Ötenazi Nedir, Hangi Ülkelerde Yasal?

Ötenazi, bireyin dayanılmaz acılar çektiği ve tedavisi mümkün olmayan bir hastalık sebebiyle yaşamının sona erdirilmesi için yapılan tıbbi müdahaledir. Etik ve hukuki açıdan tartışmalı olan ötenazi, aktif ve pasif olarak ikiye ayrılır. Aktif ötenazi, doktorun hastaya ölümcül ilaç vererek yaşamını sonlandırmasıdır. Pasif ötenazi ise hastanın yaşam destek tedavilerinin kesilmesi yoluyla uygulanır. Kimi ülkelerde ötenazi yasaldır ve belirli koşullar altında uygulanabilir.

Hollanda, 2002 yılında ötenaziyi yasal hale getiren ilk ülke olmuştur. Hastaların dayanılmaz acılar çektiği ve tedavinin artık fayda sağlamadığı durumlarda, hekimler hastanın rızasıyla ötenazi uygulayabilir. Benzer şekilde, Belçika'da da 2002'de ötenazi yasallaşmış ve bu hak çocuklar için bile genişletilmiştir. Lüksemburg, 2009 yılında ötenaziyi yasal hale getirmiştir. Kanada'da, 2016'da çıkan bir yasayla tıbbi yardımla ölüm (MAID) yasallaşmıştır. Kolombiya’da ise 1997’den bu yana ötenazi hukuki olarak kabul edilmiştir ve ağır acı çeken hastalar, belirli kriterlere uygun olduğunda bu hakkı kullanabilir.

İsviçre'de ise ötenazi doğrudan yasal olmamakla birlikte, yardımlı intihar (asiste intihar) 1942’den beri yasaldır. İsviçre, hastaların intihara yardım talebinde bulunmalarına olanak tanır ve bu sebeple Dignitas gibi kuruluşlar, özellikle ağır hastalıklarla mücadele eden hastalara intihar yardımı sunar. Bununla birlikte, birçok ülkede ötenazi ve yardımlı intihar kesin olarak yasaklanmıştır ve yasal olmadıkları gibi, etik açıdan da tartışmalı bir konudur. Bu ülkelerde ötenazi uygulamaları ağır cezalara tabidir.

Ötenazinin yasal olduğu ülkelerde, genellikle hastanın yazılı onayı, doktorların kararı ve belirli etik komitelerin incelemesi gibi süreçlerden geçmek gereklidir. Bu süreçler, hastanın kararının bilinci yerinde olarak verildiğinden ve diğer tıbbi seçeneklerin tükendiğinden emin olmak için oluşturulmuştur. Ancak, bu ülkelerde bile ötenazi ciddi etik ve hukuki tartışmalara neden olur. Dini, kültürel ve etik açılardan farklı yaklaşımlar bulunduğundan, birçok toplumda ötenazi konusu hâlâ büyük bir tartışma konusudur.