluğu bu hastalığı taşıdıklarını bilmezler; ancak Talasemi majörlü bir çocuk sahibi olduklarında ya da özel kan testini yaptırdıklarında öğrenirler. Talasemi taşıyıcılığı ebeveynlerden çocuklara geçebilir, kalıtsaldır ve yaşam boyu da devam eder. Özel kan testi yaptırmanız gereklidir. Bu test evlilikten önce mutlaka yapılmalıdır. Bu test ile amaç, evlenmeyi engellemek değil, taşıyıcıları saptayıp hasta çocuklar doğmasını önlemektir” diye konuştu.
Korkmaz açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye’de akraba evliliklerinin fazla olması ve akraba evliliklerinin yüzde 70’inin 1. Derece akrabalar arasında yapılması, evlilik öncesi tarama testleri ile yeni hasta doğumunun engellenebilmesi ve koruyucu hekimlik ile diğer ülkelerde kat edilen mesafeler göz önüne alınarak Hemoglobinopati Kontrol Programı başlatılmıştır. Hemoglobinopatiler konusunda eğitim hizmetinin yanı sıra, taşıyıcı ve toplum taraması, evlilik öncesi çiftlere tarama ve genetik rehberlik hizmetleri verilmektedir. Müdürlüğümüz tüm bu hizmetleri ücretsiz olarak sağlamaktadır. Çalışmalarımızın nihai amacı çocuklarımızın sağlıklı ve uzun bir yaşam sürmelerini sağlamaktır. Talasemi evliliğe engel değildir. Talasemi taşıyıcılığı, bir hastalık değildir ve hastalığa dönüşmez. Talasemi bulaşıcı bir hastalık değildir.Talasemi taşıyıcılığı kalıtsal bir özelliktir. Talasemi testi yaptırmak için, aile hekimlerinize başvurunuz. Sağlıklı bir çocuk sahibi olmak için evlilik öncesi mutlaka Talasemi testi yaptırınız. Evlenecek çiftlerin bu testi yaptırmaları Sağlık Bakanlığımızın Hemoglobinopati Tarama Programı çerçevesinde zorunludur. Talasemi; toplum eğitimi, evlilik öncesi tarama ve doğum öncesi tanı testleri ile önlenebilen bir hastalıktır. Önemli bir halk sağlığı sorunu olan Talasemi hastalığı ve taşıyıcılığı hakkında ayrıntılı bilgileri Müdürlüğümüze bağlı Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Şubesi, Toplum Sağlığı Merkezleri ve Aile Sağlığı Merkezlerinden alabilir; hem kendinizin hem de çocuklarınızın Talasemi taramasını ücretsiz olarak yaptırabilirsiniz.”