'Metrolojinin, Endüstride Ve Uluslararası Ticarette Anahtar Rolü Var'
AKÜ Kimya Mühendisliği Topluluğu tarafından düzenlenen 'TÜBİTAK Projesi Tanıtımı Geleceğe Yönelik Etkisi' Seminerinde konuşmacı olan Evren Saban, Metrolojinin ulusal ve uluslararası ilişkilerden öte çok fazla alanda önemli rolü olduğunu ifade ederek, 'Metrolojinin, endüstride ve uluslararası ticarette anahtar rolü var' dedi.
Afyon Kocatepe Üniversitesi (AKÜ) Kimya Mühendisliği Topluluğu tarafından “TÜBİTAK Projesi Tanıtımı Geleceğe Yönelik Etkisi” Semineri düzenlendi.
Mühendislik Fakültesi Konferans Salonunda düzenlenen seminere Kimya Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Meltem Dilek, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) UME Ulusal Metroloji Enstitüsü (UME) Baş Kıdemli Araştırmacısı Evren Saban, akademik personel ve öğrenciler katıldı.
“METROLOJİNİN AMACI ÖLÇÜMLERİN GÜVENİLİRLİĞİNİ VE DOĞRULUĞUNU SAĞLAMAK”
Seminere konuşmacı olarak katılan Evren Saban, metrolojinin tanımını ve amaçlarını anlattı. Saban, “Metroloji, Yunanca metron kelimesinden türetilmiş olup anlamı ölçüm bilimidir. Metrolojinin amacı bütün ölçme sistemlerinin temeli olan birimleri (SI ve türevleri) tanımlayarak bilim ve teknolojinin kullanımına sunmak ve yapılan bütün ölçümlerin güvenilirliğini ve doğruluğunu sağlamaktır” dedi. Metrolojinin üç ana görevi olduğunu ifade Saban sözlerine söyle devam etti:
“Metrolojinin görevi birimi tanımlamak; uluslararası seviyede kabul edilen ölçüm birimlerinin tanımını yapmak (metre, kilogram vb.), birimi gerçekleştirmek; bilimsel yöntemler kullanarak birimleri gerçekleştiren ölçüm standartlarını oluşturmak (lazer ile metrenin elde edilmesi vb.), izlenebilirlik zincirini kurmak; bir ölçümde ölçülen değeri ve belirsizliğini belirlemek ve bu bilgiyi dağıtmaktır.”
“METROLOJİNİN, ENDÜSTRİDE VE ULUSLARARASI TİCARETTE ANAHTAR ROLÜ VAR”
Metrolojinin ulusal ve uluslararası ilişkilerden öte çok fazla alanda önemli rolü olduğunu ifade eden Saban, “Günlük yaşantımızda, endüstride ve uluslararası ticarette anahtar rolü vardır. Çevre, sağlık ve gıda güvenliği alanlarında ve ürün kalitesini temin etmek için doğru ve güvenilir ölçümler kritiktir. Metrolojinin neden bu kadar önemli olduğuna dair Lord W.T. Kelvin, ‘Eğer ölçebiliyorsan, ne hakkında konuştuğunun farkındasın. Eğer ölçtüklerini bir de rakamsal olarak ifade edebiliyorsan ölçtüğün niteliğin ne olduğu hakkında artık bilgi sahibisin, fakat ölçemiyorsan ve rakamsal olarak da ifade edemiyorsan sahip olduğun bilgiler yetersiz ve tatmin edici değil. Bu bilgiler, bilimsel çalışmaların ilerlemesi açısından başlangıç olabilir fakat bundan ne kadar emin olduğun belli değil’ ifadelerini kullanmıştır. Dolayısıyla günümüzde tüm ilişkilerde ve yapılan işlerde ölçüm, kritik öneme sahiptir” diye konuştu.
“METROLOJİNİN ÜÇ ANA FAALİYET ALANI VAR”
Saban, metrolojinin üç ana faaliyet alanı olduğunu belirterek, “Metrolojinin üç ana faaliyet alanı vardır. Bilimsel metroloji, SI sistemine izlenebilirliğini sağlar, ulusal standartlar aracılığı ile ülkede yapılan ölçümlere referans oluşturur. Endüstriyel metroloji, endüstrinin uluslararası ölçüm sistemine entegrasyonu ile ilgilenir. Yasal metroloji ise tüketici haklarını koruyucu yasal düzenlemeleri kapsar.”
“TÜBİTAK UME, YURTİÇİ VE YURTDIŞINDAN GELEN TALEPLERİ KARŞILAMAYI HEDEFLİYOR”
TUBİTAK UME’nin görevlerini ulusal ölçüm standartlarını oluşturmak, izlenebilirlik sağlamak, AR-GE yapmak, hizmetler sunmak ve temsil etmek şeklinde sıralayan Saban sözlerine söyle devam etti:
“TUBİTAK UME olarak amaçlarımız; uluslararası tanımlarına uygun ulusal ölçüm standartlarını oluşturmak, geliştirmek, muhafaza etmek ve uluslararası geçerliliğini sağlamak; ulusal metroloji sisteminin ihtiyaç duyulan izlenebilirliğini sağlamak; temel metroloji alanlarında araştırma ve geliştirme çalışmalarına katkıda bulunmak; ülke sanayisinin ihtiyaç duyduğu, kalibrasyon, deney, eğitim, danışmanlık vb. hizmetleri sunmak ve metroloji konusunda uluslararası ilişkilerde Türkiye’yi temsil etmektir. TÜBİTAK UME, gerek ülke içerisinde gerekse yurtdışından gelen talepleri karşılamak üzere; kalibrasyon/deney hizmeti, eğitim, danışmanlık, referans ölçüm standartları tasarımı, geliştirilmesi ve üretimi, metrolojik cihaz tasarımı ve üretimi, endüstrinin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik ölçüm alanında AR-GE faaliyetlerinin yapılması, ulusal ve uluslararası karşılaştırmalar ve yeterlilik testlerinin düzenlenmesi hizmetlerini de vermektedir.”
Seminer soru cevabın ardından sona erdi.
