- Haberler
- Faydalı Bilgiler
- Kanun-I Esasi Neden Askıya Alındı?
Kanun-I Esasi Neden Askıya Alındı?
Osmanlı Devleti'nde anayasal düzenin ilk adımı olan Kanun-ı Esasi, ilan edildiği 1876 yılından kısa bir süre sonra askıya alındı. Sultan II. Abdülhamid tarafından yürürlüğe konan anayasa, Meşrutiyet yönetimini başlatmış, ancak Osmanlı-Rus Savaşı'nın (93 Harbi) başlamasıyla birlikte uygulamadan kaldırılmıştır.
Osmanlı Devleti, 19. yüzyılda artan iç ve dış baskılar nedeniyle reform hareketlerine yöneldi. Bu süreçte Mithat Paşa öncülüğünde hazırlanan Kanun-ı Esasi, 23 Aralık 1876’da Sultan II. Abdülhamid tarafından ilan edildi. Anayasa ile Osmanlı Devleti’nde meşruti monarşi yönetimi resmen başlamış, halkın temsilcilerinden oluşan bir meclis kurulmuştu.
93 HARBİ VE ANAYASANIN ASKIYA ALINMASI
Ancak, Osmanlı-Rus Savaşı'nın 1877'de patlak vermesi, Kanun-ı Esasi'nin yürürlükten kaldırılmasına zemin hazırladı. II. Abdülhamid, savaşın getirdiği olağanüstü koşulları gerekçe göstererek Meclis-i Mebusan’ı 13 Şubat 1878'de süresiz olarak kapattı. Ardından Kanun-ı Esasi askıya alındı ve yönetim tekrar padişahın mutlak otoritesine geçti.
İSTİBDAT DÖNEMİ VE SONUÇLARI
Kanun-ı Esasi'nin askıya alınmasıyla birlikte Osmanlı’da 30 yıl sürecek olan İstibdat Dönemi başladı. Bu dönemde II. Abdülhamid, basın ve ifade özgürlüğüne kısıtlamalar getirdi, siyasi muhalefeti baskı altına aldı. Ancak 1908’de İkinci Meşrutiyet’in ilan edilmesiyle birlikte Kanun-ı Esasi tekrar yürürlüğe kondu ve Osmanlı Devleti'nde anayasal yönetim yeniden tesis edildi.
Kanun-ı Esasi, Osmanlı Devleti’nde anayasal düzenin ilk önemli belgesi olarak tarihe geçti. Ancak savaş ve siyasi istikrarsızlık nedeniyle kısa sürede askıya alındı. II. Abdülhamid’in aldığı bu karar, uzun yıllar tartışma konusu olmuş ve Osmanlı’daki mutlakiyet yönetiminin devam etmesine neden olmuştur. 1908 yılında yeniden yürürlüğe giren Kanun-ı Esasi, Osmanlı’nın siyasi yapısında önemli değişimlerin başlangıcı olmuştur.
