İç Sesimizin Kaynağı Nedir? Bilimsel Araştırmalar Ne Diyor?
Hepimiz zaman zaman kendi kendimize konuşuruz. Kimi zaman planlarımız üzerine düşünürüz, kimi zaman geçmişe dair anılar canlanır zihnimizde. Ancak bu iç sesin kaynağı tam olarak nedir? Beynimizde, dışarıdan bir ses duymadığımız hâlde nasıl kendi kendimize konuşabiliyoruz?
BİLİM İNSANLARI İÇ SESİ ARAŞTIRIYOR
Bilim insanları, iç sesin kaynağını ve işleyiş mekanizmasını anlamak için uzun yıllardır araştırmalar yürütüyor. Psikolog Peter Moseley, bu konudaki çalışmaların önemine vurgu yaparak, "Zihnimizdeki seslerin kaynağını belirleyebilmek ve sağlıklı bireylerdeki işleyiş sürecini açığa çıkarabilmek, kötü etkilere sahip iç seslerin ve diğer hayali seslerin kontrol altına alınabilmesinde önemli rol oynayacak." diyor.
TARİHSEL ARAŞTIRMALAR NE SÖYLÜYOR?
İç sesle ilgili ilk araştırmalar 1930’lu yıllara dayanıyor. Rus psikolog Lev Vygotsky’ye göre iç sesimiz, konuşma yeteneğimizle doğrudan bağlantılı. Yapılan elektromiyografi (EMG) gözlemleri, iç sesimiz aktif hâle geldiğinde gırtlağımızın da çalıştığını ortaya koydu.
1990’LARDAN SONRA BÜYÜK BULUŞLAR
1990’lı yıllardan sonra yapılan araştırmalar, beynimizin konuşmadan sorumlu bölgesi olan Broca alanının iç ses sırasında da aktif olduğunu gösterdi. Yani, iç konuşma sırasında hem gırtlağımız hem de Broca alanı etkin hâlde çalışıyor.
GAİPTEN SES DUYMAK DA BİR İÇ SES FORMU MU?
“Gaipten ses duymak” olarak bilinen fenomenin de bir iç ses formu olduğu düşünülüyor. Araştırmalar, bu tür ses algılarında da Broca alanının aktif olduğunu ortaya koydu. Ancak beynimiz, bazı durumlarda bu seslerin bizden kaynaklandığını algılayamayabiliyor.
İÇ SESİN KAYNAĞI TAM OLARAK BULUNAMADI
Bilim insanları iç sesin kökenini tam anlamıyla açıklayabilmiş değil. Prefrontal korteks, Broca bölgesi, Wernicke bölgesi ve temporal lob gibi beyin yapılarının iç ses oluşumunda rol oynadığı biliniyor. Ayrıca, varsayılan mod ağı (default mode network) adı verilen beyin ağı, dinlenme hâlindeyken bile aktif olarak iç konuşmalara katkı sağlıyor.
ARAŞTIRMALAR DEVAM EDİYOR
İç sesin nasıl ortaya çıktığı, bireysel farklılıkları ve bilinçle olan ilişkisi gibi konular hâlâ gizemini koruyor. Bilim dünyası, iç sesin mekanizmasını tam olarak anlamak için çalışmalarını sürdürüyor.
