Nöbetçi Eczaneler
17 Kasım 2014 Pazartesi 02:00:00 Geçtiğimiz günlerde önce ilimiz gazetelerinde sonrasında ulusal basında yayınlanan bir haber dikkatimi çekti.
Türkiye Ligleri’nde ilk tesettürlü bayan hakem Buhra Yurdakul ilimizde yapılan bir müsabaka da görev yapmış.
Bayan hakeme alışık olan futbolcular ve de basın mensupları ilk başta yadırgasalar da sonra alışmışlar ve sporcular hakemliği, basın mensupları da olayın haber değeri üzerinde durmuşlar.
Pek çok konuda ilkleri yaşatan ilimiz Afyonkarahisar bu konuda da önceliği kimseye kaptırmamış anlaşılan.
Bana 46 yıl önce bir bayan futbol hakeminin Türkiye’de ilk kez Afyonkarahisar’da görev yapmasını hatırlatan bu tesettürlü hakemimize kariyerinde başarılar dileyerek yıllar öncesine dönelim.
1967 yılında Afyon Lisesi’ne üniversiteden henüz yeni mezun olmuş bir Edebiyat öğretmeni gelir. 21 yaşında uzun boylu, atletik bu genç kız Sema Tokat adında İstanbul’lu bir bayandır.
Çamlıca Lisesi’nde okuduğu yıllarda başlayan spor sevgisi Onu o günlerde erkek egemenliğinde olan bir branşta, futbolda hakem olmaya kadar götürür.
Spora gönlünü, ruhunu veren bu genç Edebiyat öğretmeni bir yandan Afyon Lisesi’nde derslere girerken diğer yandan hakemlik kurslarına devam etmiş ve başarıyla bitirerek sertifikasını almıştır. Sonrasında o yıllarda henüz toprak olan Afyon Şehir Stadı’nda uzun bir süre elde bayrak, yan hakemlikte geçen günler.
Sonrasında yan hakemlikte geçen günlerini başarıyla tamamlamış olacak ki federasyon tarafından İzmir’de yapılacak çok önemli bir maça orta hakem olarak çağrılır.
28 Şubat 1968 günü İzmir Alsancak Stadı’nda Göztepe-Voyvodina (Yugoslav) kulüpleri arasında yapılacak olan maçı Afyon Bölgesi hakemi Sema Tokat yönetecektir. Sema öğretmen ilk kez uluslar arası bir müsabakada düdük çalacaktır.
Bu önemli karşılaşmayı bir bayanın yönetecek olması basınında ilgisini çeker. Bir zamanların ünlü gazeteci-sunucusu Halit Kıvanç’ta karşılaşmayı izleyenler arasındadır ve devre arasında hakemle bir ropörtaj yapmayı ihmal etmez.
Afyon Lisesi’nin Sema öğretmeni, sahaların Sema Hakemi şunları söyler Halit Kıvanç’a;
‘’Asıl kaygım bu işin hafife alınması, fantezi kabul edilmesi… Kadınlar nasıl doktor, avukat, milletvekili, öğretmen hatta asker, polis oluyorsa pekala hakemde olurlar. Üstelik futbolun bazı sert temposu, bazı haşin davranışları kadınların bu işe katılmasıyla azalabilir. Futbole biz de hizmet edebiliriz. İşte bütün bunları düşünerek bu teşebbüste yer aldım. Elbette başlangıçta çok eksiklerim olacak, fakat zamanla alışılacağına inanıyorum.’’
Maçın devre arasında bunları söyleyen Sema Hakemin yönettiği müsabaka 1-0 Voyvodina’nın üstünlüğü ile biter.
Futbol zevkini bölmeden mümkün olduğunca az düdük çalan, yan hakemleriyle iyi işbirliği yapan ve hatalara düşmeyen, o günlerde yeni uygulanmaya başlanan ‘2 4 adım’’ gibi kuralları titizlikle uygulayan Sema Hakem birçok erkek hakeme taş çıkartacak kadar otoriter bir maç yöneterek futbol otoritelerinden (***) alır.
Halit Kıvanç’ın ifadesiyle ‘’bir öğretmen olarak toplumun en iyi eğitilme yolunun spordan geçtiğini anlayan ve bu uğurda öncülük ederek ortaya atılan Sema Tokat’ı alkışlamak gerekir.’’
Bu maçın sonrasında da verdiği objektif kararlarla ve sahaların ilk bayan hakemi olarak sık sık gazetelerde haber olan Sema Hoca çevresine futbol sahalarındaki görevi sonrası döndüğü okulunda asık bir yüzle karşılaştığı ve hakemliğinin yadırgandığından bahseder.
İlimizin adını Türkiye’nin ilk bayan hakemini çıkartan şehir olarak spor tarihine yazdıran Sema Tokat birkaç yıl daha hakemlik yaptıktan sonra evlenerek spor hayatından çekilir.
Kaynaklar
1-Milliyet Gazetesi 1 Mart 1968
2-Hürriyet Gazetesi 15 Mart 1968
3-Milliyet Gazetesi 14 Mayıs 1968
