Kıbrıs Barış Harekâtı'na Tanıklık Eden Kupürler

Bundan tam 50 yıl önce Türkiye Cumhuriyeti, Kıbrıs’a Barış Harekâtı düzenledi. 1960’ta Türk ve Rumların eşit ortaklığı esas alınarak kurulan Kıbrıs Cumhuriyeti’nde arzu edilen istikrar elde edilememiş, Kıbrıs’ın Yunanistan’a bağlanması (Enosis) için çalışan Rum yöneticiler, Türkleri yönetimden dışlamak ve Ada’dan sürmek için her zulmü yapmaya başlamıştı. Bu süreç 15 Temmuz 1974’e kadar devam etti. 15 Temmuz 1974’te Yunanistan’ın da desteğini alan Rum çetesi, yönetimde olan Makarios’a darbe yaptı.

“AYŞE TATİLE ÇIKSIN”

Rum çetecilerin planı, Türkleri en kısa zamanda, en vahşi zulümlerle ortadan kaldırmak, bunu yapamazlarsa Ada’dan göndermekti. Türkiye, Başbakan (merhum) Bülent Ecevit ve Başbakan Yardımcısı (merhum) Necmettin Erbakan öncülüğünde 20 Temmuz 1974’te ilk Kıbrıs Barış Harekâtı’nı, 14 Ağustos 1974’te de meşhur “Ayşe Tatile Çıksın” şifresiyle ikinci Kıbrıs Barış Herekâtı’nı gerçekleştirdi.

KÜÇÜKKURT BİR İLKİ BAŞARDI

Gazeteniz Kocatepe, Türkiye’nin Kıbrıs’a yönelik Barış Harekâtı’nı anbean takip etti. Kocatepe’nin kurucularından merhum İbrahim Küçükkurt, Anadolu’dan Kıbrıs Barış Harekâtı’na katılan tek gazeteciydi. Küçükkurt, o günleri Taşpınar Dergisi’ne şöyle anlatmıştı:

“20 Temmuz 1974’te başlayan Kıbrıs Barış Harekâtını Anadolu Basını’ndan savaş muhabiri olarak izleyen tek gazeteci bendim. Hatta giderken evin bile haberi yoktu. İlimizde daha önce Batı Menzil Komutanlığı yapan ve o sıralarda YAŞ Komutanı olan Nihat Tolunay Paşa ve Genelkurmay Başkanı Semih Sancar’la olan tanışıklığım sayesinde bu savaşı cephede takip ettim. Yine çıkartma komutanı Org. Nurettin Ersin’i de daha önceden tanıdığım için büyük yardımlarını gördüm. Orada yaptığım haberler günlerce gazetemiz Kocatepe’de fotoğraflı olarak yayınlandı. O günlerin Afyonkarahisar Valisi Lütfi Uraz’ın oğlu Tekin Uraz’la Kıbrıs’ta harekat sırasında tanıştık. Fotoğrafını ve sağlık haberlerini Vali Bey’e getirdiğimde çok şaşırdı ve memnun olmuştu. Cephede Rum askerlerinden ele geçirilen bayrak, mühimmat vs. Uzun Çarşı’da bir dükkânın vitrininde günlerce sergiledik.”

AFYON’DAN HAVA KUVVETLERİ’NE BAĞIŞ ÖNERİSİ

Şimdi sizi 1974’ün Temmuz ayına götürüyoruz. Gazeteniz Kocatepe’de Kıbrıs Barış Harekâtı günü (20 Temmuz 1974) yayınlanan 2 haber dikkat çekiyor. Gazetenin manşetinde Başbakan Bülent Ecevit’in harekât için Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden yetki isteyeceği duyuruluyor. Manşet yanında ise Afyon 1’inci Noteri Ahmet Tunçer’in Hava Kuvvetlerimizi Güçlendirme Vakfı’na bağış yapılması için Türkiye Noterler Birliği Başkanlığı’na yazdığı dilekçeye yer veriliyor.

“10 BİNE YAKIN TÜRK ASKERİ ADA’DA”

22 Temmuz 1974 tarihli Kocatepe’nin manşeti ise “Kıbrıs’ı bombaladık, yeni indirme yaptık” başlığını taşıyor. Manşet, “Bütün Türk Milleti bayram yapıyor, kuduz Yunan cuntası ve halkı panik halinde” cümlesiyle destekleniyor. 10 bine yakın Türk askerinin Ada’yı çıktığı belirtilen haberde Yunan Alayı’nın Türk askerine taarruz ettiği, bu taarruz sırasında Albay İbrahim Karaoğlanoğlu’nun şehit olduğu; ancak Türk askerinin taarruzu püskürttüğü ve Girne-Lefkoşe yolunun kontrol altına alındığı ifade ediliyor. Gazetenin birinci sayfasında ise Milli Güvenlik Kurulu’nun toplandığı, Afyonkarahisar Valisi Lütfu Uraz’ın harekat dolayısıyla gece karartmaları emirlerine uyulmasına ilişkin açıklamaları, Afyon İşçi Sendikaları Birliği’nin Harekât’a desteği, Sanayi Çarşısı Yaptırma Kooperatifi’nin maddi katkısı ile ilgili haberler de dikkat çekiyor.

TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ İÇİN BAĞIŞ DEVAM EDİYOR

Kocatepe, 23 Temmuz 1974’te de tarihe önemli bir not düşüyor. “Ateşkes’e uyduk” manşetiyle çıkan gazete “Türk Silahlı Kuvvetlerimiz başarılı harekâtlarını dün de sürdürdüler” cümlesiyle haberi devam ettiriyor. Gazetenin birinci sayfasında Afyonluların Türk Hava Kuvvetleri Vakfı için 600 bin lira topladığı vurgulanırken esnaf teşekküllerinin de Harekâtı telgrafla kutladıklarına dikkat çekiliyor.

“KIBRIS’TAKİ DURUM CİDDİYETİNİ KORUYOR”

24 Temmuz 1974’te de Kocatepe’nin gündeminde Kıbrıs Barış Harekâtı bulunuyor. Manşette Başbakan Bülent Ecevit’in açıklamalarına yer verilirken, Kıbrıs’taki durumun ciddiyetini koruduğu da okurlara aktarılıyor. Afyonkarahisar genelinde Türk Silahlı Kuvvetleri’ne yönelik bağışların sürdüğü belirtilirken işçilerin iki günlük yevmiyelerini Türk Silahlı Kuvvetleri’ni Güçlendirme Vakfı’na bağışlama kararı da gazetenin birinci sayfasında kendine yer buluyor.

AFYONLULARIN BAĞIŞI 2 MİLYON LİRAYI BULDU

Kocatepe’nin 25 Temmuz 1974 tarihli nüshasına ise Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk’ün Kıbrıs Barış Harekâtı’na yönelik açıklamaları bulunuyor. Gazetede Afyonkarahisarlıların Türk Silahlı Kuvvetleri’ne yaptığı bağış miktarının 2 milyon lirayı bulduğu ifade edilirken, Kıbrıs Barış Harekâtı’nın ilk günü şehit olan Albay İbrahim Karaoğlanoğlu’nun isminin Afyonkarahisar’da bir sokak ya da caddeye verilmesi öneriliyor.

SİLAHLI KUVVETLERİMİZ YENİDEN HAREKETE GEÇTİ

Bu süreçte Cenevre’de yapılan görüşmelerden sonuç çıkmayınca Türk Silahlı Kuvvetleri yeniden Kıbrıs’a çıkarma yaptı. 14 Ağustos 1974 tarihinde Kocatepe bu haberi “Silahlı Kuvvetlerimiz Kıbrıs’ta yeniden harekete geçti” başlığıyla duyuruyor. Birinci sayfada yine Kıbrıs’tan haberler yer alıyor. Gazetenin birinci sayfasında Mehmet Arsoy’un yazdığı “Kıbrıs Rumu” isimli şiirle, halkın duygu ve düşünceleri anlatılıyor.

KISA KISA’DA “YÜREK İSTER” YAZISI

Kocatepe’nin 15 Ağustos 1974’teki nüshasında “Ordumuz Kıbrıs’ta Yunan çapulcusu ve Rum soysuzuna insanlık dersi veriyor” ifadeleriyle Türk Silahlı Kuvvetleri’nin başarısı vurgulanıyor. Bir Kocatepe klasiği olan “Kısa Kısa” köşesinde ise Kurtoğlu imzasıyla şu cümlelere yer veriliyor:

“Adını tarihe altın harflerle Türk Askeri, Kıbrıs’ta yine destan yazarken dün ihtiyar, kadın ve çocuklara, yani kendilerini müdafaadan yoksun kişilere kabadayılık yapan Rumlar, şimdi papuçlarını da bırakarak kaçıyorlar. Fare gibi girecek delik arayan Yunan ve Rum çapulcuları neden Mehmetçik’le karşı karşıya gelemiyor?

Mehmetçik’in karşısında durmaya yürek ister, yürek. Arslan kükredi mi bir kere, dağ köpeğinde hayır mı kalır? Ne İngilizin siyaseti ve ne de komünizmin cesareti nafile…”

AFYONLU NAZMİ SAATCİ ŞEHİT OLDU

Şehitler diyarı Afyonkarahisar, Kıbrıs Barış Harekâtı’nda da şehit vermişti. Bu acı haber, Kocatepe’nin 19 Ağustos 1974 tarihli nüshasında “Kıbrıs’ta Beşparmak Dağları’na ilk Türk Bayrağı’nı diken Afyon’lu Şehit Üsteğmen Nazmi Saatci’nin ruhuna izafeten Mevlüd ve Kur’an okutuldu” başlığıyla işlendi. Haberde “Bütün dünyanın hayranlıkla izlediği Kıbrıs Destanı’nı kanlarıyla imzalayanlardan biri de Kahraman Hemşehrimiz Üsteğmen Nazmi Saatci’dir. Beşparmak Dağları’nda 30 kişilik birliği ile arslanlar gibi 9 dövüşen ve geçilmesi imkansız denilen bu dağlara ilk Türk Bayrağı’nı diken Nazmi Saatci, şimdi kalbimize gömülmüştür” ifadeleri kullanılıyor. Haberde Saatci’nin 27 yaşında olduğu bilgisine yer veriliyor.

23 Ağustos 1974’te Kocatepe’nin birinci sayfasında Şehit Üsteğmen Nazmi Saatci ile ilgili bir haber daha yer alıyor. Muharrem Tuzgu, İbrahim Kırgız ve A. Değer Konya imzasıyla yayınlanan haberde Nazmi Saatci’nin hayat hikayesine yer veriliyor.

AFYON BASINI İÇİN TARİHİ GÜN

24 Ağustos 1974 ise Afyon basın tarihi için önemde bir gün… Kocatepe, “Kocatepe Kıbrıs’ta” başlığıyla verdiği haberde “İbrahim Küçükkurt Kıbrıs’a gitti” metni ile dikkat çekiyor. Haberde “İbrahim Küçükkurt Anadolu Basını’nı temsilen ilk defa Kıbrıs’a giden gazetecidir” deniliyor. 3 Eylül 1974’te ise “İbrahim Küçükkurt Kıbrıs’tan döndü” haberi ile İbrahim Küçükkurt’un izlenimlerini okurlarla paylaşacağı müjdeleniyor.

“MEHMETÇİKLERİMİZİN HAKKI ÖDENMEZ”

5 Eylül 1974’te ise Kocatepe’de İbrahim Küçükkurt’un Kıbrıs ile ilgili ilk izlenim yazısı yayınlanıyor. Küçükkurt, “Kıbrıs Barış Harekâtı’na katılan kahraman Mehmetçiklerimizin hakkı ödenmez” başlığıyla yazdığı haberi “Kıbrıs’ın Türk kesimini adım adım gezdim” cümlesiyle duyuruyor.

RAHMET VE MİNNETLE ANIYORUZ

Gazeteniz Kocatepe’nin kurucularından merhum İbrahim Küçükkurt’un kaleme aldığı Kıbrıs izlenimlerini, önümüzdeki günlerde sizlerle paylaşacağız.

Bu vesile ile Kıbrıs şehitlerimizi, gazi olup can emanetini teslim eden büyüklerimizi, Mehmetçiklerimizi, Mücahitlerimizi, merhum İbrahim Küçükkurt ve merhum Şükrü Küçükkurt’u, merhum Fazıl Küçük ve merhum Rauf Denktaş’ı sevgi, saygı, rahmet ve minnetle anıyoruz.