En Riskli Fay Hattı Nerede?

En etkin deprem kuşaklarından bazılarının geçtiği Türkiye, bu kapsamdaki yıkıcı anılara sahip. Son olarak birçok bölgede etkisini gösteren büyük deprem sonucu ülkemizde can kayıpları ve yaralanmalar yaşandı. Şehirlerin alt üst olduğu depremlere kaynaklık eden fay hatları Türkiye gibi ülkeler açısından kritik öneme sahip.

Fay hatları sadece Türkiye’nin sorunu değil, dünyada da son derece riskli bölgeler mevcut. Peki global ölçekte en riskli fay hattı nerede? İşte deprem gerçeğinin omuzlarında yük olarak taşıyan en tehlikeli bölgeler.

En riskli fay hattı nerede?

Global ölçekte en riskli fay hattı nerede sorusunun yanıtı ABD. ABD’nin batısındaki California eyalet sınırları içerisinde yer alan San Andreas Fay Hattı, en riskli fay hattı nerede sorusunun bilinen ve en güncel yanıtı durumunda. Söz konusu fay hattı, San Andreas Kırığı olarak da biliniyor ve doğrultu atımlı en riskli fay hatlarından biri aynı zamanda.

San Andreas Kırığı ya da fay hattı, California’da 1200 km boyunca uzanıyor. Bir kıta dönüşüm fayı ve Pasifik levhası ile Kuzey Amerika levhasının arasındaki tektonik sınırı meydana getiriyor. Sağ yanal atımlı bir fay olduğunu da belirtelim. Peki San Andreas Fay Hattı özellikleri neler?

Üç bölüme ayrılıyor

San Andreas Fay Hattı üç bölüme ayrılıyor. Her bölüm, kendine özgü özelliklere ve farklı deprem potansiyeli oluşturan riskler barındırıyor. Fay boyunca kayma oranı 20-35 mm (yaklaşık 3,5 cm’ye kadar) arasında değişiyor.

San Andreas Fayı ülkedeki saygın üniversite kurumlarından UC Berkeley’den Andrew Lawson tarafından 1895’te keşfedildi. İsmi San Andreas Gölü’nden gelir.

1906’daki San Francisco Depremi sonrasında fayın öngörülenden ve bilinenden daha uzun olduğu ve eyaletin güneyine kadar uzandığı tespit edildi. Ayrıca bu fay, 20 milyon yaşında.

San Andreas Fay Hattı ile Kuzey Anadolu Fay Hattı arasında benzerlikler

Uzmanlar San Andreas Fay Hattı ile Kuzey Anadolu Fay Hattı arasında benzerlikler ortaya çıkardı. Zira Türkiye de en etkin deprem kuşaklarının üzerinde konumlanıyor ve Kuzey Anadolu Fay Hattı gibi deprem riski yüksek odak noktalarına sahip, ayrıca yapısal benzerlikler de içerdikleri kaydediyor.

Jeolog İhsan Ketin konuya ilişkin yorumunda zonların v birçok yönden benzediğini (genişlikleri 1/2 ile 10 km), yaşlarının yakın olduğunu, her ikisinin sağ yönlü olduğunu ve dönüşebilen fay niteliği taşıdıklarını ifade etmişti. Ayrıca her iki fay hattı da 1100 ile 1600 km arasında boya sahip.

Son olarak San Andreas Fayı’nda tespit edilen en büyük atım 300 km iken Kuzey Anadolu’da bu 85-90 km kadar.