Halep'te Afyonkarahisar İzi
Suriye'nin Halep şehri, muhalif güçlerin son operasyonuyla Esad rejiminin elinden çıktı. Dünya Halep'i bu gelişme ile konuşsa da Halep'in Afyonkarahisar için ayrı bir önemi bulunuyor
Afyonkarahisar’da Mevlevilik geleneğinin en önemli temsilcisi olan Sultan Divâni Hazretleri’nin dünyadaki pek çok Mevlevihane’yi kurmada öncü olduğu bilinirdi; ancak bu bilgi Aktüel Tarih Dergisi’nin paylaşımı ile tazelendi.
“BAŞAT YAPILARDANDI”
Aktüel Tarih Dergisi, Halep ile Afyonkarahisar’ın bağını hatırlatan bir yayını sosyal medya mecralarında paylaştı. Aktüel Tarih Dergisi’nin paylaşımında “Yavuz Sultan Selim döneminde Afyonkarahisar Mevlevîhânesi şeyhi Divâne Mehmed Çelebi’nin emriyle Ebü’l-Vefâ el Bağdâdî’nin torunu Şeyh Ebû Bekir Vefâyî tarafından ilk nüvesi atılan ve ilk postnişini Divâne Mehmed Çelebi torunlarından Kilisli Fakrî Ahmed Dede olan Halep Mevlevîhânesi.
Halep Mevlevîhânesi, 20. yüzyıla gelindiğinde Türk eseri olması gerekçesiyle Suriye’deki Baas rejimi tarafından atıl hâlde bırakılarak yavaş yavaş yok edildi. Önce hücreleri tuvalet olarak kullanılan yapının ilerleyen yıllarda hamuşanı dahil eserleri yağmalanarak kullanılmaz bir hale getirildi. Halep Mevlevîhânesi, Mevlânâ soyu ile Babaî abdallarının kendilerini nisbet ettikleri Ebü'l-Vefâ el Bağdâdî torunlarının ortak emeği olarak Suriye'de Türk ve Osmanlı geleneklerini yaşatan en başat yapılardandı” denildi.
“HALEP’E TÜRK İMZASI”
Aktüel Tarih Dergisi yazarlarından Mehmet Fatih Kekeç ise “Halep Mevlevîhânesi'nin Türk ajanlığı suçlaması ile yok edilmesi ile birlikte... O kadar tuhaf bir kuruluş hikayesi var: Divâne Mehmed Çelebi ile Ebu Bekir Vefayi üzerinden iptida evresi tam Türk abdallarına uzanır. Halep'in Türk olduğunun en mühim imzasıydı bu Mevlevîhâne” dedi.
“KIYMETİNİ BİLELİM”
AK Parti Afyonkarahisar İl Başkanı Av. Turgay Şahin ise Mehmet Fatih Kekeç’ten alıntı yaparak “Afyonkarahisar Mevlevihanesinin postnişini, Piri Sani Mehmed Semai (Sultan Divani) hazretlerinin hemşehrisi, komşusu, soluduğu havanın, bastığı toprağın ortağı ve komşusu olarak gurur duydum, büyük zatların muhibbi olmaktan dolayı da hamd ediyorum.
Allah bu milleti tarihinden, kültüründen, manevi değerlerinden koparmasın büyük zatların izinden ayırmasın. Kökü mazide dalları âtide bu büyük Türk milletinin mensubu olmak Allah'ın bir lütfu. Kıymetini bilelim” ifadelerini kullandı.
HALEP MEVLEVİHANESİ HAKKINDA
Safevî Hükümdarı Şah İsmâil’in ileri gelen iki adamı olan Mirza Fûlâd ve Mirza Ulvân savaş esnasında Şah İsmâil’in yanından kaçar, Halep’e yerleşip zengin olur, Şîa inancından vazgeçtiklerini göstermek için bir mevlevîhâne inşa ettirir. Mevlevîhânenin inşası tamamlandıktan sonra Konya’da makam şeyhi bulunan Hünkâr Hüsrev Çelebi’den buraya bir şeyh tayin edilmesini isterler. Divane Mehmed Çelebi’nin torunu Kilisli Fakrî Ahmed Dede mevlevîhânenin ilk postnişini olarak 937 (1530) yılında vazifeye başlar.
