PATATESLİ EKMEĞİMİZ

Bugün Afyonkarahisar’ın önemli “hediyelik” malzemelerinden birisi olan “ev ekmeği” konusuna değinmek istiyoruz. Afyonkarahisar merkezde yaşayanların geçmişten bu yana “ev ekmeği” dediği, genellikle merkez dışında yaşayan ya da şehir dışından gelenlerin ise “köy ekmeği” tabirini kullandıkları patatesli köy ekmeği.
Afyon’un hangi ilçesine, hangi köyüne giderseniz gidin, mutlaka patatesle ev ekmeği pişen bir mahalle fırını bulursunuz. Ellerindeki unlarla birlikte, kendi imkanları ile yaptıkları fırına gelen kadınlar, önce burada hamur yoğururlar. Bazen evde yoğrulan hamur da teknelerle fırına getirilebilir. Hamurları kıvamına getiren kadınlar, daha sonra da sıra ile ekmeklerini pişirirler. Eskiden çarşı ekmeği azken fırından sıra almak başlı başına bir itibar meselesi iken, bugünlerde artık bu iş o kadar zor olmamakta.
Hamur hazır olunca o hamurdan bükme de yapılır, başka hamur işleri de. Artık hanımların becerisine kalmış bir iş.
Çarşı ekmeğine göre daha ekonomik ve lezzetli olan patatesli ekmek hem şehrimizin yerlisinden, hem de konuklarımızdan büyük rağbet görüyor. Taş fırında pişirilen patatesli ekmek, Afyonluların vazgeçemediği ağız tatları arasında yer alıyor. Normal ekmeğe göre daha ucuz olan patatesli ekmek, aynı zamanda daha geç bayatladığı için de rağbet görüyor.
Çeşitli mahallelerdeki taş fırınlarda pişen ekmekler, Belediye tarafından belirlenen satış noktalarında 1,5 ya da 2 kilogramlık somunlar halinde piyasaya sürülüyor. 5 -6 TL arasında satışa sunulan patatesli ekmeği Afyonlular da, Afyon’a gelen konuklar da adeta kapışıyor.
Afyon’dan başka bir yere hediyelik götürülecekse en az lokum kadar, sucuk kadar Afyon ekmeği de hediyelikler arasında yer alıyor. Görmüşsünüzdür, başka kentlerde bazı işyerlerinin camında “Afyon ekmeği bulunur” yazılarına rastlamak mümkün.
Son olarak “Coğrafi Afyon’un pek bilinmeyen değeri patatesli köy ekmeği daha iyi şekilde üretilebilir ve pazarlanabilir.
Afyonkarahisar Belediyesi tarafından tescili için müracaatı yapılan ‘Afyonkarahisar Patatesli Ekmeği’ Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından ‘26 Eylül 2017 tarih ve 14 sayılı Resmi Coğrafi İşaret ve Geleneksel Ürün Adı Bülteni’nde yayımlanarak tescillendi.
Tescili ile koruma altına alınan Afyonkarahisar Patatesli Ekmeğimiz; geleneksel tadı için gerçek bir ustalık ve yapımının her aşamasında özel usuller gerektirir.
Afyonkarahisar Patatesli Ekşi Mayalı Ekmeği formülasyonu, 100 kg un üzerinden yüzdesel olarak şu şekilde ifade edilir:
% 55-60 su (unun su kaldırma kapasitesine bağlı olarak değişir)
% 8-10 ekşi maya (mevsim ve ortam ısısına göre değişir)
% 25-30 haşlanmış patates (kullanım oranına göre değişir)
% 1.5-%1.6 tuz (kuru madde miktarı ve yaş hamura göre değişir)