OSMANLI DÖNEMİNDE ŞER‘Î MAHKEMEYE YANSIYAN AFYONKARAHİSAR ŞEHİTLERİ

Şehit Konyalıoğlu Yusuf (Pazar Mahallesi’nden)
Pazar Mahallesi’nden Konyalıoğlu sülalesinden Hasan’ın oğlu Yusuf Redif Kolorduya bağlı 8. Fırka 8. Nişancı Taburunun 1. Bölüğünün 1. Mangasında müstahdem iken geçen 25 Kanun-ı sâni 1328/8 Şubat 1913 günü Uşak Tabyasının Nazrı? Köyü’nde Bulgaristan ordusuyla vuku bulan muharebede göbeğinden yaralanarak şehit olmuştur. Yusuf’un şehit olmasından sonra hanımı Şuhut’un Pazar Mahallesi’nden Abdullah kızı Sultana mahkemeye başvurarak Şuhut’un İplik Mahallesi’nden olan Muhzır-zâde Hacı Mehmet oğlu Mehmet Efendi’yi dava etmiştir. Mahkemede eşi, kocası olan Yusuf’un yukarıda belirtilen yerde ve tarihte şehîden vefat ettiğini, kendisinin ve oğlu Yusuf Ziyaeddin’den başka mirasçısının olmadığını beyan etmiştir.
Eşinin hayattayken Mehmet Efendi’den alacağı olan İstanbul kile ölçüsüyle iki kile buğday değeri olan kırk sekiz kuruştan hissesine düşen altı kuruşun alınarak şahsına verilmesini talep etmiştir. Eşinin şahadetine ve alacak parası olduğuna aşağıdaki şahitleri arz etmiştir. Bu bağlamdan olmak üzere Pazar Mahallesi’nden Konyalıoğlu Kadir bin Hasan bin Yusuf ve Mahmutoğlu Hasan bin Mahmut bin Mehmet; Pazar Mahallesi’nden Konyalıoğlu Yusuf bin Hasan’ın 3. Kolordu, 8. Fırka, 8. Nişancı Taburunun 1. Bölüğü’nün 1. Mangasındayken  25 Kanun-ı sâni 1328/8 Şubat 1913 günü Uşak Tabyasının Nazra Köyü’nde Bulgar ordusuyla vuku bulan muharebede göbeğinden cerh ile aldığı yaradan şehîden vefat eylediğini ve arkadaşları geriye eşi Sultana ile oğlu Yusuf Ziyâeddin’nden başka mirasçısı olmadığını beyan ederek şahitlik etmişlerdir.
Şahitlerin de doğru sözlü ve güvenilir olduklarına dair olmak üzere de Pazar Mahallesi imamı Hacı Hatıp-zâde Ali Âgah Efendi ibn-i El-hâc Bekir Efendi ibn-i Hacı Halil Efendi ve muhtarı İhtiyaroğlu Hafız Osman bin Mustafa bin İbrahim, Pazar Mahallesi’nden Yakuboğlu Mehmed bin Ali bin Ömer ve Bekiroğlu Süleyman bin Ali bin Bekir adlı kişiler de kadıya gizli olarak şahitlikte bulunmuşlardır.
Sonuç olarak, mirasları sekiz sehim olup, bir sehmi şehit Yusuf’un hanımı Sultana’ya, yedi sehmi oğlu Yusuf Ziyâeddin’e verilmesine; para olarak altı kuruşun eşi Sultana’ya teslimine 29 Recep 1334/1 Haziran 1916 tarihinde karar verilmiştir. (AŞS, nr. 647, vr. 123a/243; belgenin transkripti için bk. Demirtaş, agt., 2004).

Konyalıoğlu sülalesinden Hasan’ın oğlu Yusuf’un şehitliği ve mirasçılarıyla ilgili şer‘î mahkeme kararı .(AŞS, nr. 647, vr. 123a/243).