Piyasa Emri Nedir?

EMİR TİPLERİ LİMİT FİYATLI

Limit fiyatlı emirler; belirlenen limit fiyat seviyesine kadar işlem gerçekleştirmek için kullanılan emir yöntemidir. Bu fiyat tipi seçildiğinde fiyat ve miktar girilmesi zorunludur.

PİYASA FİYATLI Emrin girildiği anda ilgili kıymette piyasada bulunan en iyi fiyatlı emirden başlayarak emrin karşılanması amacıyla kullanılan emir yöntemidir. Piyasa emir türü seçildiğinde geçerlilik “Kalanı İptal Et” olur. Emrin karşılanmayan kısmı iptal edilir.

PİYASADAN LİMİTE Piyasa emirleri gibi fiyatsız olarak sadece miktar belirtilerek girilen emirlerdir. Karşı taraftaki sadece en iyi fiyat kademesinde bekleyen emirlerle eşleşerek işleme dönüşürler. Ancak işleme dönüşmeyen kısım, gerçekleşen son işlem fiyatını alarak limit fiyatlı emre dönüşür ve sistemde beklemeye geçer. Sürekli işlem seansında girilen bir piyasadan limite emir, karşı tarafta bekleyen bir emir olmaması durumunda hemen iptal edilir.

DENGE EMRİ Açılış ve kapanış seansları da dahil olmak üzere tek fiyat yöntemi uygulanan tüm seans bölümlerinde, fiyat belirleme sürecinde hesaba katılmayan ancak belirlenen eşleşme fiyatı seviyesinde karşılanmadan kalan emirler ile işlem yapmak üzere girilen emirlerdir. Bu tip emirler, eşleşme fiyatından kalan emirler bittiğinde veya eşleşme fiyatından kalan emir yoksa birbirleri ile de eşleşme fiyatından işleme dönüşebilirler. Dengeleyici emirler arasındaki öncelik sıralaması emrin sisteme giriş zamanına göre belirlenir. Her iki tarafta da açılış fiyatı seviyesindeki limit fiyatlı emirlerin tükenmesinin ardından, alış ve satış tarafındaki dengeleyici emirler birbirleri ile karşılaşarak açılış fiyatından işleme dönüşürler. Herhangi bir eşleşme işleminde gerçekleşmeyen dengeleyici emirler iptal edilirler.

ORTA NOKTA PİYASA

Orta Nokta Piyasa emri, normal emir defterine kıyasla daha büyük miktarlı emirlerin kendi aralarında eşleşmesine imkân sağlayan ve piyasa katılımcılarına daha düşük işlem maliyeti sunan bir emir türüdür. Bu emirlerin girişi ve miktarlarının değiştirilmesi sırasında minimum ve maksimum tutar kontrolü yapılır. Orta Nokta emirlerinin değeri, asgari 100.000 TL, azami 30 milyon TL olabilir. Ancak kısmi işlem görme durumunda, kalan kısım asgari sınırın altına düşse bile emrin kalan miktarında değişiklik yapılmadığı sürece bu kısıt aranmaz. Emirler sürekli olarak otomatik eşleşmeye tabidir ve normal emir defterinde bekleyen en iyi alış ve en iyi satış emirlerinin fiyatlarının aritmetik ortalaması ile fiyatlanır, ayrı ve kapalı bir emir defterinde işlem görür. İşlem gerçekleşmesinin ardından miktar bilgisi piyasaya gönderilir. Orta Nokta emirler yalnızca BIST 30 kapsamındaki paylarda kullanılır.

ORTA NOKTA LİMİT

Orta nokta Limit emrinin Orta Nokta piyasa emrinden farkı fiyat belirtilerek girilmesidir.

ŞARTA BAĞLI

Emri giren tarafından ilgili pay için belirlenen fiyattan (aktivasyon fiyatı) ya da alış emirleri için daha yüksek ve satış emirleri için daha düşük fiyatlardan piyasada işlem olması durumunda, emrin sistemde aktif hale gelmesi amacıyla kullanılır. Şarta bağlı emir türünün kullanılması durumunda, emir giriş yönteminin yanı sıra aktivasyon fiyatının da belirtilmesi zorunludur.

Şarta bağlı emirlerde;

 İlgili kıymet aktivasyon fiyatı olarak seçilen fiyatı görmedikçe ana emir borsaya iletilmez.

 Şarta bağlı emirler aktif seans saatleri içinde gönderebilir.

 Son işlem fiyatına eşit veya daha iyi fiyatlı şartlı emir verilemez.

 Tanımlanmış olan koşul piyasadaki ani fiyat hareketleri nedeniyle oluşmayabilir.

 Elinizde olan lot miktarı kadar sisteme önceden normal emirle yüksek fiyatlı satış yazıp sonrasında aynı hisse için şartlı emirle satış emri girdiğinizde şart koşulu gerçekleşse dahi hisseniz zaten satışta olduğu için stok yetersiz uyarısı alınıp satış emriniz gerçekleştirilemez.

 Şartlı emir girişinizi normal işlem günlerinde 10:00-18:00 saatleri arasında yarım iş günlerinde 10:00- 12:30 saatleri arasında yapabilirsiniz.

SÜRELİ EMİR

Süreli emir tipinde ilgili hisse için 90 gün süresince alış ya da satış emirleri sisteme gönderilir. Girilen emir belirlenen süre boyunca gerçekleşene kadar her gün aktiftir ve fiyat marj dahilinde (tavan taban fiyat aralığında) olduğunda piyasaya iletilir. Süreli emirler limit emir olarak girilir. Süreli emirde iletilen emri değiştirmek ya da iptal etmek için “Emir İzleme” ekranında “Süreli” kısmını seçilerek emir değiştirebilir ya da silinebilir.

ZİNCİR EMİR

Emirler arasında ilişki kurulmasını sağlayan emir tipidir. Borsaya gönderilen ana emrin gerçekleşmesi durumunda, bağlı zincir emir otomatik olarak borsaya iletilir. Ana emir gerçekleşmeden ona bağlı emirler borsaya iletilmez. Ana emre bağlı birden fazla zincir emir eklenebilir. Zincir emirle ilgili değişiklikler emir izleme ekranında “Zincir” kısmından yapılmaktadır. Zincir emir aynı zamanda tetikleyici olarak kullanılabilir. Hisse için belirlenen stop fiyatına 1 lot alış girilerek bu ana emre bağlı mevcut hisselerin tamamı için belirlenen fiyattan satış zinciri eklenerek hisse alışı o fiyattan gelmediği sürece ilgili satış emri borsaya iletilmez.

ICEBERG EMİR

Kısmi görünme koşulu olan emirlerdir. Kısmen görünen emirlerde, borsada görülmesi istenen kısmın tamamı işlem gördüğünde gizli bölümden belirlenen miktar kadar kısım açığa çıkar. Açığa çıkan bu kısım, açığa çıktığı anda girilmiş yeni bir emir gibi fiyat ve zaman önceliğine göre borsada yerini alır. Bu süreç emrin tamamı karşılanıp bitinceye, geçerlilik süresi sona erinceye veya emir iptal edilinceye kadar devam eder. Emrin görünen kısmı toplam emir adedinin en az %20’si olmalıdır.