Oligark Ne Demek ve Ne Anlama Gelir?

Özellikle Ruslar ile ilgili sık duyulan ama anlamı pek bilinmeyen kelimeler vardır. Rusya ile ilişkilendirilen, Rus vatandaşları ile ifade edilen kelimeler, akla bazı tanımlar getirse de bunların bazıları yanlış da olabilir. Bu kapsamdaki anlam karmaşası içinde yıllardır gündemde konu olan, dizilerde, filmlerde, TV programlarında, hatta ekonomi, politika ve spor dünyasında kendisine yer bulan bir kelime vardır: Oligark. Türkiye’de gerek TV ve dizi endüstrisi, gerek politika, gerekse kimi sohbetlerde geçebilen bir terim olan Oligark ne demek ve anlama gelir? Kimler oligark olur, ne anlama gelir?

OLİGARK NE DEMEK VE ANLAMA GELİR?

Son yıllarda özellikle Rusya-Ukrayna Savaşı ile öne çıkan oligark, sıklıkla duyulan kelimelerden biri oldu. Oligark ne demek ve anlama gelir sorusu yanıtlar aradı. Köken olarak Fransızcadır. Yunanca oligo ve arkhein kelimelerinin birleşiminden oluşur. Oligo, az ve birkaç anlamlarına gelirken arkhein ise yönetmek demektir.

Az kişinin yönetimi, gücü elinde bulundurması şeklinde ifade edilebilir.

Yönetimde bulunan ya da etki eden siyasi, askeri, dinî veya finansal gruplar için kullanılır. Bir yönetime güçlü etki unsuruna işaret eder. Oligark, kullanılan bir terimdir ve kimlerin oligark olduğu da genellikle bilinir.

Oligarşi ise küçük ve ayrıcalıklı bir grubun yönetim şeklini ifade etmektedir. Bu yönetim şeklinin üyelerine, destekçilerine veya ilgili kişilere de oligark terimi ile genelleme yapılır.

Ayrıca oligark, siyasi ve ekonomik gücü elinde bulundururken kontrol mekanizmalarını da sıkı tutan kişi ve aileler için kullanılır. Oligarklar bir ülke ya da bölgenin hayati kararları üzerinde kilit etkileri bulunan aileler veya kişiler olarak bilinirler. Büyük servetleri olduğu kaydedilir ve insanları, sanayiciler, bankacılar ve siyasilerden oluşabildikleri detayları da öne çıkar.

OLİGARKLAR VE OLİGARLİ NEDİR?

Oligarki, yönetimsel terim şekliyle demokrasi ve monarşiden farklı değerlendirilir. Zira güç, sınırlı bir azınlığın elinde bulunur. Dolayısıyla bu söz konusu azınlığın güçlerini nasıl ve ne şekilde kullandıkları da kamuoyunda ilgi uyandırır, spekülasyonlara, iddialara ve tartışmalara konu edilir.

Öte yandan terim, büyük tarihi olaylardan birinin ardından doğmuştur. 1991’de Sovyetler Birliği’nin çöküşü üzerine ortaya çıkmıştır. Bu dönem, aşırı varlıklı Rus grupların doğuşuna da tanıklık edilen bir dönemdi. Büyük şirketlerin başındakiler oligark olarak ifade edilir. Onlara kimileri ultra-zengin gibi lakaplar da takmıştır.

Oligark kimlerdir sorusuna birkaç örnekle yanıt vermek mümkün. Örneğin Forbes milyarderler listelerinin gediklisi Vladimir Potanin’in (Vladimir Putin değil) bir Rus oligarktır. nikel-paladyum madenciliği şirketi olan Nornickel’in CEO’su durumunda olduğunu da belirtelim. Tanınmış bir isim olan ve zenginliği dillere destan Roman Arkadyeviç Abramoviç de Rus oligarklar arasında öne çıkanlar arasındadır. 13 milyar dolar servete sahip olduğu son Forbes raporunda geçmişti.