H. 1316 (M. 1898) YILI HÜDAVENDİGÂR VİLÂYETİ SALNAMESİ’NDE AFYONKARAHİSAR-19

ŞUHUT NAHİYESİ
Şuhut nahiyesi karahisâr merkez kazası mülhakâtından olup (6.910)u zükur ve (7.840)ı inas olmak üzere (13.750) Müslim nüfus ile (1.998) hane ve merkezden başka (38) karyeyi hâvidir.
Merkez nahiye karahisar’a beş saat mesafede kâin (Şuhut) karyesidir ki (552) hane ile (3.281) nüfusu ve (13) cami, (7) mescit, (8) medrese, (2) hamam, [s. 271] (30) çeşme), bir vakıf han, ve (50)si zükur ve (150)si inas ki cem’an (400) şâkirdi bulunan (5) mektebi vardır.
Mezkûr karye Çavuş dağı eteğinde mümtedd bulunan bir ovada mepni olup havası gayet latîf ve suyu mebzûl60 ve pek lezizdir.
Nahiye ahalisinin ekserisi ziraat ve filâhatla61 meşgul olup arazisi dahi münbit olduğundan hınta, şa‘îr, burçak, çavdar, fasulye, nohut, mercimek vesâire mahsûlâtı civar kaza ve nahiyeler mahsûlâtına fâikadır62.
Nahiyeyi teşkil eden kurâ (köyler) şunlardır:
[Sıra no]    [Köyün adı]    Hâne    Nüfus    [Sıra no]    [Köyün adı]    Hâne    Nüfus
    Karık Sultan63    27    230            Çorı    21    190
    Çakır Özü    38    325            Uzunpınar    17    140
    Arab    27    211            Efe Sultan    59    493
    Dadak    15    162            Bâneler64    27    245
    Burnı    81    500            İsâlı    22    173
    Sinir    25    184            İnli    62    484
    Kürenler65    21    113            Bozan    7    47
    Aydın    25    178            Selevir    38    271
    İsrail    19    162            İcikli    15    134
    Tekke    23    139            Çobankaya    30    182
    Başviran    27    247            Kazık    7    59
    İlyaslı    30    203            Atlıhisar    62    425
    Balçıkhisar    187    1248            Atayurt Sultan66    31    211
    Alaka    23    180            Bedeş    59    383
    Kulak    20    154            Ağın    33    213
    Karaadilli    22    920            Mahmut    37    330
    Karaviran    32    296            Hallâc    35    237
    Oynağan67    32    184            Seydi Sultan    6    40
    Arızlı    67    164            Ağrıkara68    47    372
(s. 372) (Arızlı) karyesinde krom madeni zuhur etmiş ve ruhsatname-i resmiyesi istihsâl olunmuş ise de henüz ihracata mübaşeret edilmemiştir.
(İsalı) karyesinde kömür madeni vardır.

60  Mebzûl: Bol, çok.
61 Filâhat: Ekincilik, çiftçilik, zirâat.
62  Fâika: manevi olarak üstünde olan.
63  “Karık Sultan” diye yazılan köy, “Karlık Sultan” köyüdür. Son Teşkilatı Mülkiyede Köylerimizin Adları, s. 103’de “Karlık Sultan” diye kayıtlıdır.
64  Bâneler köyü diye yazılan köy, “Bazlar” köyüdür. Son Teşkilatı Mülkiyede Köylerimizin Adları, s. 103’de “Bazlar” diye kayıtlıdır.
65 Kürenler diye yazılan köy, “Kürtler” köyüdür. Son Teşkilatı Mülkiyede Köylerimizin Adları, s. 103’de “Kürtler” diye kayıtlıdır.
66  Atyurt Sultan diye yazılan köy, “Anayurt” köyü olmalıdır. Son Teşkilatı Mülkiyede Köylerimizin Adları, s. 103’de “Anayurt” diye kayıtlıdır.
67  Günümüz “Çayıryaka” köyüdür.
68  Ağrıkara diye yazılan köy, “Anayurt” köyü olmalıdır.