İhdas İşlemi Nasıl Yapılır?

İhdas Ne Demek?
İhdas arapça kökenli bir kelimedir.  Kelime anlamı olarak ihdas etmek; “ortaya çıkarma”, “yeni bir şey yapma”, “oluşturma” anlamlarını taşır. Gayrimenkul hukukunda yani tapuda ihdas ise tescile tabi olmayan bir yerin (özellikle de yolların kapanması sebebiyle) tapuda tescil edilerek yeni bir gayrimenkul oluşturulmasıdır.
Yoldan İhdas Ne Demek?
Yollar, Medeni Kanun hükümleri gereği özel mülkiyete konu olmazlar ve tapuya tescil edilmezler. Ancak, kapanan yol ve yol fazlalarının tapuya tescili mümkündür. 2644 sayılı Tapu Kanununun 21. maddesinde, köy ve belediye sınırları içinde kapanmış yollarla yol fazlalarının köy veya belediye adına tescil olunacağı kurala bağlanmıştır. İşte bu kapsamda kapanan yolların belediye veya Hazine adına tesciline yoldan ihdas denir. 
İhdas, Yoldan ihdas işleminin yapılabilmesi için gereken evraklar ve işlemler;
- Çap – İlgili Kadastro müdürlüğünden temin edilir.
- Röperli Kroki (Aplikasyon Krokisi) – Lisanslı Harita Kadastro bürosundan temin edilir
- İmar Durumu – İlgili belediyeden temin edilir.
- İnşaat İstikamet Rölevesi– İlgili belediyeden temin edilir.
- İhdas, Yoldan ihdas Folyesi – 
- Belediye Encümenine Teklif Folyesi – 
- Hazırlanan bu dosyalar Belediye Encümeni onayına sunulur ve İhdas, Yoldan ihdas işlemi hakkında Encümen Kararı alınır.
- Alınan Encümen Kararı doğrultusunda kadastroya onayını alınmak üzere Kadastro Dosyası hazırlanır, Arazinin Yola Terk sonrası sınırları belirlenir(kazıkları çakılır).
- Kadastro Mühendisi dosyayı incelemesi ve onaylaması sonrası Tapu Dairesine gidilerek İhdas, Yoldan ihdas sonrası yeni tapu alınarak işlemler bitirilir.
 
 
TAPU HARCI: Tapu harcından muaftır. 
DÖNER SERMAYE: Döner Sermaye İşletmesi’ne her yıl belirlenen tarifeye göre ücret alınır.
Yoldan İhdas Kimin Adına Tescil Edilir?
Yoldan ihdas edilen yerler, belediye sınırları içerisinde belediye, bu sınırlar dışında ise köy tüzel kişiliği adına tescil edilir. Uygulamada kapanan yolların ihdası belediye sınırları içerisinde belediyeler, bu sınırlar dışında ise köy tüzel kişilikleri adına yapılmaktadır. Ancak, kapanan bazı yollar özellik arz etmektedir. Ancak aşağıda saydığımız alanların tescili Hazine adına yapılır
İmar Yollarının ve Yeşil Alanların İhdası Mümkün mü?
3194 sayılı İmar Kanununun 18. maddesi gereğince alınan DOP, 18. maddede sayılan yerlerden başka maksatla kullanılamaz. Ancak, bu gibi yerlerin eş değer yer alması kuralına uyulması şartıyla ihdas edilmesi mümkündür.
Plan Yapımına Ait Esaslara Dair Yönetmeliğin 21. maddesinde, “imar planındaki bir sosyal ya da teknik alt yapının kaldırılması, ancak bu tesisin hizmet götürdüğü bölge içinde eşdeğer bir alanın ayrılması sureti ile yapılabilir” hükmü yer almaktadır. Yönetmeliğin 21. ve Kanunun 18. maddesi dikkate alındığında, DOP’tan oluşan imar yollarının ihdas edilmesinin söz konusu olamayacağı, sadece plan tadilatı yapılarak yol olarak ayrılan yerlerin özel mülkiyete konu yerlerle değiştirilebileceği sonucuna varılmaktadır. Bunun için temel şart, eşdeğer alan ayrılmasıdır. Eşdeğer yer ayrılması şartı ile DOP’tan oluşan yolların ve yeşil alanların belediyeler adına tescili mümkündür.
İhdasen Tescil Ne Demek?
Kadastro kontrol işlemi tamamlandıktan sonra Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü/Bölge Müdürlüğü, kadastro müdürlüğü ve tapu sicil müdürlüğü için biri asıl, diğerleri aslı niteliğinde örnek olmak üzere üç nüsha tescil bildirimi (beyanname) düzenlenir. Tescil bildiriminde ihdas edilen yerin niteliği; yol fazlası veya kapanan yol olarak belirtilir.
Kontrolden sonra, yoldan ihdas işlemi ile ilgili üç takım dosyaya kontrol raporu ve tescil bildirimleri de eklenerek tescil için bir üst yazı ile tapu sicil müdürlüğüne gönderilir. İşte yapılan bu tescile ihdasen tescil denilmektedir.
Tescil aşamasında ve tapu sicil müdürlüğünün istemi üzerine ada ve parsel numaraları kadastro müdürlüğünce verilir. Yoldan ihdas işlemini talep edebilecek kurumların muafiyeti bulunduğundan, herhangi bir harç ve damga vergisi tahsil edilmeden tescil işlemin sonuçlandırılması gerekir.
Yoldan İhdas Edilen Yerlerin Satışı
3194 sayılı İmar Kanununun 17. maddesine göre “Belediye veya valilik, kendi malı olan veya imar planlarının tatbiki sonucu kamulaştırmadan artan parçalarla, istikameti değiştirilen veya kapanan yol ve meydanlarda hasıl olan sahalardan müstakil inşaata elverişli olmayan parçaları, bitişiğindeki arsa veya bina sahibine bedel takdiri suretiyle satmak, gayrimenkul sahiplerinin yola giden yerlerden dolayı tahakkuk eden istihkaklarını bedel takdiri suretiyle değiştirmek ve komşu gayrimenkul sahibi takdir edilen bedelle satın almaktan imtina ederse, şüyulandırıp satmak suretiyle imar planına uygunluğunu temin eder.” Bu madde diğer hususların yanı sıra belediyelerce yoldan ihdas edilen yerlerin satışını düzenlemektedir.