Nöbetçi Eczaneler
20 Ocak 2010 Çarşamba 02:00:00 Secde hâlindeyken ayrıca eller ile dizler de yere konur. Bu sünnettir. İmam-ı Şâfiî, Ahmed bin Hanbel ve İmam-ı Züfer’e göre ise, farzdır.
İki ayağın veya bir ayağın parmakları yere konmadıkça secde câiz olmaz.
Peygamber Efendimiz:
“Ben yedi kemik üzerine secde etmekle emrolundum: Alın, iki el, iki diz ve iki ayağın parmak uçları üzerine” buyurmuşlardır.
Yalnız bir el ile bir dizi yere koymak, ayak parmaklarından sadece bir kısmını değdirmek kerahetle câizdir. Alnı yere koyarken iki ayağı birden geriden kaldırmak ise, câiz değildir, secdeye mâni olur.
Nereye Secde Edilir?
Secde yer üzerine veya yere bitişik bir şey üzerine yapılır. Secdede alın, yerin veya yer hükmünde olan şey’in katılığını hissedecektir. Buna binaen, ot, saman, yün, pamuk, kar gibi yumuşak şeyler üzerine secde yapan kimse, yüzü bu maddeler içinde kaybolup da yerin sertliğini hissetmezse secdesi sahih olmaz.
Yerin sıcak oluşu veya temiz olmayışı gibi bir özürden dolayı avuç içlerine, elbisenin bir tarafına secde edilmesi sahihtir.
Secde edilen kısım, aynı zamanda ayak koyulan yerden bir karıştan fazla yüksekte olmamalıdır.
Ancak kalabalık veya başka bir özre binaen, kendi dizleri üstüne veya öndekinin sırtına da secde yapılabilir.
Secdenin Mânâ ve Ehemmiyeti Nedir?
Secde, namazın en mühim rüknüdür.
Secde, Allah Teâlâ’ya gösterilen ta’zimin en üst noktasıdır. Namazda kıyâm ve rükû’ mertebelerinden geçerek gittikçe artan mahviyet ve hürmet, secde ile son dereceye varır.
Secde, her türlü yabancı duygulardan uzak, mutlak bir teslimiyet ve sâf bir kulluğun ifâdesidir.
İslâm ma’bedlerine secde edilecek yer demek olan mescid isminin verilmesi de secdenin önemini göstermektedir.
Secde kulun kulluğunu tam mânasıyla duyduğu ve bu duyguyu izhâr ettiği bir andır. Bu sebeble hadîs-i şerîf’te:
“Kulun Allah’a en yakın olduğu an, secdedeki hâlidir” buyurulmuştur.
Secde mü’minin Allah’a ilticâsının en güzel şeklidir. Benlikten kurtulup mâsivadan sıyrılıp Bâkî-i Hakikîye ulaşmanın sırrıdır.
Secdenin Ehemmiyetini Gösteren Bâzı Hadîs Meâlleri:
Hz. Peygamber’in (asm) âzadlısı Sevban Hazretleri, Resûl-i Ekrem Efendimize bir gün şu suâli sorarlar:
– Yâ Resûlâllah, bana öyle bir amelden haber ver ki onu işlediğimde Allah Teâlâ beni Cennetine koysun..
Resûlüllah Efendimiz ise, bu suâle cevaben şöyle buyururlar:
“Çok secde etmeye bak. Her secdeden dolayı, Allah bir dereceni yükseltir, bir hatânı afveder..”
Bunu te’yid eder mâhiyette Hz. Râbia bin Kâ’b diyor ki:
“Ben zaman zaman Cenâb-ı Peygamber ile beraber gecelerdim. Bir gece kendilerine abdest suyu ve bâzı ihtiyaçlarını hazırlayıp getirdim. Memnun kaldılar ve:
– Benden isteyin! buyurdular.
– Cennette sizinle olmak isterim, dedim.
– Bundan başka iste, buyurdular.
– Hayır, isteğim sadece budur, dedim.
Buyurdular ki:
– Öyleyse çok secde etmekle bana yardımcı ol.”
Ka’de-i Âhire Nedir?
Namazın son rek’atında, secdelerden sonra oturmak demektir.
Namaz kılarken ikinci ve dördüncü rek’attan sonra oturmaya ka’de denir.
Üç rek’atlı olan akşam ve vitir namazlarında ise, ikinci ve üçüncü rek’atlardan sonra oturulur. İkinci rek’attan sonraki oturuşa ka’de-i ûlâ (ilk oturuş), üçüncü veya dördüncü rek’attan sonraki oturuşa da ka’de-i âhire (son oturuş) denir.
İlk oturuş vâcib, son oturuş ise farzdır. İki rek’atlı namazlarda ise, ikinci rek’atın sonundaki oturma, son oturuştur. Bunlarda ilk oturuş yoktur.
Ne Miktar Oturulur?
Oturuşun farz olan miktarı, teşehhüd miktarı oturmaktır. Teşehhüd miktarından kasıd ise, namazın sonunda Tehıyyâtı okuyacak kadarki müddettir.
Oturuş Şekli Nasıldır?
İlk veya son oturuşlarda, sol ayak yan yatırılıp üstüne oturulur.
Sağ ayak ise, parmakları üzerine dikilerek, parmaklar kıbleye doğru yöneltilir.
Ellerin parmakları tabiî şekilde uyluklar üzerine konur. Dizler tutulmaz. Vücud dik tutularak kucağa doğru bakılır.
Kadınlar ise, her iki ayağını da sağa doğru yatırarak otururlar.
Tehıyyât Nedir?
Tehıyyât, mi’rac gecesinde, Cenâb-ı Hak ile, sevgili Habîbi, son Peygamberi Hz. Muhammed (asm) arasında geçen konuşmayı ifade eden; senâ, duâ, selâm ve şehâdet mânalarını içine alan bir cümledir. Sözleri ve kısaca meâli şudur:
(Devamı Yarın)
