Osmanlı Döneminde Bir İlk: Siyah Çoraplılar Futbol Kulübü
Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde, İstanbul'un Kadıköy semtinde kurulan Siyah Çoraplılar Futbol Kulübü, Türk futbol tarihinin başlangıcını simgeleyen bir öncüdür. Kulübün kuruluşu, 1901 yılında Fuat Hüsnü Kayacan, Mehmet Ali, Reşat Danyal, Rıza Tevfik, Daniş ve Tahsin Nahit gibi genç Osmanlı aydınlarının bir araya gelmesiyle gerçekleşti. Osmanlı döneminde spor yapmak, özellikle futbol gibi takım oyunlarını oynamak son derece riskliydi zira futbol, toplumsal hareketleri ve örgütlenmeyi teşvik edebileceği gerekçesiyle dönemin yönetimi tarafından endişe ile karşılanıyordu.
FUAT HÜSNÜ KAYACAN: İLK TÜRK FUTBOLCU
Siyah Çoraplılar FK'nın kurucularından biri olan Fuat Hüsnü Kayacan, aynı zamanda "ilk Türk futbolcu" olarak tarihe geçmiştir. Kayacan, sadece futbol alanında değil, aynı zamanda Osmanlı toplumu içinde spor kültürünün gelişmesine öncülük eden bir figür olarak da bilinir. Kulübün oyuncuları arasında yer alan Kayacan ve arkadaşları, dönemin İstanbul'unda Batı'dan gelen bu yeni sporu tanıtmak ve Türk gençliğine futbolu sevdirmek amacıyla bu cesur adımı attılar.
İLK MAÇ: SİYAH ÇORAPLILAR'IN SAHADAKİ MÜCADELESİ
Kulüp, 26 Ekim 1901'de Kadıköy'de tarihinin ilk futbol maçını oynadı. Maç, Osmanlı topraklarında yerli bir takımın katıldığı ilk futbol müsabakası olarak biliniyor. Ancak bu tarihi karşılaşma, Sultan II. Abdülhamid'in baskıcı rejimi altında, bir futbol müsabakası olmanın ötesine geçti. Osmanlı yönetimi, futbolu bir "tehlike" olarak görüyordu ve örgütlenme potansiyeli olan her türlü faaliyeti yakından izliyordu. Nitekim Siyah Çoraplılar'ın bu ilk maçı da bu endişeleri haklı çıkarırcasına güvenlik güçlerinin müdahalesi ile sona erdi.
SULTAN'IN GÖZÜNDE FUTBOL VE SİYAH ÇORAPLILAR'IN FESHİ
Siyah Çoraplılar FK’nın maçını takip eden süreçte, kulüp üyeleri Sultan’ın hafiyelerinden Ali Şamil Bey’in ve polisin ani bir baskınına maruz kaldılar. Maç esnasında sahaya yapılan bu baskın, Osmanlı İmparatorluğu’nda futbolun resmi olarak kabul edilmesine yönelik engellerin de bir simgesi oldu. Polisin baskın yapması ve kulüp üyeleri hakkında dava açılması, Siyah Çoraplılar FK'nın tarihe karışmasına neden oldu. 1901 yılında faaliyetlerine son veren kulüp, Türk futbolunun ilk organizasyonlarından biri olarak hatırlanmakta ve Osmanlı İmparatorluğu'nun sosyal ve politik atmosferi içinde sporun gelişiminin ne kadar zorlu olduğunu gözler önüne sermektedir.
SİYAH ÇORAPLILAR FK’NIN MİRASI
Her ne kadar kulüp yalnızca kısa bir süre faaliyet göstermiş olsa da, Siyah Çoraplılar Futbol Kulübü’nün Türk futbolu üzerindeki etkisi kalıcı oldu. Fuat Hüsnü Kayacan’ın futbol tutkusu ve Siyah Çoraplılar FK’nın cesur adımı, daha sonraki yıllarda Türkiye’de futbolun popülerleşmesi ve organize bir spor olarak kabul görmesi sürecine öncülük etti. Bugün Türk futbol tarihi incelenirken Siyah Çoraplılar FK, Türk spor tarihinde bir kilometre taşı olarak anılmakta ve Türk futbolunun köklerini Osmanlı’nın zorlu koşullarında atan cesur bir girişim olarak tarihe geçmektedir.
