'Din ve ahlak hayat tarzıdır'

Ramazanda İkindi Sohbetlerinin 14’üncü gün konuşmacısı AKÜ Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kasım Turhan “Din ve Ahlak” başlığında konuştu. Sohbet öncesi Kur’an-ı Kerim tilavetini Yüksel Varlı Ortaokulu Müdürü Eyüp Demir yaptı.
“RAMAZAN’A HAS DİN VE AHLAK KONUSU SEÇİLDİ”
“Din ve Ahlak” başlığında konuşan konuşmacısı AKÜ Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kasım Turhan, ahlak ve ahlak felsefesinin felsefenin en tartışmalı, en mayınlı tarlalarından biri olduğunu söyledi. Bu alanda teori üzerine teori, teorinin içerisinde başkaca bir teorinin bulunduğunu aktaran Turhan, “Ramazan ayına has olarak dinle ahlak arasında ki ilişki ve Kur’anın bu meselede ki yaklaşımını ele almayı kısaca sohbetimizde bu konuya yer vermeyi uygun gördük. Ahlak denildiğinde esasen zihnimizde bir sürü çağrışım var. Bunun bir kelime manası var bir terim manası var. İlim olarak ahlakın ne olduğu, sınırlarının ne olduğunu bildiren konular ve tarifler vardır.” dedi.
“AHLAK İLMİ FAZİLETLERİ DE ANLATIR”
İmam Gazali’nin ahlak tarifini hatırlatan Turhan, “İmam Gazali ahlakı terim olarak şöyle tarif eder, ‘Hulk insan nefsinde yerleşik hale gelmiş öyle bir melekedir ki onun sayesinde insandan fiiller çok düşünüp taşınmaya gerek olmadan zorlanmadan kolaylıkla çıkar.’ İnsanda huy sayesinde çıkan fiillerin kendisi ahlak değildir. Yani ahlakın göstergeleridir. Kişide yerleşik hale gelen davranışlar onun ruhunun dışa vurumu, göstergesidir. Bir ilim bir felsefe disiplini olarak ahlak ise, gayesine, konusuna göre değişik tarifler vardır. Kurallar, vazifeler, yorumlar, emirler ve yasaklar vardır. İşte bunlar bizlere birer vazife yükler. Buna bakarak bazı insanlar ahlakı vazifeler ilmi diye tarif etmişlerdir. Vazifeleri yapmak bir fazilettir. Ahlak ilmi bize faziletleri de anlatır. Ahlak Faziletler İlmi diye de tanımlanır.” diye konuştu.
Kasım Turhan, ahlak denilen fenomenin bir kişinin, bir grubun veya bir sınıfın veya bir zümrenin ya da bir kavmin, bir milletin tarihin belli bir döneminde yapa geldiği, tasarladığı alışkanlıklar, gelenekler, adetler olarak da tanımlanabileceğini belirtti. Bunların kendisini yapma veya yapmama şeklinde ifade ettiğine değinen Turhan, “Emir ve yasakların içerisinde bir değer saklıdır. Bunlar nedenleriyle anlatılır. Ahlak ilmi felsefenin değerler alanına girer. Bizler ilişkilerimizi bu değerler aracılığıyla kurarız. Hayatımızı yönlendiren değerlerdir. Değerler bizim hayatımızı yönlendiren gizli sürekli karşımızda olmayan otoritelerdir. Bunlar aklımızda, gönlümüzde, kalbimizdedir. Zihnimize yerleşmiştir. Onlar bir süzgeç haline gelmiştir. İyi ve kötü hükmünü verdikten sonra hareket ederiz.” şeklinde konuştu.
“DAVRANIŞLAR AHLAKİ GÖSTERGE”
Dinin hesap anlamına da geldiğini Kur’an-ı Kerimde geçtiği yer ve şekillere göre dinin kullanım alanlarının görüldüğünü söyleyen Turhan şöyle konuştu:
“Aynı zamanda din bir hayat tarzıdır. Yaşadığımız hayat esasen bizim dinimizdir. Ahlaki durumları da aynı anlamda kullandık. Tüm davranışlarımız ahlakımızın göstergesi olarak ortaya çıkıyor. Nitekim nüzul sırasına göre daha ikinci, üçüncü sırada nazil olan Kalem Suresi’nde Peygamberimize  ‘Sen güzel bir ahlak üzeresin’ ifadesiyle ‘Sana müşrikler inanmayanlar karşı çıkıyorlar. Mecnun, meftun, şair ve kâfir diyecekler. Ama onlarda biliyor ki sen emin sıfatını kazanmış bir insansın’ denilmektedir. Hulk yani ahlak kelimesi ile din kelimesinin örtüştüğü bir şey var ki her ikisi de aşağı yukarı bir hayat tarzını ifade etmektedir.” >> Burcu AYDIN’ın Özel Haberi