Gök Tanrıdan Boz Tanrıya Türk Mitolojisinde Tanrılar
Atalarımız, tarih boyunca birçok toprak kazanmış dünyaya ününü duyurmuş yiğitlikleriyle ne kadar göğsümüzü kabartsalar da bunun yanı sıra kültürel ve tarihsel miraslarda bırakmışlardır bizlere. Bu gün bu mirasların içinden Mitolojimizi gelin hep beraber inceleyelim.
MİTOLOJİDE TANRILARIN YERİ
Mitolojimiz, bozkırlarımızda yaşayan halklarımızın kültürlerinde, sanatlarında, müziklerinde ve edebiyatlarında yer alan mirasımızın önemli parçalarından biridir. Tanrılar mitolojimize göre, dengelerde, hayatlarda, güç eşitliğinde çok önemli rol oynar.
Tanrılar bizim kültürümüzde şuan olduğu gibi tek tanrı inancıyla değil çok tanrılı inanç vardır. Bu tanrılardan bazıları şunlar; Göklerin tanrısı Gök Tanrı, yaratıcılığın ve varoluşun tanrısı Kayra Han, ölüm tanrısı, Erlik Han ve Tanrıların en büyüğü Ülgen’dir. Ve bir çok tanrı vardır.
Mitolojimizde tanrılar günlük hayatta çok mühim yere sahiptir. Tanrılara dua edilerek hayatın akışı, devamı, doğanın uyumu, insanların akli ve beyinsel güçleri sağlanır. Ayrıyeten artık kültürümüzde de ismimizde de bir sembolleşmiş bir yapıdır. Ve hâlâ daha Türkler için tanrının önemi yüksektir. Çünkü atalarımızdan aldığımız gördüğümüz örfümüzde töremizde tanrı bizim hayatımızda önem arz eder.
GÖK TENGRİ
Tengri’nin şimdi ki Türkçemizdeki karşılığı Tanrı demektir. Moğolların ve bizlerin inancı Gök Tanrıdır, yani Gök’ün yüce ruhudur. Ayrıca Eski Türkçeden çevirisi yapılabilen ilk kelimedir.
Gök Tengri, her şeyi yaratandır. Gök Tengri, Gökyüzünü kontrol eden ve Türkün ana tanrısıdır. Aynı zamanda Yer Tengri, Gök Tengri’nin torunu, Kayra Han’ın oğlu, Ülgen Tengri’nin torunudur. Gök Tengri de bunların hepsinin atası yani dedesidir. Peki bu saydığımız Tanrılar neyin tanrısıdır?
KAYRA HAN
Günümüzde kullandığımız Türkçede Kayra olarak adlandırılırken eski Türkçede Kara Han olarak adlandırılırmış. Atalarımıza göre gökyüzünde yer alan tanrıların en büyüğü Kayra Handır. Kayra Han tanrıların en büyüğü olduğu için 17. Katta yer almaktadır ve oradan evrenin ve insanların geleceklerini tayin eder. İnanışa göre Kayra Han, Yaratılış ve yok oluşla ilgilenir genel olarak.
ERLİK HAN
Mitolojimizde temel ilke karşıtlıkla var olunur. Bu Tanrı Zıtlıkların birliği ve mücadelesini düzenleyen tanrıdır. İyi- kötüyle, güzel-çirkinle, yanlış-doğru ile bir çok zıt kavram birbiriyle uyumludur ve bir şeyin zıttı olmazsa o şeyin kıymeti bilinmez. Erlik Han, Altay Türklerince de Kötü ruhların başı, başkanıdır.
ÜLGEN
Göğün 16. Katında yer alır ve altın dağda altın tahtının üstünde yaşar. Göğün 2. En büyük tanrısıdır ve kısaca özetlemek gerekirse Yunan Mitolojisinde ki Zeus’un benzeridir yıldırımın ve şimşeğin tanrısıdır. Ülgen’in en büyük özelliği iyilik yapmayı sevmesi diğeri ise kendi ve evlatları insan siliüetindedir.
