Fırsatçı olmazsa Ramazan’da zam yok

Ramazanda bakliyat ve meyve sebze fiyatlarına zam beklenmiyor. Uzmanlar rekolte yüksek olduğu için fiyatlarda düşüş bile yaşanabileceğini belirtirken, fırsatçılara karşı uyarıyor

Her yıl Ramazan ayı öncesinde gıdada yaşanan fiyat artışları bu yıl yerini düşüşe bırakacak gibi görünüyor. Bu yıl Ramazan ayındaki fiyatlar, bakliyat ürünlerinin hasat zamanına denk gelmesi ve rekoltenin yüksek olmasıyla tüketiciyi güldürecek. Meyve ve sebze fiyatlarında da sektörün genelinde zam beklentisi yok. 1 Ağustos’ta başlayacak olan Ramazan ayı öncesi piyasanın analizini yapan sektör uzmanları mevsimsel etkiler ve hasat zamanı nedeniyle bakliyat, meyve ve sebzede fiyat düşüşleri yaşanabileceğini belirttiler.
Ürün Fiyat (kg)
Fasulye 8.5 – 9.5 lira
Pirinç 2.5 – 3.5 lira
Nohut 1.5 lira
Mercimek 3.5 – 4 lira
Hurma 10 – 100 lira
Kıyma 22 – 24 lira
Kuşbaşı 27 – 30 lira
Fiyatlar yüzde 20 daha ucuz
Gıda ürünleriyle ilgili Türkiye’nin nabzını en iyi tutacak konumda olan Türkiye Ziraatçılar Odası Başkanı İbrahim Yetkin, ramazanda gıda fiyatlarının geçen yıla göre yüzde 10-20 oranında ucuz olacağını belirterek piyasayı şöyle analiz etti: “Bu yıl ramazanda hem bakliyat hem de meyve sebze’de bir artış beklemiyoruz. Üretim oldukça iyi. Hasatın yüzde 60’ı bitti. Doğu Anadolu’nun bir kısmı ve İç Anadolu bölgeleri kaldı. Geçen yıla göre gıda fiyatları yüzde 10-20 ucuz olacak. Bazı kuruluş veya kişiler ithalat istiyor, buna hiç gerek olmadığını açıkça söylemek isterim. Bizim ürünümüz bize yeter. Bu sebepten zam beklemiyoruz. Bazı ürünlerde ise fiyat artışı oluşmuş durumda. Mesela kuru fasulye’de ciddi bir artış var. 2.5 lira olan fasulye şuan 8.5 liradan satılıyor, fiyatının daha da artacağını tahmin ediyorum. Bunun sebebi ise fasulyenin geçen yıl hastalığa yakalanması. Sebze ve meyve üretiminde de bir sıkıntımız yok. Bu yılki üretim genel pazarda geçen yıla göre daha yüksek. Pazarın genelinde bir fiyat düşüşü eğilimi görüyoruz. Mesela domates, salatalık ve birçok yeşillik gurubunda fiyatlar oldukça düşük. Bu ramazan vatandaş bol bol sebze meyve tüketebilecek.”
Bakliyatta artış beklenmiyor
Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis ise ürünlere geçen ramazan da olduğu gibi bir talep olmadığını bu sebepten fiyatlarda bir artış olmayacağını söyledi. Bakliyatta rekoltenin iyi olduğunu belirten Reis “Ürün hasadı iyi fakat bunun yanında yağışların zarar verdiği mercimek ve nohut gibi ürünler var. Bu iki bakliyat gurubunda bir artış bekliyoruz. Genel anlamda arz talebi karşılayacak düzeyde. Pirinç ve buğdaydan iyi haberler alıyoruz” diye konuştu. Dünya genelindeki emtia fiyatlarının artışına değinen Reis “Buğdayın fiyatında yüzde 70’lik bir artış olduğunu görüyoruz. Buna rağmen Türkiye pazarında üretim gayet iyi bu yüzden fiyatların aynı seviyede kalmasını tahmin ediyoruz. Buğday üretimi 21 milyon ton olacak. Mercimek üretiminin 400 bin ton, nohut ve fasulye üretiminin 200 bin ton olmasını tahmin ediyoruz. Bir zam beklentimiz olmamakla birlikte her yıl çıkan fırsatçıların belki fiyatlarda yüzde 10-20 oynama şansı olabilir. Artışlara karşı tedbirlerimizi aldık. Kumanyalarla ilgili tekliflerimizi verdik. Şunu da belirtmek isterim ki vatandaşlarımız ucuz ürün alacağım diye kalitesiz ürünleri tercih etmemeli” değerlendirmesinde bulundu.
Yağışlar uzun sürdü
Meyve ve sebze hava şartlarına yenildi
Son dönemde özellikle sebze fiyatlarında bir artış yaşandığını söyleyen İstanbul Meyve-Sebze Komisyoncuları ve Tüccarları Derneği Başkanı Burhan Er, bu durumun ramazan ayında da devam edeceğini söyledi. Hava şartlarının mevsim normallerinde olmayışı ile üretimin olumsuz yönde etkilediğini ifade eden Er “Fiyatlar geçen yıla göre sebzede yüzde 30 meyvede yüzde 10 arttı. Ramazan ayında ise fiyatlara ekstradan yüzde 10 zam daha geleceğini tahmin ediyorum. Dolu yağışlarının da fiyat artışında büyük etkisi var” dedi.
Eski alışkanlıklar değişiyor
Kumanyanın yerini alışveriş çekleri aldı
Türkiye’nin önemli perakende zincirlerinden Kiler Holding’in Yönetim Kurulu Üyesi Ümit Kiler de, bu yılki Ramazan’da farklı bir eğilimin görülmeye başladığını belirterek, Ramazan’da yapılan kumanya dağıtımının yerini daha kullanışlı ve pratik olması sebebi ile alışveriş çeklerinin aldığını söyledi. Kiler “Geçen yıl kumanya ve çek kullanımı talebinde yüzde 25 oranında artış yaşadık, Alışveriş çeki alışkanlığı her geçen yıl daha da artıyor, Çünkü daha kullanışlı ve vatandaş istediği ürünü alabiliyor. Bu dönemde özellikle çalışanlarına çek kullandırmak isteyecek işyerlerinde artış beklentisi içerisindeyiz” diye konuştu. Alışveriş çeklerinin fiyat artışını frenlediği konusunda Şemsi Kopuz da aynı görüşte. Kopuz “Ramazan ayında ihtiyacı olanlara ya da şirket çalışanlarına verilen erzak sepeti yerine verilen çekler fiyatları artmasını engelliyor” dedi.
TZOB başkanı Bayraktar: Ramazan fırsatçılığı yapılmasın
Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, “Ramazan fırsatçılığı yapılmasın” çağrısında bulundu. Tüketicilerin yeterli ve güvenilir gıdaya uygun fiyatla erişebilmesinin sağlanması gerektiğini vurgulayan Bayraktar, üreticiden tüketiciye varıncaya kadar tüm tarafların bu hususta gereken hassasiyeti göstermesini istedi. Gıdaya zam geleceği, ürünlerin Ramazan ayında zamlanacağı şeklinde çıkan haberlerin fırsatçılara zemin hazırladığına dikkat çeken Bayraktar, halkın mağdur edilmemesi için spekülatörlere fırsat verilmemesi gerektiğini vurguladı. Piyasaların canlanması için Ramazanı dört gözle bekleyen esnaf zan altında bırakılmamasını isteyen Bayraktar, son 15 günde üreticide et fiyatlarının değişmemesine karşın marketlerde dana eti yüzde 0.5, kuzu eti yüzde 2 artış gösterdiğini dile getiren Bayraktar, marketlerdeki fiyat düşüşünün üreticiden daha az olduğunu, üretici fiyatlarındaki düşüşün marketlere yeterince yansımadığının altını çizdi.
TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Birlik Genel Merkezinde düzenlediği toplantı ile Ramazan ayından önce üretici, hal, pazar ve market fiyatlarını açıkladı. Fiyatı artacak ürünlerin de listesini verdi. Ramazan ayının yaklaşması nedeniyle gıda piyasalarında bir hareketlilik başladığına dikkat çeken Bayraktar, gıda piyasalarında yaşanan bu hareketliliğin bazı spekülatörlerin iştahını kabarttığını, halkın mağdur edilmemesi için spekülatörlere fırsat verilmemesini istedi. Bayraktar, piyasaların canlanması için Ramazanı dört gözle bekleyen esnafın zan altında bırakılmaması gerektiğini vurguladı.
“Üreticide et fiyatları değişmemesine
karşın, marketlerde arttı”
Bayraktar 15 günlük fiyat değişimi hakkında da bilgi verdi. Son 15 günde dana ve kuzu etindeki üretici fiyatı hiç artmadığı halde, market fiyatlarının arttığını dile getirerek, 30 Haziran’dan bu yana son 15 gündeki fiyat değişimine baktığımızda, market fiyatlarında 11 üründe fiyat değişimi olmazken, 13 üründe azalma, 7 üründe ise fiyat artışı olduğu vurgulandı. Bu dönemde üretici fiyatlarında ise 17 üründe fiyat değişimi olmadığını, 9 üründe azalma yaşandığını vurgulayan Bayraktar, 3 üründe ise fiyat artışı yaşandığını kaydetti. Market ve üretici fiyatlarını birlikte değerlendiren Bayraktar, “Karpuz, sivri biber, fındık, dana eti ve kuzu etinde üretici fiyatı değişmezken, market fiyatlarının arttığı görülmektedir. Son 15 günde üreticide et fiyatları değişmemesine karşın, marketlerde dana eti yüzde 0.5, kuzu eti yüzde artış göstermiştir. Çilekte ise üretici fiyatları düşerken, market fiyatları artış göstermiştir. Soğan, salatalık, karpuz, kavun, armuz, yeşil fasulyede ise marketlerdeki fiyat düşüşü üreticiden daha az olmuştur. Verilerden de görüldüğü üzere üretici fiyatlarındaki düşüş marketlere yeterince yansımamıştır. Bütün bu hususları değerlendirdiğimizde et fiyatları iddia edildiği gibi artmamış hatta hiç değişmemiştir” şeklinde konuştu.