Nöbetçi Eczaneler
29 Nisan 2015 Çarşamba 03:00:00 Namazlar taşıdıkları hüküm bakımından dört çeşittirler.
1) Farz namazlar:
a) Farı ayn olan namazlar: Sabah namazının sünnetinden sonra kılınan iki rekât farzı, öğle namazının dört rekat sünnetinden sonra kılınan dört rekat farzı, ikindi namazının gayrı müekket sünnetinden sonra kılınan dört rekat farzı, akşam namazını iki rekat sünnetinden önce kılınan üç rekat farzı, yatsı namazının dört rekat sünneti gayrı müekkedesinden sonra kılınan dört rekat farzı farz-ı ayın olan namazlardır.
b) Farzı kifaye olan namaz: Cenaze namazıdır. Allah rızası içim dua niyetiyle kılınan, kıraatte dua okunan, rükûsu, secdesi ve kadesi olmayan namazdır. Bir beldedeki iki kişinin kılmasıyla öbür Müslümanlar üzerinden farziyeti düşen namazdır.
2) Vacip olan namazlar: Vitir namazı, bayram namazları, Allah rızası için nafile olarak kılınmaya başlanıp ta bozulan namazların kazası vacip namazlardır.
3) Nâfile namazlar: Bütün sünnet namazlarla, Allah rızası için kılınan farz ve vacip dışındaki namazlar nafile namazlardır.
A-NAFİLE NAMAZLAR
Bir mü’minin Allah katında sorumlu olduğu ibadetler farz ve vacip olan ibadetlerdir. Nafile, farz ve vacip olan ibadet yerine getirildikten sonra, onlar dışında Allah’ın rızasını kazanmak ve daha fazla sevap elde etme amacıyla yapılan ilâve (Tatavvu) ibadetleri ifade eder. Bunlar müstehap ve mendup namazlardır. Nafile kapsamında yer alan sünnet namazları mümkün oldukça kılmak, kılmaya çalışmak, Allah ‘a (c.c.) yakınlaşmak bakımından önemlidir.
Farz namazlardan önce kılınan sünnet namazlar, şeytanın hevesinin, hile ve vesvesesinin kesilmesine vesiledir. Şeytan. Bu adam farz olmayan namazları bile bırakmıyor, hiç farz olanı bırakır mı diye bizi kandırmaktan ümidi keser, hevesi kırılır. Ayrıca farzlardan sonra kılınan sünnetler namazlardaki eksik ve kusurları tamamlamak içindir. (bk. İbni Abidin, Reddü’l-Muhatar, 2/12-13)
İslamda nafile ibadetlerin ne kadar önemli olduğunu görmek için sûfîlerin üzerinde özenle durdukları şu hadîs-i şerife bakmak yeterlidir. Kutsî hadiste Yüce Allah (c.c.) şöyle buyurmuştur: “Kulum farz ibadetlerle yaklaştığı kadar başka hiçbir şeyle bana yaklaşamaz. Nâfile ibadetlerle de bana yaklaşır. O kadar çok yaklaşır ki ben onun gören gözü, işiten kulağı, tutan eli, yürüyen ayağı olurum. Artık o benimle görür, benimle işitir, benimle tutar, benile yürür. Böyle bir kul bana sığınırsa onu korurum, benden bir şey isterse dileğini yerine getiririm” (Buhârî, “Rikak”, 38, Ahmed 6/256).
Bir hadis-i kudside Yüce Allah şöyle buyurmuştur:
“Allah’ın farz ibadetlerle kulum azaptan kurtuldu. Nafile ibadetlerle de kulum bana yaklaştı.” (İ.Gazali, ihya 1.cilt,433)
Bir başka Hadis-i kudside Allahü Teâlâ şöyle buyurmuştur.
“Kulumu bana yaklaştıran şeyler arasında bana en sevgili olanlar, ona farz kıldığım şeyleri yapmasıdır. Kulum nafile ibadetleri yapmakla bana o kadar yaklaşır ki, onu çok severim. Onu sevince, onun duyan kulağı, gören gözü ve tutan eli ve yürüyen ayağı olurum. Her istediğini veririm. Benden yardım isteyince, imdadına yetişirim.” (Buhari)
Ummü Habibe (r.anha) dan rivayet edilen hadis-i şerifte, Resulullah (sallallahü aleyhi vesellem)’den işittim şöyle buyurdular: “Müslüman bir kul her gün farz namazlardan başka nafile olarak on iki rekat namaz kılarsa, Allah onun için Cennette bir köşk bina eder.” Bu nafile namazlar sabah namazının iki, öğlenin ilk dört ve son iki, akşamın iki, yatsının son iki rek’at sünnetleridir.” (Riyazü’s- Salihîn, II, Hadis no: 1101; Tirmizi; Salât, 189; Nesâi, Kıyâmül-Leyl, 66; İbni Mace, İkâme,100)
Vaktin farzlarını kılan kimse esas itibarıyla Allah’a olan borcunu ödemiş olur. Ancak; nafile ibadetler Allah sevgisini kazanmaya vesile olmanın yanında kılmadığımız farz namazların yerini de dolduracktır. Kıyamet günü cenabı Allah, “Getirin bakalım kulumun farz namazlarını” farz namazlar eksik çıkınca “farzların yerine varsa nafile namazları sayın” diyecektir. Gerek namazların başında ve sonunda kılmış olduğumuz revatib sünnetler olsun gerekse bunların dışında kıldığımız nafile namazlar olsun, kılamadığımız namazların yerine geçeceği gibi, Allah’ın bize, bizim de Allah’a yakınlaşmamıza vesile olurlar.
