Dr. Bozca 'ehec'e karşı uyardı

Çiğ et ve iyi yıkanmamamış sebze ve meyve tüketiminden uzak durulması gerektiğini detaylarıyla anlatan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Berna Bozca, Türkiye’de ehec suş ile salgın bildiriminin henüz olmadığını ancak Kuzey Almanya seyehat öyküsü olup da bu ürünlerin tüketimi sonrası kanlı ishal yakınması başlayan olguların zaman kaybetmeden bir enfeksiyon hastalıkları uzmanına başvurması gerektiğini bildirdi

Sebzeler iyi yıkanmalı etler iyi pişirilmeli
Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Berna Bozca, Kuzey Almanya ve bazı Kuzey Avrupa ülkelerinden kanlı ishalle seyreden öldürücü bağırsak enfeksiyonu haberleri duyulmaya başlandığını belirtti. Dr. Bozca, yapılan incelemelerde bu hastalığa yol açan etkenin, EHEC olarak kısaltılan Entero Hemorajik Escheria Coli bakterisi olduğunu ifade etti. E.colinin, insan normal barsak florasında bulunan büyük bir bakteri grubu olduğunu aktaran Dr. Berna Bozca; “Çoğu zararsız olmakla birlikte, bazı türleri diyare, üriner enfeksiyon, pnömoni gibi önemli enfeksi-yonlara yol açabilirler. EHEC ise, Şiga toksini, diğer adıyla Vero toksin salgılayan bir E. coli türüdür. EHEC’in optimal üreme ısısı 37ºC olmakla birlikte, 7-50ºC arasındaki sıcaklıklarda da yaşayabilir. Yiyeceklerin tamamının 70ºC ve üzerinde pişirilmesi durumunda ise canlılığını kaybeder. EHEC’in majör re-zervuarı, inek, koyun, keçi, geyik, deve gibi çift tırnaklı hayvanlardır. Bu hayvanların barsağında yaşar, ancak onlarda enfeksiyona yol açmaz. İnsanlar için en büyük kaynak ineklerdir. İnsanlara, hayvan ya da enfekte insan dışkısı ile kontamine yiyeceklerin ağızdan alınması ile bulaşır. Pastörize edilmemiş çiğ süt ve iyi pişirilmemiş et bulaştırma riski en yüksek olan yiyeceklerdir. Bunun yanında, kontamine çiğ sebze ve meyvelerin iyi yıkanmadan tüketilmesi, hayvan ya da hastalığa yakalanmış kişilerin dışkısı ile temas sonrasında ellerin yeterince dezenfekte edilmemesi, kontamine suların içilmesi ya da kontamine sularda yüzerken su yutulması ile de bulaşabilir. Şimdiye kadar, iyi pişirilmemiş hamburger, biftek, salam, çiğ süt, yoğurt, peynir, taze sebze ve meyve gibi yiyeceklerin kaynak olduğu çeşitli salgınlar bildirilmiştir.” dedi.
Ölüm oranı yüzde 5
Hemolitik Üremik Sendrom (HUS) EHEC’in hayati tehlikesi olan ciddi bir komplikasyon olduğuna dikkat çeken Uzman Dr. Berna Bozca, hastaların yaklaşık yüzde 5 ya da 10’nunda görüldüğünü kaydetti. Genellikle ilk gastrointestinal semptom başladıktan 1 hafta sonra ortaya çıkacağını belirten Dr. Bozca; “Bu da çoğunlukla ishalin düzelme dönemine rastlar. Akut böbrek yetmezliği, hemolitik anemi ve trombositopeni ile karakterize bir klinik tablodur. Bu hastaların hastaneye, hatta bazılarının yoğun bakım ünitesine yatırılarak tedavi edilmesi gerekmektedir. Hastaların çoğu birkaç haftada iyileşmekle birlikte, bazılarında kalıcı böbrek hasarı yüzde 50 ya da ölüm yüzde 3 veya 5’nde meydana gelmektedir. Hastağlığın tedavisi semptomatiktir. Hastaların çoğu 5-10 günde kendiliğinden iyileşir. Sıvı elektrolit dengesinin sağlanması tedavinin esasını oluşturmaktadır. Şiga toksini üretimini ve HUS riskini artırabileceği nedeni ile genellikle tedavide antibiyotik ve antidiyaretik kullanımı önerilmemektedir. Şiga toksini üretimi artıran florokinolonlar, TMP-SMZ, aminoglikozidler ve fosfomisin bu hastalarda kesinlikle kullanılmamalıdır. Bununla birlikte, karbapenemler, yeni makrolidler ve rifampisin güvenli antibiyotiklerdir. İnvazif EHEC enfeksiyonu, süperenfeksiyon ya da başka nedenlerde antibiyotik verilmesi gereken durumlarda bu antibi-yotikler kullanılabilirler.” ifadelerini kullandı.
Olgularda seyahat dikkati çekiyor
Hastalıktan korunma yolları hakkında bilgi veren Tabip Odası Yönetim Kurulu Üyesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Berna Bozca sözlerine şöyle devam etti: “Hastalıktan çiğ gıdaların çok iyi yıkanarak tüketilmesi, et ve et ürünlerinin iyi pişirilmesi, pastörize edilmemiş sütün tüketilmemesi, havuzların iyi klorlanması, dere-göl gibi yerlerde yüzerken su yutulmaması en önemli korunma yöntemidir.
Avrupa’daki salgında yaklaşık 2 bin 5 yüze ulaşan olguların tamamına yakını kuzey Almanya orjinli olup diğer ülkelerdeki olgularda da bu ülkeye seyehat öyküsü vardır. Başlangıçta salatalık-domates tüketimi ile ilişkilendirilmekle birlikte yapılan araştırmada özellikle Aşağı Saksonya bölgesindeki fasülye ve tohum filizi ile ilgili olduğu anlaşılmış ve Almanya’daki ilgili makamlarca bu ürünlerin toplatılması kararı alınmıştır. Enfeksiyona neden olan EHEC suşunun ise çok daha nadir görülen O104:H4 alt serotipi olduğu anlaşılmıştır. Ülkemizde henüz bu suş ile salgın bildirimi olmamıştır. Ancak Kuzey Almanya seyehat öyküsü olup da bu ürünlerin tüketimi sonrası kanlı ishal yakınması başlayan olguların zaman kaybetmeden bir enfeksiyon hastalıkları uzmanına başvurması önerilir.” (Kocatepe)