Hiçbir Şeyden Zevk Almıyorsanız Bu Rahatsızlık Sizde Olabilir
Günümüzde depresyonla birlikte yaygınlığı artan anhedoni, bireylerin daha önce keyif aldıkları aktivitelerden zevk alamamaları olarak tanımlanıyor. Halk arasında 'zevk alamama hastalığı' olarak bilinen bu durum, genellikle depresyonun önemli bir belirtisi olarak kabul ediliyor. Uzmanlar, bu rahatsızlığın en az iki hafta boyunca devam eden belirtilerle kendini gösterebileceğini belirtiyor.
ANHEDONİ NEDİR?
1896 yılında Fransız psikolog Théodule Ribot tarafından "l’anhédonie" terimiyle tanımlanan anhedoni, hazzın ortadan kalkmasını ifade ediyor. Daha önce keyif veren aktivitelerden artık haz alınamaması olarak tanımlanan bu durum, bireylerin yaşamdan aldıkları tatmini ciddi ölçüede azaltabiliyor.
ANHEDONİ TÜRLERİ
Anhedoni, iki ana gruba ayrılıyor:
• Fiziksel Anhedoni: Dokunma, yemek yeme, cinsellik veya spor yapma gibi fiziksel aktivitelerden haz alamama.
• Sosyal Anhedoni: Aile, arkadaşlar ve sosyal ilişkilerden uzaklaşma, iletişim kurmada isteksizlik.
ANHEDONİNİN NEDENLERİ VE BELİRTİLERİ
Anhedoninin kesin nedeni tam olarak bilinmese de, depresyon, anksiyete bozuklukları, madde bağımlılığı ve düşük sosyoekonomik düzey gibi etmenlerin bu duruma yol açabileceği ifade ediliyor. Uzmanlara göre, beyin dopamin salınımında meydana gelen bozukluklar, ödül mekanizmasını etkileyerek anhedoniye neden olabiliyor.
Belirtiler arasında şunlar öne çıkıyor:
• Kontrol edilemeyen sebepsiz gerginlik durumu
• Şüpheci düşüncelerin varlığı
• Sürekli olarak mutsuz hissetme
• İştah ve uykuda ortaya çıkan düzensizlikler
• Herhangi bir aktiviteden zevk alamamak
• Cinsel isteksizlik
• Yaşamsal olaylara, hobilere karşı hissizlik ve ilgisizlik
• Can sıkıntısı
• Depresif ruh hali ve geleceğe dair olumsuz düşünceler
• Cinsel hayatın düzensizliği, libido azalması, fiziksel yakınlığa karşı ilgi kaybı
• Uyku problemleri
• Sosyal kaygı bozukluğu, ilişkilerde bozulma
• Yeme bozuklukları gibi belirtiler ile kendini göstermektedir.
ANHEDONİ VE ÇOCUKLUK TRAVMALARI
Araştırmalar, çocukluk çağı travmaları ile anhedoni arasında doğrudan bir ilişki bulunduğunu gösteriyor. Çocuklukta yaşanan olumsuz deneyimlerin, ileriki dönemlerde bireyin haz alma yetisini zedeleyebileceği belirtiliyor.
UZMANLAR UYARIYOR BELİRTİLERİ GÖZ ARDI ETMEYİN!
Uzmanlar, anhedoni belirtileri yaşayan bireylerin mutlaka bir psikolog veya psikiyatristten destek alması gerektiğini vurguluyor. Tedavi edilmediği takdirde bu durumun daha ciddi psikolojik rahatsızlıklara yol açabileceği belirtiliyor.
Eğer siz ya da bir yakınınız anhedoni belirtileri gösteriyorsa, profesyonel yardım almak için bir uzmana başvurmanız önem taşıyor.
Bakmadan Geçme
