'Mermerde modayı belirleyen ülkeler arasında olmalıyız'

Hürriyet Gazetesi tarafından düzenlenen ve mermer sektörünün tüm yönleriyle değerlendirildiği Ekonomi Zirvesi, Afyonkarahisar’ın
ev sahipliğinde yapıldı. “Mermer” konulu “Afyonkarahisar Ekonomi Zirvesi”nde konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı
Prof. Dr. Şeref Kalaycı, dünyada mermerin modası olduğunu ve bunu belirleyen ülkeler arasında maalesef Türkiye’nin bulunmadığı söyledi

Akrones Termal Otel’de düzenlenen “mermer” konulu “Afyonkarahisar Ekonomi Zirvesi’” toplantısına; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Şeref Kalaycı, Afyonkarahisar Valisi Gökmen Çiçek, AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili Av. Ali Özkaya, Belediye Başkanı Mehmet Zeybek, Afyon Kocatepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Karakaş, Tüm Mermerciler Derneği (TÜMMER) Başkanı İbrahim Alimoğlu, mermer sektörü temsilcileri ve il protokolü katıldı.
Saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlayan programda Hürriyet Gazetesi Akdeniz Yazı İşleri Müdürü Salim Uzun, konuşma yaptı. Afyonkarahisar’ın değerleri arasında mermerin yerinin ayrı olduğuna değinen Uzun, Afyonkarahisar’ın diğer değerlerinin de önemli olduğuna dikkat çekti.
“TÜRKİYE’NİN BULUŞTUĞU KENT”
Hürriyet Akdeniz Yazı İşleri Müdürü Salim Uzun, Afyonkarahisar’ın, Türkiye’nin en önemli ulaşım yollarıyla Türkiye’nin buluştuğu, kucaklaştığı bir kent olduğunu belirterek, “Bu kent, başta Çin, ABD, Fransa, Avustralya, Suudi Arabistan, Almanya, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Birleşik Krallık olmak üzere 120 ülkeye mermer ihraç ediyor. Bu özel kent, bu yılın 10 ayında 206 milyon 119 bin dolar mermer ihracatı yaptı. 2020 yılının 10 aylık döneminde 164 milyon dolarlık mermer ihracatı yapılmıştı. Yani geçen yılın aynı dönemine göre ihracatımız yüzde 25,6 arttı.” dedi.
“KENTLERİN ÖZEL ÜRÜNLERİNE SAHİP ÇIKIP BUNLARI KAYIT ALTINA ALMAK
ÇOK ÖNEMLİ”
Kentlerin özel ürünlerine sahip çıkmak ve bunları kayıt altına almanın çok önemli olduğuna değinen Uzun, “Bu konuda son dönemde çok önemli çalışmalar yapıldı. Afyonkarahisar da bu konuda geri durmadı. Bugün dünyanın gıpta ederek baktığı Afyon mermeri bu işareti aldı. Keza Afyon kaymağı, Afyon sucuğu, Afyon pastırması, Afyon Manda yoğurdu da bu topraklardan doğduğunu resmi olarak kanıtladı. Markalaşma yolunda atılan bu adımların gelecek nesiller açısından çok önemli olduğunu düşünüyorum. Gerek kamu kurumları, gerek özel sektör ve meslek kuruluşlarının hararetle bu konuya sahip çıkacağına yürekten inanıyorum.” diye konuştu.
“BİRÇOK KONUYA ÖNCÜLÜK YAPIYORUZ,
AMA EKSİKLERİMİZ DE VAR”
Afyonkarahisar Belediye Başkanı Mehmet Zeybek, Afyon ekonomisine yön verenlerle el birliği ile Belediye ve Valilik olarak Afyonkarahisar’ın hak ettiği yere gelmesi için gayret sarf edeceklerini dile getirdi.
Afyonkarahisar’ın birçok konuya öncülük yaptığını ama eksikleri de olduğunu belirten Belediye Başkanı Zeybek, kentin 620 tescilli konağıyla, 3 bin yıl geçmişe giden tarihi kadim bir kent olduğunu söyledi. Afyonkarahisar’ın konumu itibarıyla 81 il içinde, uzaklığı 1 saatle 3.5 saat arası 20 ile ulaşım sağlayabilen ender illerden biri olduğuna dikkat çeken Zeybek, “Bugüne kadar hakettiğimiz yere gelemedik. İnşallah bu toplantılar öncülük edecektir. Spor ve tarih turizminde öncüyüz, Türkiye yumurta borsasını belirleyen tek iliz. Mermer sektöründe 450’ye yakın işletmeyle Afyon ekonomi ve ticaretine, ihracatına çok büyük katkı sağlayan bir sektör mermer sektörü.” dedi.
“MERMER ADIMIZI TAŞA
KAZIDIĞIMIZ SEKTÖR”
AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili Av. Ali Özkaya ise mermerin şehrin en temel istihdam ve üretim alanlarından birisi olduğunu söyleyerek, “Adımızı taşa kazıdığımız sektörlerde birisi. Türkiye’nin birçok ilinde mermer çıkıyor. Ama bu çıkartılan mermerlerin yüzde 70’ini Afyonkarahisarlı işadamları işliyor. Kutluyoruz, o açıdan bu başarılarının devamını bekliyoruz.” şeklinde konuştu.
“AKM’NİN MERMERİ AFYON’DAN GİTTİ”
Mermerin şehrin en temel istihdam ve üretim alanlarından biri ve lokomotif sektörü olduğunu belirten Özkaya, “Mermer adımızı taşa kazıdığımız sektörlerden bir tanesi. Bu açıdan iş adamlarımıza teşekkür ediyoruz. Türkiye’nin birçok yerinde mermer çıkarılıyor ve ama bu çıkartılan mermerlerin belki yüzde 70’ini Afyonlu işadamlarımız çıkarıyor, buraya getirip işliyor. Bu başarıların devamını çok önemsiyoruz. Bütün ulusal projelerde Afyon mermeri ve Türkiye mermerini kullanmasını birçok defa ilettiğimizde sayın Cumhurbaşkanımız gerekli talimatları vermişti. En son Atatürk Kültür Merkezi de Afyonkarahisar’dan giden mermerlerle yapıldı. Bu açıdan da buradaki şirket ve çalışanlarını kutluyorum.” diye konuştu.
“TÜM ŞEHİR AYNI HEDEFE
BAKMIŞ DURUMDAYIZ”
Afyonkarahisar’ın her yönüyle zengin bir şehir olduğuna dikkat çeken Vali Gökmen Çiçek, “Biz Afyonkarahisar’a gizemli şehir diyoruz. Afyonkarahisar Cenab-ı Allah’ın lütuflarla donattığı bir şehir. Yerin altında mermeri var. Türkiye ihracatın yüzde 11.54’ünü karşılıyor. Sadece mermer olarak bu kent 200 milyon dolar ihracat yapıyor. 7 bin 122 kişi mermer sektöründe istihdam ediliyor. Yer altında termali var. 32 bin yatak kapasitesi, 14 adet 5 yıldızlı oteli var. Yerin üstünde tarım ve hayvancılığı ile de Türkiye’ye örnek bir il. Sucuğu, kırmızı eti ile İstanbul’un et ihtiyacını karşılayan bir şehir. Bazı illerde tek bir ürün meşhur iken Afyonkarahisar’da sayılabilecek çok fazla ürün mevcut. Mermer, haşhaş, lokum, Frigya, kale, tarihi sokaklar. Kalemiz tam bir film platosu gibi. Bu şehirde her şeyden önce birlik ve beraberlik var. Tüm şehir hep birlikte kaynaşmış ve aynı hedefe bakmış durumdayız. Haftada birçok konuyu birlikte istişare ediyoruz. Bunun bize bir sinerji getirerek başarı getireceğine inanıyorum. Öyle de oluyor.” dedi.
“TÜRKİYE VE DÜNYADA HER YERDE MERMERİMİZİN İZİ VAR”
Afyon mermerinin köklü bir geçmişi olduğuna dikkat çeken Vali Çiçek, “Bu şehirde üretilen mermerler Türkiye’de birçok camiye veya diğer yapı taşlarına gidiyor. Türkiye ve dünyada her bir yerde mermerimizin izi var. Roma medeniyetinde gördüğümüz birçok eser Afyon mermeriyle dolu. Atina’daki tapınaklarda Afyon mermeri var. Böylesi zenginlikleriyle tarihte de bu şehir her dönemde fethedilmek istenen bir şehir olmuş. Mermer diyarı Afyonkarahisar’da böyle bir zirvenin yapılmasını önemsiyorum. Hürriyet ailesine ve emeği geçen herkese teşekkür ediyorum.” diye konuştu.
“AFYONKARAHİSAR BİRÇOK KONUDA MARKA”
Afyonkarahisar’ı gizemli şehir olarak anlattıklarını belirten Vali Gökmen Çiçek, “Afyonkarahisar Cenab-ı Allah’ın gerçekten lütuflarla donattığı bir şehir. Yerin altına mermer, Türkiye ihracatının yüzde 11.4’ünü karşılıyor, sadece mermer ihracatı 200 milyon dolar. 7 bin 122 kişi mermer sektöründe. Yine yerin altına Cenabı Allah koyduğu sıcak sularıyla 32 bin yatak kapasitesi nasip etmiş, 14 adet 5 yıldızlı oteli ve ciddi bir istihdam oluşturuyor. Yine yer üstünde tarım ve hayvancılıkta Afyonkarahisar’ı anlatmaya gerek yok. Sucuk, pastırması, et ürünleri, İstanbul et ihtiyacının yüzde 25’ini karşılıyor. Bugün Afyonkarahisar birçok konuda marka olmuş durumda.” dedi.
“MERMER TARİHİN HER DÖNEMİNDE
AFYON İÇİN ÇOK ÖNEMLİ OLDU”
Bazen şehirlere gidildiğinde, ‘buranın nesi meşhur’ diye sorulduğunu ve bir-iki ürün sayıldığını kaydeden Vali Çiçek, “Afyonkarahisar’da direk aklınıza gelenleri düşünseniz, mermer, haşhaş, sucuk, kaymak, lokum, termal. O yüzden konuşurken birimiz çıkıp ‘Termalin başkenti’, birimiz ‘Mermerin başkenti’ diyor. Aynı zamanda tarihte de çok önemli, Frigya, Afyonkarahisar için çok önemli. Yine kalemizi girerken görüyorsunuz Yüzüklerin Efendisi filminden fırlamış gibi, tam bir plato şeklinde. Bu şehir gerçekten güzel şeyler yapıyor. Mermer tarihin her döneminde Afyonkarahisar için çok önemli, Roma döneminde gördüğünüz birçok eserler Afyon mermeriyle yapılmıştır. Atina’daki tapınak, efsanelerde anlatılan rivayetlerde tarihsel kaynaklarda mutlaka Afyon mermerine yer verilmiştir. O manada çok ciddi manada meşhur olmuş.” diye konuştu.
“DÜNYADAKİ 90 MADENİN 70’İ TÜRKİYE’DE”
Dünyada ticareti yapılan 90 çeşit madenin 70 çeşidinin Türkiye’de olduğunu söyleyen konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Şeref Kalaycı, doğaltaşlar açısından da Türkiye’nin fevkalade zengin ve dünyadaki doğaltaş rezervlerinin yaklaşık yüzde 40’ının Türkiye’de olduğunu açıkladı. Sadece doğaltaşta değil, borda da dünya lideri ve dünya rezervlerinin yüzde 73’ünün Türkiye’de olduğunu anlatan Prof. Dr. Kalaycı, “Bor konusu çok ilginçtir, ülkemizin bordan beklentileri de çok yüksektir. Geçmişten günümüze borla ilgili çok ciddi çalışmalar yapılmış. Bugün yıllık 1 milyar dolar ciro yapar duruma gelmiş. Kromda da dünyada ilk 5’e giriyoruz, fakat almamız gereken mesafe var.” dedi.
“TÜRKİYE’DE 300 ÇEŞİT MERMER,
650 RENK TONU VAR”
Mermer literatüründe Türkiye’de 300 çeşit mermer, 200 çeşit traverten, 650 çeşit renk ve ton olduğunu anlatan Prof. Dr. Kalaycı, “Gerçekten çok büyük bir zenginlik, büyük bir avantajdır. Tarihsel alamda da baktığımızda ülkemiz bu zenginliğin farkına varmış. İlk doğaltaş faaliyetlerinin 4 bin yıllık geçmişi olduğunu biliyoruz, Marmara adasında başladığı söyleniyordu. Afyon özelinde mermerin başkenti, dünyaca da bilinen bir şehir ve Vatikan’da Serpila Kilisesi’nin sütunlarının İscehisar’dan gönderilen mermer olduğu rivayet edilir, bu da çok önemlidir. Hatta daha da ilginci Göbeklitepe 12 bin yıldan bahsediyoruz. Orada işlenmiş doğaltaşlar var.” diye konuştu.
“2021 İHRACATI
2 MİLYAR DOLAR BEKLENİYOR”
Doğaltaş konusunda Afyon’da çok büyük iş düştüğünü kaydeden Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Kalaycı, sektörün önemiyle ilgili ise şu verileri paylaştı:
“Küçüklü büyüklü yaklaşık 2 bin fabrika, 9 bin atölye, 200 binin üzerinde direk istihdam, dolaylı olarak 4-5’li rakamlarla çarpın. Dolayısıyla mermer deyince hafife alınacak küçük bir sektörden bahsetmiyoruz. 2020 yılı doğaltaş ihracatımız 1.7 milyar dolar. Bu toplamda maden ihracatımızın yüzde 40’ına tekabül ediyor. 2021’de bu rakamı biz 2 milyar doları geçmesini bekliyoruz. 1.7 milyarlık ihracatın 1 milyar doları işlenmiş mermer, 700 milyon doları da blok mermerdir.”
“ÇIKARTILAN MERMERİN YÜZDE 95’İ ATIK”
Mermer yatırımcısına her bağlamda destekler sağlanacağını da açıklayan Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Kalaycı, Türkiye’de çıkartılan mermerde verimin düşük olduğu, yüzde 5’ler seviyesinde kaldığını da işaret etti. Çıkartılan mermerin yüzde 5’inin işlenebildiği, kalan yüzde 95’in ise atık, pasa, kırık, toz olduğunu kaydeden Kalaycı, bunun en önemli sebebi olarak Türkiye’nin kırıklı, çatlaklı, depremsi şekildeki jeolojik yapısı olduğunu açıkladı.
“DÜNYADA MERMER MODASI VAR, AMA BUNU BELİRLEYEN ÜLKELER ARASINDA YOKUZ”
Dünyada mermerin modası olduğu ve bunu belirleyen ülkeler arasında maalesef Türkiye’nin bulunmadığına da işaret eden Bakan Yardımcısı, bu konuya özel önem verilmesi gerektiğini söyledi. 2019’da İtalya’nın ne tür doğaltaş ihraç ettiği ve ne kadar para kazandığıyla ilgili Bakanlık’ta bir çalışma yaptıklarından da bahseden Şeref Kalaycı, ilginç bir veri paylaşarak, “2019’da bizde İtalya klasında mal satabilmiş olsaydık gerek tasarım, gerek işçilik ve marka bağlamında 18 milyar dolarlık bir gelir elde etmiş olacaktık. Biz ise 2 milyar doların altında gelir elde ettik. Bununla övünüyoruz ama potansiyeli söylüyorum.” dedi.
MERMER PANELİ YAPILDI
Konuşmaların ardından Hürriyet Ekonomi Yazarı Noyan Doğan’ın modaretörlüğünü yaptığı panelde, Hürriyet Ekonomi Müdürü Sefer Levent, TÜMMER Başkanı İbrahim Alimoğlu, İscehisar Belediye Başkanı Ahmet Şahin, İscehisar Mermerciler Derneği Başkanı Muharrem Çakmak, Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ekrem Demirel, Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Mevlüt Kaya ve AKÜ Maden Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. İrfan Celal Engin mermer konusundaki düşüncelerini paylaştı.
Zirvedeki konuşmacılara ve panele katılanlara Hürriyet Ekonomi Müdürü Sefer Levent tarafından plaket verildi.
>> Burcu AYDIN’ın Haberi