Seslerden Aşırı Rahatsız Oluyorsanız Sizde Bu Rahatsızlık Olabilir
Diş gıcırdatma, sakız çiğneme, musluk damlası sesi gibi sesler sizi aşırı derecede rahatsız ediyorsa, bu durum Mizofoni adı verilen bir rahatsızlığın belirtisi olabilir.
Mizofoni, belirli seslere karşı duyulan aşırı tepkiyle tanımlanır ve bu sesler, kişileri kaygı, öfke, panik gibi duygusal tepkiler vermeye zorlayabilir. Bu rahatsızlık, beynin işitsel ve duygusal tepkileri işleyen bölgelerindeki yapısal anormalliklerden kaynaklanabilir.
MİZOFONİ NEDİR? BELİRTİLERİ NELERDİR?
Mizofoni, belirli seslere karşı aşırı duygusal tepkilerle karakterize edilir. Bu sesler, kişilerde öfke, tiksinme ve nefrete dönüşebilir. Başka bir deyişle, her bireyin rahatsız olabileceği sesler, mizofoni hastalarında dayanılmaz bir hale gelebilir. Bu rahatsızlık çocukluk ya da ergenlik döneminde başlayabilir ve zamanla daha fazla sesi tetikleyici olarak kabul edebilir.
Mizofoni olan bireyler, seslere karşı verdikleri tepkinin normalden çok daha şiddetli olduğunu fark ederler. Ancak sesle birlikte gelişen duygusal reaksiyonlar, kontrolü kaybetmelerine neden olabilir.
Belirtileri:
Huzursuzluk ve öfkenin artması
Tiksinme ve nefrete dönüşen hisler
Sesin kaynağına karşı sözlü hakaretler
Fiziksel agresyon (çevredeki eşyalara zarar verme)
Etkilenen seslere karşı kaçınma veya görevleri baştan savma
MİZOFONİ NEDEN OLUR?
Mizofoninin kesin nedeni henüz bilinmemekle birlikte, obsesif kompulsif bozukluk, kaygı bozukluğu ve tinnitus (kulak çınlaması) gibi psikiyatrik rahatsızlıklar, mizofoni gelişme riskini artırabilir. Beyindeki işitsel ve duygusal bilgi işleyen sinir hücreleri arasındaki aşırı bağlantılar da mizofoniyi tetikleyebilir.
Mizofoninin tetiklenmesine neden olabilecek sesler oldukça çeşitlidir. Genellikle ağız kaynaklı sesler ile başlayan bu rahatsızlıkta çiğneme, ağız şapırdatma, yutkunma ya da boğaz temizleme gibi ağız sesleri temel tetikleyici sesler içerisinde kabul edilir. Bu seslere ek olarak bazı bireylerde yazı yazma sesi, burun çekme, kağıt buruşturma, saat sesi, araba kapısı çarpılması veya kuş, böcek ve diğer hayvan sesleri ile tetiklenen mizofoni de gelişebilir.
Mizofoni, çeşitli psikiyatrik rahatsızlıkların zemininde gelişebilse de, genellikle tek başına bir rahatsızlık olarak değerlendirilir. Mizofoni tanısı için şu özellikler göz önünde bulundurulur:
Başlangıç Yaşı: Mizofoni genellikle ergenliğe giriş öncesi dönemde başlar. İlk belirtiler 9-12 yaşları arasında ortaya çıkar.
Cinsiyet: Kadınlarda mizofoni daha yaygın olarak tespit edilir.
Zeka Seviyesi: Mizofoni, genellikle yüksek zeka düzeyine sahip bireylerde daha sık görülür.
Tetikleyici Sesler: İlk tetikleyici ses genellikle ailedeki bir bireyin ağzından çıkan seslerdir. Zamanla farklı sesler de bu tetikleyicilere dahil olabilir.
MİZOFONİ TEDAVİSİ NASILDIR?
Mizofoni tedavisi genellikle kişisel başa çıkma yöntemleri ve psikolojik destekle yapılır. Bilişsel davranışçı terapi gibi psikoterapi uygulamaları, seslere karşı aşırı tepkilerin kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir. Ayrıca kulaklıkla doğa sesleri dinlemek de rahatlama sağlayabilir.
Şu an için mizofoniyi tedavi etmek için herhangi bir ilaç bulunmamaktadır. Bu nedenle, psikolojik danışmanlık ve profesyonel destek almak oldukça önemlidir.
