İnternet Artık Kablodan Değil Uzaydan Gelecek
Teknoloji devi Alphabet, internet bağlantısı konusunda büyük bir yenilik yaparak, fiber optik kabloların yerine geçebilecek yeni bir teknoloji geliştirdi.
Bu teknoloji, ışık tabanlı iletişim ve silikon fotonik çipler kullanarak yüksek hızlı veri aktarımını mümkün kılmayı amaçlıyor. Alphabet’in geliştirdiği Taara çipi, kablosuz internet iletimini çok daha verimli hâle getiren bir inovasyon olarak dikkat çekiyor ve internet erişiminin daha geniş alanlara ulaşmasını sağlama noktasında önemli bir adım atılıyor.
PROJECT LOON'DAN TAARA'YA GEÇİŞ SÜRECİ
Alphabet, Taara teknolojisini geliştirmeden önce Project Loon adlı projeyi üzerinde çalışmıştı. Project Loon, internetin ulaşmadığı veya zayıf olduğu bölgelere balonlar aracılığıyla internet sağlamayı amaçlıyordu. Başlangıçta Google’ın bir projesi olarak hayata geçirilen ve sonrasında Alphabet’in X inovasyon laboratuvarına dahil edilen Project Loon, stratosfere gönderilen balonlarla internet erişimini sağlayacak bir sistem tasarlamıştı. Bu balonlar, özel bir navigasyon sistemiyle yönlendirilerek interneti ulaşılması güç bölgelere taşımayı hedefliyordu.
Ancak bu proje, karşılaşılan bazı zorluklar nedeniyle rafa kaldırıldı. Yine de, projede geliştirilen teknolojiler tamamen kullanılmaz hâle gelmedi. Özellikle Free Space Optical Communications (FSOC) adı verilen bir iletişim sistemi, balonlar arasında veri iletimini sağlamak için geliştirilmişti ve bu teknoloji, Taara projesi için temel oluşturdu. Taara, özellikle yüksek hızlı veri iletiminin kablosuz bir şekilde yapılabilmesi için tasarlandı.
TAARA ÇİPİ: IŞIKLA VERİ AKTARIMI
Alphabet, fiber optik kabloların yerine geçebilecek bir çözüm geliştirmek amacıyla yıllarca süren araştırmalar yaptı. Taara projesinin temel amacı, interneti kablosuz ve yüksek hızda, düşük maliyetle iletebilmekti. İlk aşamada, Lightbridge adı verilen büyük lazer tabanlı üniteler kullanılarak veri iletimi sağlanıyordu. Bu üniteler arasındaki bağlantı, açık havada yüksek hızlarda veri aktarımına olanak tanıyordu ve 20 Gbps'ye kadar veri iletimi yapılabiliyordu. Bu gelişme, interneti farklı şehirler arasında taşımak için fiber optik kablo döşenmesine gerek kalmayacağını gösteriyordu.
Ancak Alphabet, bu teknolojiyi çok daha kompakt ve verimli bir hale getirmeyi başardı. Taara çipi, silikon fotonik çipler kullanarak ışığın yönlendirilmesini ve verinin iletilmesini yazılım tabanlı bir sistemle gerçekleştirebiliyor. Mahesh Krishnaswamy, Taara projesinin başındaki isim, bu yeni teknoloji hakkında şunları söyledi: “Silikon fotonik çipimiz, havadan yüksek hızlı veri iletmek için ışığı kullanıyor. İlk nesil teknolojimiz olan Taara Lightbridge, ışığı fiziksel olarak yönlendiren aynalar ve sensörlerden oluşuyordu, ancak yeni çip, ışığı ve veriyi büyük yapılar olmadan yönlendirmek için yazılım kullanıyor.”
Bu gelişme ile birlikte, Taara çipi, önceden kullanılan büyük Lightbridge ünitelerinin işlevlerini çok daha küçük bir boyutta yerine getirebiliyor. Krishnaswamy, "Lightbridge’in temel işlevlerini alıp, tırnak büyüklüğüne kadar küçülttük" dedi. Bu, veri iletimi için devrim niteliğinde bir adım oldu çünkü artık büyük ve hantal yapılar olmadan yüksek hızda veri aktarımı yapılabiliyor.
TAARA ÇİPİ İLE BAŞARILAR
Alphabet, Taara çipi ile çeşitli testler gerçekleştirdi ve sonuçlar oldukça etkileyici oldu. Yapılan testlerde, iki Taara çipi kullanarak açık havada 1 kilometrelik mesafede 10 Gbps hızında veri iletimi sağlandı. Bu başarı, silikon fotonik çiplerin potansiyelini gözler önüne serdi. Krishnaswamy bu başarıyı, "Bu bizim için sadece bir başlangıç. Çipin menzilini ve kapasitesini artırarak özel bir ağ sistemi oluşturmayı planlıyoruz" diyerek değerlendirdi.
TAARA ÇİPİNİN GELECEĞİ VE FİBER OPTİK KABLOLARIN YERİNİ ALMASI
Taara’nın yolculuğu, kablosuz veri iletiminin geleceğini şekillendirecek cesur bir soruyla başladı: Kablolara ihtiyaç duymadan veri sağlamak için ışık hızını kullanabilir miyiz?
Krishnaswamy’nin ifade ettiği gibi, fiber optik bağlantılar, günümüzde internetin hızlı bağlantısı için altın standart olsa da, yüksek maliyetli ve pratik değil. Ayrıca, elektromanyetik spektrumda yaşanan sınırlamalar nedeniyle radyo frekans bantları ve mevcut bant genişliği artan internet talebini karşılamakta zorlanıyor. Bu sebeple, Taara çipi gibi teknolojiler, özellikle internetin ulaşmadığı yerlerde devrim niteliğinde bir çözüm sunuyor.
Alphabet, Taara çipinin ticari kullanıma sunulması için 2026 yılını hedefliyor. Taara, internet bağlantısının kablolara bağlı olmadığı bir geleceği mümkün kılmayı amaçlıyor ve global ölçekte internet erişimini artırmayı hedefliyor.
UZAYDAN İNTERNET VE GELECEKTEKİ GELİŞMELER
Alphabet’in Taara projesi, sadece karasal internet bağlantılarıyla sınırlı kalmıyor. Diğer teknoloji şirketleri de uzaydan internet sağlamayı hedefleyen projeler üzerinde çalışmalarını sürdürüyor. Öne çıkan projelerden biri, SpaceX’in Starlink sistemi, dünya genelinde internet erişimi sağlamayı amaçlıyor. Ayrıca, Amazon ve Çin merkezli projeler de bu alandaki rekabette yerlerini alıyor.
Sonuç olarak, Taara çipi, internet erişimi konusunda devrim yaratacak bir teknoloji olarak ön plana çıkıyor. Bu çip, internetin ulaşamadığı yerlerde de hızla yayılmasını sağlayarak, fiber optik kabloların yerini alacak bir sistem sunuyor. Alphabet, gelecekte internet altyapısının nasıl şekilleneceği konusunda büyük bir vizyon sergilerken, bu teknolojinin daha da geliştirilmesiyle birlikte, internet erişimi dünya çapında daha hızlı ve yaygın hale gelecek.
