Nöbetçi Eczaneler
17 Ekim 2014 Cuma 03:00:00 Namazda bakılması haram olan yerlerini örtmeye setr-i avret denir. Avret Yerleri Neresidir?
Avret yerleri, erkek ve kadında örtülmesi farz olup başkalarına gösterilmesi haram olan uzuvlardır.
Hadis-i Şeriflere Göre:
1- Kişinin kendi karısı ve eli altında bulunan cariyesi yanında avret yerini açık bulundurmasında bir sakınca yoktur. Fakat kapalı olması takvaya daha uygundur.
2- Başkalarının yanında avret sayılan yerleri açık bulundurmak haramdır.
3- Kimselerin bulunmadığı yerlerde de avret yerlerini örtülü, kapalı tutmak gerekir. Çünkü Allah utanılmaya çok daha lâyıktır…
4- Ölü olsun, diri olsun birinin uyluğuna bakmak haramdır.
Hanefîlere Göre:
Erkeğin namaz konusunda avret yerinin sınırı göbekle dizkapağı arasıdır. Göbeğin kendisi avret değilse de dizkapağı avrettir. Kadının namaz konusunda avret yerinin sınırı, iki elinin içi (ayası) ve iki ayağının üst kısmı dışında vücudunun her yanı avrettir. Böylece kadının ayaklarının altı ve ellerinin aya dışındaki kısmı avrettir. (el-fıkhu alâ’l-mezahibi’l-arbaa: 1/188)
Bir kısım ulemâya göre, yüz ve ellere nâ mahremlerin bakmaları, eğer fitne korkusu yoksa caizdir. Bir kısmına göre ise haramdır. Çünkü yüz ve eller fitnenin kaynağıdır. (Celâleyn Şerhi, c. 5; 286)
Setr-i avret, hem Allah’ın, hem de mahlûkatın hakkıdır. Bu sebeple, kendinden başka kimsenin bulunmadığı yerde de kişinin örtünmesi gerekir.
Necasetin giderilmesi, kendisine bakması helâl olmayan kimsenin yanında avretini açmadan mümkün olmuyorsa, namaz necasetli elbise ile kılınır. Zira avretin açılması nehyedilmiş (yasaklanmış)tır. Necasetin giderilmesi ise, emredilmiştir. Bir işte emir ile yasak bir araya gelse, yasağı yerine getirmek gerekir. Pis olan elbise ile namaz kılmak, çıplak kılmaktan daha uygundur. Çünkü necasetli elbise ile namaz kılmak, çıplak namaz kılmaya tercih edilir. Elbise ve iç çamaşır değiştirirken de euzü besmele çekerek şeytanın şerrinden korunmak gerekir.
Bir kimsenin temiz elbisesi olduğu halde, karanlık bir odada çıplak olarak namaz kılması câiz olmaz.
Erkeklerin de avret yerlerini belli edecek kadar ince elbise giyinmeleri haramdır. Altta kalın bir gömlek veya iç çamaşır bulunuyorsa, buna cevaz verilmiştir.
Kadınların vücut hatlarını iyice belli edecek kadar dar ve ince elbise giyinmeleri de tahrîmen mekruhtur altını belli edecek şekilde ince veya naylon gibi şeffaf elbiselerle avret yerleri örtülmüş sayılmaz.
Sevgili Peygamberimiz bu konuda şöylebuyuruyor: “Cehennemliklerden iki sınıf vardır ki, ben onları dünyada görmedim: birincisi ellerindeki öküz kuyruğu gibi kırbaçlarla halkı kırbaçlayan kimselerdir. İkincisi giyinmiş çıplak, kalçasını oynatarak, kırıtarak, salınarak yürüyen, başları deve hörgücü gibi kadınlardır. Bunlar cennete giremezler, onun kokusunu da alamazlar. Halbuki onun kokusu çok uzun mesafeden alınır.” (Müslim, Libas, 125 ; Cennet:52), Celal Yildirim, Ahkam Hadisleri Cilt 2: 715) bu hadis-i şerfite de görüldüğü gibi, vücudun azalarini belli edecek derecede ince ve dar elbiseleri giyenleri peygamber efendimiz “Giyinmiş Çıplaklar” olarak nitelendiriyor. Yine saçlarin tepeye öküz kuyruğu gibi dikkat çekilecek şekilde bağlanmasi, saçları kabarık ve dik göstermek için vatka ve kumaş gibi şeyleri kullanmak dinen uygun olmayıp, böyle kadınların cennetin kokusunu dahi duyamayacaği belirtiliyor.
Avret sayılan âzanın 4’te birinden az olan açılmalar, namazı bozmaz. Dörtte birin üzerindeki açılmalar ise, namaza mâni olur.
Namazda iken avret yeri açılsa da hiç beklemeden açılan yer kapatılsa namaz bozulmaz. Bir rükün miktarı, yani üç kere sübhânallah diyecek kadar bekledikten sonra kapatılsa, namaz bozulmuş olur. Bu örtünme işi tek elle yapılmalıdır. Çift elle yapılan hareketler, amel-i kesire girer ve namazı bozar.
Örtünecek kadar elbise bulamayan kimse, namazını ayaklarını kıbleye uzatıp oturarak îma ile kılar. Ayakta dahi îma edebilir. Fakat efdal olan oturarak kılmaktır.
Erkeklerin ipek elbise ile namaz kılması câiz değildir. Ancak ipekten başka giyecek elbise bulamayan kimse, ipek elbise ile de namazını kılar. Çıplak olarak kılmaz.
Erkeklerin elbiselerini giyinmiş ve başlarına takke örtmüş olarak namaz kılmaları müstehabdır. Yalnızca avret yerleri kapalı olarak namaz kılmak câizse de, mekruhtur yani harama yakındır. Zaruret halinde ise kerahet yoktur. Yani bir ferdin yalnız avret yerlerini örtecek kadar elbisesi varsa onunla namaz kılabilir.
Ergenlik çağına girmiş olan kadının namazda mutlaka başını örtmesi gerekir. Aksi halde namazı kabul olunmaz. Kadının geceliğiyle namaz kılması caizdir, yeter ki uzun olup ayaklarının üstünü örtecek kadar uzun olsun. Takvaya uygun olanı gece ve yatak elbisesi ile namaz kılmamaktır.
Kadınların entarilerinin de ayaklarını örtecek kadar uzun olması vâcibdir. Ancak bundan az kısa olur da kalın çorapla ayaklar örtülürse, buna cevaz verilmiştir. Fakat takvaya uygun olanı eteklerin ayakları örtecek kadar uzun olmasıdır.
Erkeğin ipekli elbise giymesi ve ipekli elbise ile namaz kılması haramdır. Kadın ipekli elbise giyebilir. Yine gasp edilmiş elbise ile namaz kılınmaz. Ya mekruhtur, ya da haramdır.
