Epilepsi nöbeti belirtileri

Epilepsi, genetik yatkınlıktan, beyindeki yapısal bir bozukluktan, beyin travmaları ve tümörlerinden kaynaklanabilir. Halk arasında sara hastalığı olarak bilinen epilepsi, beyin kabuğundaki sinir hücrelerinin anormal ve aşırı elektriksel desarjı sonucu ortaya çıkan ani, tekrarlayıcı ve tanımlanabilen bir olayla tetiklenmemiş nöbetler ile karakterize bir durumdur.

Anlık dalmalar, ellerde sıçrama, çığlık atma, kol ve bacaklarda kasılmalar, bilinç kaybı, ağızdan köpükler gelmesi, idrar kaçırma, olduğu yere yığılma, başdönmesi gibi birçok belirti epilepsi nöbetlerinde görülebilir.

Epilepsi belirtileri nelerdir?
Epilepsiyi bilinç kaybı olan ve bilinç kaybı olmayan epilepsiler olarak ikiye ayırabiliriz. Bilinç kaybı olmayan epilepsilerin tanısı çok daha zordur. Epilepsi nöbetleri,

Anlık dalmalar,
Ellerde sıçrama,
Çığlık atma,
Uykuda başın bir tarafa dönmesi şeklinde olabilir.
Halk arasında bilinen bilinç kaybının da olduğu jeneralize nöbet denilen epilepsi nöbetleri;

Kol bacakta şiddetli kasılmalar
Bayılma
idrar kaçırma
Ağızdan köpükler gelmesi
Dilin ısırılması gibi belirtiler görülebilir.
Ancak bu, epilepsinin sadece bir tipidir. Bunun dışında çok farklı epilepsi tipleri vardır.

Epilepsi krizini tetikleyen durumlar nelerdir?
Epilepsi krizini tetikleyen durumlar şunlardır:

Uykusuzluk
Açlık
Kapalı ve havasız alanlar
Stres
Bazı ilaçlar
Yorgunluk
Parlak ışıklar
Tiz ses
Ayrıca sese veya ışığa duyarlı epilepsiler de vardır. Bu nedenle ani ve tiz ses, parlak ışıklar da epilepsi krizine neden olabilir.

Epilepsi nöbetleri sırasında ne yapılmalı?
Basit nöbet dediğimiz bilinç kaybının olmadığı nöbetler genellikle dalma, ellerde sıçrama, başdönmesi gibi dışarıdan farkedilemeyen belirtilerle ortaya çıkar. Örneğin kişi, konuşurken anlık durur. Bu durumlarda yapılacak bir şey yok. Büyük nöbet dediğimiz, bayılma şeklinde olan jeneralize nöbetlerde yapılmaması gerekenler arasında en önemlisi kişinin, ağzını açmaya çalışmamaktır. Kişinin o anda çene kasları çok güçlüdür ve parmağınızı ısırabilir.

Epilepsi krizi geçiren kişinin dilinin arkaya kaçarak ve soluk yolunu tıkama riski olduğu için, yan yatırılması gerekir. Ayrıca başını çarpma riski varsa onu önlemek lazım.

Epilepsinin nedenleri nelerdir?
Epilepsiye,

Genetik yatkınlık,
Beyindeki yapısal bozukluklar,
Beyin tümörleri ve travmalar neden olabilir. Ayrıca epilepsi sebebi bilinmeyen nedenlerden de kaynaklanabilir.
Nedeni belli olmayanlar epilepsilerde MR’de ve EEG’de bulgu bulunmaz.

Beyindeki yapısal bozukluk
Kafa travması
İnme
Beyin damarı tıkanıklığı,
Beyin kanaması
Tümör
Beyin ameliyatları sonucunda beyinde hasar meydana gelerek anormal elektriksel deşarjlar olur ve epilepsi ortaya çıkabilir.
Epilepsi en sık ilk bir yaşta ve 60 yaştan sonra görülür.. 60 yaş üstünde genellikle sebep inme, kafa travması, beyin tümörleri ve metabolik bozukluklardır. ( kan tuz değerinin düşmesi gibi) İlk bir yaşında görülen epilepsiler daha çok metabolik, beyin yapısal bozuklukları ya da genetik nedenlerden kaynaklanmaktadır. Epilepsiyi en çok çocukluk çağında ve ergenlikte görüyoruz. Bazı epilepsiler mesela jeneralize myoklonik epilepsi ( JME) gibi ergenlikle başlar ve ömür boyu devam edebilir.

Epilepsi tanısı nasıl konur?
Epilepside ilk tanı yöntemi, beynin elektriksel aktivitesinin çekildiği EEG’dir. Ancak EEG epilepsi tanısını yüzde 60-70 oranında koydurur. EEG yüzde yüz epilepsi tanısının konulması için yeterli değildir. Ancak beyinde bir bozukluk varsa EEG’de görülebilir. Epilepsi olsa dahi EEG çoğu zaman normal olabilir. EEG, daha çok nöbet anında çekildiği zaman epilepsi bulgusu verir. Nöbetler arası EEG’ler genellikle normal çıkar. Ayrıca EEG’nin anormal olması da bir epilepsi tanısı koydurtmaz. Epilepsi tanısında önemli olan klinik bulgulardır. Biz genellikle hastanın yakınlarından, nöbet sırasında video çekmelerini isteriz. Video kaydıyla yalancı nöbet olup olmadığı ya da gerçek bir epilepsi olup olmadığı anlaşılır. İ

Tanıda ikinci yöntem ise radyolojik görüntülemedir. MR’ın beyin dokusunu daha ayrıntılı göstermesi nedeniyle radyolojik görüntülemede MR tercih edilmektedir.

Epilepsi nasıl tedavi edilir?
Epilepsinin tedavi yöntemi genellikle ilaçtır. Epilepsi tedavisine tek ilaçla başlanır ve hasta takip edilir. Tek ilacın yeterli gelmediği durumlarda ikinci ilaca başlanabilir.

Çoğunlukla ikinci nöbetten sonra ilaç tedavisine başvurulur. Ancak ilk nöbetin yüzde yüz klinik olarak epilepsiyi teşhis ettirmesi durumunda zaman kaybedilmeden ilaç tedavisine başlanır.

Epilepsi tedavisinde önemli olan hastanın nöbet geçirip geçirmemesidir. Bazen ömür boyu ilaç kullanmak gerekir. Ancak çocukluk çağında başlayan epilepsilerin çoğu birkaç yıl devam edip tamamen düzelebilir. JME olarak adlandırılan epilepsi, ergenlikte başlar ve ömür boyu devam eder. Bu hastalar tüm hayatları boyunca ilaç kullanmak zorundadırlar.

Epilepsi hastaları nelere dikkat etmelidir?
Epilepsi hastalarının dikkat etmesi gerekenler;

Aç kalmamak
Uykusuz kalmamak
Gece vardiyalı bir işte çalışmamak
Aşırı yorgunluktan, stresten uzak durmak,
Yalnız başına spor yapmamak (özellikle yüzme)
İlaç dozlarını kesinlikle unutmamak
AVM’ler de uzun süre kalmamak (spot ışıklardan dolayı)
Aşırı gürültülü ve yüksek sesli ortamlardan uzak durmak (disco, club, düğün salonları gibi)
Yalnız olarak uzun yolda araç kullanmamak
Far ışıklarının epilepsi nöbetlerine yol açabileceği için gece araç kullanmamak
Gece yolculuk yapıldığında (yolcu olarak) göz bandı kullanmak olarak sıralanabilir