Hatay’ın Hangi İlçeleri Alevi?

“Nusayri” olarak da adlandırılan Arap Alevileri’nin, ağırlıklı olarak Suriye’nin Akdeniz kıyı şeridindeki Lazkiye, Tartus şehirleriyle Türkiye’nin Hatay, Adana ve Mersin illerinde yaşadıkları bilinmektedir.

Hatay’da ise daha çok Samandağ, Antakya ve Defne’de ikamet ediyorlar. Türkiye’deki yerleşik Arap Alevi nüfusunun 1 milyon olduğu tahmin ediliyor. Suriye’de nüfusun yaklaşık yüzde 15’ini oluşturdukları belirtilen Arap Alevileri, Lazkiye ve Tartus dışında daha az sayıda olmakla birlikte Humus ve Hama şehirlerinde de yaşıyor. Hatay’ın 1939’da Türkiye’ye bağlanmasına kadar bu ilde yaşayan Arap Alevileriyle hemen bitişiğindeki Lazkiye’de yaşayanlar bir bütün haldey bulunuyordu. Hatay’ın Türkiye’ye bağlanmasıyla genellikle aynı ailelere mensup toplumun arasına bir sınır çizilmiş oldu. Ancak her şeye karşın komşu olmalarının da etkisiyle Hatay’da yaşayan Arap Alevileriyle Lazkiye’de kalanlar arasındaki iletişim sürdü. Karşılıklı ziyaretler yapılıyor zaman zaman kız alınıp veriliyordu. İki ülke ilişkilerinin 1990’ların sonunda yumuşaması ve artan ulaşım imkânlarıyla bu ziyaretler günü birlik yapılır hale gelmişti. Suriye’yi yöneten Beşşar Esad’ın ailesi de Lazkiyeli bir Arap Alevi’si. Bunun da etkisiyle Suriye’deki Arap Alevileri, Esad yönetiminin en büyük destekçisi oldu. Ancak Suriye’de 2011’de başlayan iç savaş ile birlikte Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkiler gerildi. Hatay’dan Lazkiye yönüne açılan Yayladağı Gümrük Kapısı işlerliğini kaybetti. Sınır hattında artan güvenlik sorunları, mezhepsel gerilim birçoğu akraba denebilecek Hataylı ve Lazkiyeli Arap Alevileri arasındaki fiziki iletişimi önemli ölçüde azalttığı bilinmektedir.