Seyyahların gözünden Afyon anlatıldı – Kocatepe Gazetesi

Millet Kıraathanesi Söyleşilerinin 6’ncı konuşmacısı Araştırmacı-Yazar Hasan Özpunar oldu. Özpunar, “Tarih Boyunca Seyyahların Gözünden Afyonkarahisar” başlıklı sunum gerçekleştirdi. Söyleşi15 Şubat Cuma akşamı Gedik Ahmet Paşa Kütüphanesi’nde yer alan Millet Kıraathanesinde gerçekleştirildi.
“BASILAN KİTAP YAZARINA TESLİM EDİLDİ”
Söyleşi programının açılış konuşmasını İl Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet Tanır yaptı. Konuşmacı Hasan Özpunar’ın “Ayaklı Belge Taşıyıcısı” gibi sürekli belge topladığını belirten Tanır, danışılan ve bilgisine güvenilir bir araştırmacı olduğunu vurguladı. Kültür ve Turizm Müdürlüğü olarak Tarih Boyunca Seyyahların Gözünden Afyonkarahisar” kitabını söyleşiye yetiştirdiklerini belirten Mehmet Tanır, “Bu kitabı gerçekten okuduğum zaman farklı gözlerle Afyonkarahisar’ın nasıl görüldüğünü hissedip biraz hayal ettik. Biraz gözümüzde canlandırmaya çalıştık. Çünkü kitap içerisinde hem bilgi olarak var hem de o dönem ki seyyahların gözünden çizilmiş Afyonkarahisar resimleri, gravürleri var. Bu kitap 354 sayfadır. Katılımcıların huzurunda kitabın yazarı Hasan Özpunar’a kitabı takdim etmek istiyorum.” dedi.
“ÖN YARGILAR DA DİKKAT ÇEKİYOR”
İl Kültür ve Turizm Müdürü Mehmet Tanır’ın “Tarih Boyunca Seyyahların Gözünden Afyonkarahisar” kitabının yazarı Hasan Özpunar’a kitabını takdim etti. Tanır, Özpunar’a teşekkür ederek kitabın hayırlı olmasını diledi. Özpunar hayatını anlattıktan sonra yeni kitabı  “Tarih Boyunca Seyyahların Gözünden Afyonkarahisar” hakkındaki söyleşisine geçti. Değişik kaynakları inceleyerek hazırladığı kitabı için Türkçe kaynakların bir noktada tükendiğini aktaran Özpunar, “Tabi kitabımızı hazırlarken Türkçe kaynaklar bir yerde tükendi. Çünkü günümüzde Türkçe’ye çevrilen bir kaynak maalesef yok. Değişik kütüphanelerden, internet ortamından yine Afyon’a yolu düşen insanların anılarını, izlenimlerini, yayınlanmış olanlarını topladım. Bunların büyük bir kısmı belki yüzde 80’i Türkçe’ye çevrilmemişti. İngilizce, Almanca, Fransızca’nın çevirilerini yaptırdım. Tabii kimileri gördüklerini yazmış kimileri ön yargılarını araya sıkıştırmış. Kitabı dikkatle okuyan okurlar zaten bunları fark edeceklerdir.” dedi.
“ANADOLU FOTOĞRAFLA 1860’DA TANIŞIR”
İnsanoğlunun meraklı bir varlık olduğunu, “Tarih Boyunca Seyyahların Gözünden Afyonkarahisar” kitabının da bir merak neticesi ortaya çıktığını ifade eden Özpunar, “İnsanlar yüzlerce yıl önce de bilmediği coğrafyaları, ülkeleri görmek tanımak, kültürleri incelemek amacıyla seyahatlere çıkmışlar. Bunun sonucunda da bizim kitabımızda bir araya getirdiğimiz seyahat anıları ortaya çıkmış. O dönemde eğer seyyahlar, gezginler kabiliyetli iseler resim veya günümüzde ki ismiyle gravür çizerek veya kroki çizerek gördüklerine ve yaptıklarına daha bir anlam katabiliyorlar. Yani anlattıklarını, yazdıklarını resimle ifade etme imkânı buluyorlar. Bazı çok zengin seyyahlar bu konuda daha da ileri giderek yanlarında usta birer ressam bulundurmuşlar. Tabii fotoğrafın yaygınlaşmaya başlama icadı 1840’dır. Fakat Anadolu’nun fotoğrafla tanışması1860’lı yıllardan itibarendir. Özellikle 1800’lü yılların sonlarından itibaren artık tamamiyle yaygınlaşıyor.” diye konuştu.  
“BAZI ÇİZİMLER GERÇEKÇİ DEĞİL”
Tablo ve gravür çizen seyyahlara bakıldığında bazılarının asıllarına uygun olduğunu kaydeden Özpunar, “Bazıları Kale’yi düzgün resmetmiş, şehri, coğrafyayı düzgün resmetmiş. Fakat büyük bir kısmı da maalesef gerçekçi değil. Elbette fotoğrafın verdiği gerçekliği hiçbir şeyin vermesi mümkün değil. El çizimlerinde çok fazla bir gerçeklik olmasa da en azından bir fikir verebilmesinde önemli derece yardımları olan bir şeydir. Anadolu tabii zengin bir coğrafyadır. Bu zengin coğrafya elbette pek çok gezginin dikkatini çekmiş. Ortaçağ’dan başlayarak ifade ettiğim üzere Afyon’a ait en eski seyyah hatırası yolu Afyon’a düşen bir Alman’ın gravürü de kitabımızda yer buldu. Alman seyyah Karahisar Kalesi ve Afyon evlerini resmetmiş. Şehrin krokisi, yukarıdan görülüş şekli de mevcuttur. Bunlar el çizimidir. Haliyle çokta fazla gerçeklik payı yok. Ama en azından bir fikir verebilmesi neticesinde önemli derece de yardımları olan bir şeydir.” şeklinde konuştu. >> Burcu AYDIN’ın Özel Haberi