En İyi Zeytin Hangi Şehirde?

Türkiye’deki zeytin yetiştiriciliğinde kullanılan geleneksel bilgi, yöntem ve uygulamalar 2023 yılında UNESCO tarafından Türkiye’nin Somut Olmayan Kültürel Mirasları listesine alındı.
ZEYTİN EKİMİNDE TÜRKİYE DÜNYA ALTINCISI
Dünyadaki zeytin üretici ülkeler arasında; ağaç varlığı açısından Türkiye dördüncü ekili alan açısından da 846.000 hektar ile altıncı sırada yer alıyor. Böylece dünya zeytinyağı üretimine yüzde 8; zeytin üretimine yüzde 9 oranında katkıda bulunur. 2003 verilerine göre Türkiye, sofralık zeytin üretiminde de İspanya’dan sonra 2’nci, tüketimde ise birinci sıradadır.
41 İLDE ZEYTİN ÜRETİLİYOR
Türkiye’nin 41 ilinde ve 270 ilçesinde zeytin üretimi yapılmaktadır. Üretimin yüzde 53’ü Ege’de, yüzed 18’i Marmara’da, yüzde 23’ü Akdeniz’de, yüzde 6’sı Güneydoğu Anadolu’da ve yüzde 0,2’si de Karadeniz Bölgesi’nde gerçekleştirilmektedir. Ege’de üretimin yüzde 55’i yağlık; Marmara’da üretimin yüzde 60’ı sofralık olarak değerlendirilmektedir. Türkiye’de en fazla sofralık zeytin üretimi sırasıyla, İzmir yüzde 13, Manisa yüzde 12,5, Aydın yüzde 12, Muğla yüzde 10, Balıkesir yüzde 12,5, Çanakkale yüzde 7 ve Bursa yüzde 5 illerinden sağlanmaktadır.
BEŞ BÖLGEDE ZEYTİN ÜRETİMİ VAR
Ülkede en fazla zeytin üretimi yapılan bölge Ege Bölgesi’dir. Bölgede en fazla zeytinin yetiştiği şehir Aydın’dır. Bölgede Aydın’dan sonra en fazla zeytin Manisa’da üretilmektedir. Aynı zamanda İzmir, Denizli, Muğla illeri de Ege Bölgesi’nde zeytin yetiştirilen diğer yerlerdir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde sadece Orta Fırat Bölümü, Gaziantep, Kilis ve Şanlıurfa’nın Birecik ilçesinde zeytin üretimi yapılmaktadır. Fıstığın ana vatanı olarak bilinen Gaziantep, zeytin yetiştiriciliğinde 10 milyonu aşkın ağaç ile önemli rol oynamaktadır. Nizip Zeytini, dünyada ticareti yapılan bir zeytin çeşididir ve Türkiye’de en yağlı zeytinler bu yörede yetişmektedir. Marmara Bölgesi’nin zeytin ağacı varlığı, Türkiye’nin zeytin ağaçlarının yüzde 10’luk kısmını oluşturmaktadır. Güney Marmara Bölümü’nde Ayvalık, Mudanya, Edremit Körfezi, Erdek Körfezi, Orhangazi, İznik, Gemlik ve Yalova’da zeytin yetiştiriciliği yapılmaktadır. Coğrafi işaret taşıyan Gemlik zeytini bu bölgede üretilmekte olup, bölgesine özgü bir yapıya ve lezzete sahiptir. Akdeniz Bölgesi’nde de zeytin üretimi yapılmaktadır. Antalya, Mersin, Adana, Hatay, Osmaniye ve Kahramanmaraş illerinde zeytin yetiştirilmektedir. Ilıman iklime sahip Karadeniz Bölgesi’nde az miktarda zeytin tarımı yapılmaktadır. Karadeniz Bölgesi’nde Samsun ve Kastamonu’da zeytin ağaçları vardır. Ayrıca, Artvin Yusufeli’nde de zeytin yetiştirilmektedir. Artvin’de zeytin yetiştirilmesinin nedeni mikroklimadır; burada fön rüzgârları etkisiyle oluşan sıcaklık, zeytin tarımı yapılması için gereken elverişliliği sağlar. Ege bölgesinde en fazla zeytinin yetiştiği şehir Aydın’dır. Bölgede Aydın’dan sonra en fazla zeytin Manisa’da üretilmektedir. Aynı zamanda İzmir, Denizli, Muğla illeri de Ege Bölgesi’nde zeytin yetiştirilen diğer yerler olarak en iyi zeytin hasatı yapılır.