Hatemü'l Evliya Ne Demek?

Now Tv ekranlarında izleyici ile buluşan Kızıl Goncalar dizisi ile birçok İslami terim de araştırılıyor. Lokman'ın sandıktan çıkardığı kitabın kapağındaki Arapça "La Edri" yazısı, dikkatleri üzerine topladı. La Edri, Arapça'da "yazanı belli değil" anlamına geliyor ve dizinin evreninde derin bir sembolizmi anlatıyor. Vahit, kitabın peşine düşerken bunun sebebinin ise Hatemü'l Evliya olduğu anlaşılıyor.

HATEMÜ'L-EVLİYA YADA HATMU'L-EVLİYA NE DEMEK?

Kızıl Goncalar dizisi ile gündeme gelen Hatemü'l Evliya veya Hatmu’l-Evliya'nın anlamı merak ediliyor. "Hatemu’l-Evliya" veya "Hatmu’l-Evliya" olarak tanımlanan zat, velilerin sonuncusu olan yüksek bir şahsiyettir. Bu şahıstan, ilk olarak Hakim-i Tirmizî, “Hatmu’l-evliya” adlı eserinde söz etmiş, ardından Muhyiddin İbn Arabî ise “Anka-u Mağrib” adlı eserinde bu meseleyi daha detaylı bir şekilde ele almıştır. Ancak şunu belirtmek gerekir ki, İbn Arabî'nin eserinde, “Hatemu’l-Evliya”nın Hz. Mehdi ile aynı kişi olduğunu gösteren ifadelerin yanı sıra, onun farklı bir şahıs olduğuna işaret eden ifadeler de bulunmaktadır. Bunun yanında, İbn Arabî, Futuhat adlı eserinde konuyu daha net bir şekilde açıklamıştır:
Bu esere göre; “Hatmu’l-Evliya” makamı iki farklı kategoride ele alınır:
Birincisi, mutlak olan “Hatmu’l-velaye” makamıdır. Bu makam, nübüvvet yönünden gelen bir velayettir. Bu velayetin sahibi Hz. İsa (a.s) olup, kendisi kendi döneminde peygamberlik yapmış, ancak âhir zamanda Hz. Muhammed (a.s.m)'in ümmetinden olup onun şeriatına uyarak yaşar. Böylece, velayet-i nübüvvete son verir. Ondan sonra, nübüvvet kanadından gelen bir velayet artık mümkün değildir.
İkincisi ise, “Hatmu’l-velayeti’l-Muhammediyye”dir. Bu makam, Hz. Muhammed (a.s.m)'in velayet yönünü simgeler. Bu şahıs, Arapların en soylu ailesine mensup olup, günümüzde var olan bir kişidir. İbn Arabî, 595 Hicri yılında Fas'ta bu zatla görüşmüş ve bu kişinin manevi makamının izlerini gözlemlemiştir. (bk. Futuhat, 2/49).
“Bu şahıs, Hz. Mehdi'den farklı bir kişidir. Çünkü Hz. Mehdi, Âl-i Beyt soyundandır. Hatmu’l-Evliya ise, manevi yönüyle Âl-i Beyt'ten kabul edilir.”