Dikkat! Telefonunuzda Casus Yazılım Olabilir!
Telefonunuz aniden yavaşladı mı? Şarjı hızla tükeniyor ya da bilinmeyen bir uygulama mı ortaya çıktı? Belki de telefonunuz, fark etmeden izleniyor olabilir!
Günümüzün dijital dünyasında, cep telefonları hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi. Ancak, bu cihazlar esneklikleri nedeniyle kötü amaçlı yazılımlara da açık kapı bırakabiliyor. Kullanıcılar, telefonlarının güvenliğini sağlamaya özen göstermezlerse, arka planda çalışan kötü amaçlı yazılımlar nedeniyle çeşitli sorunlarla karşılaşabilirler. Peki, telefonunuzda kötü amaçlı yazılım olup olmadığını nasıl anlarsınız? İşte telefonunuzun güvenliğini kontrol etmek için dikkat etmeniz gereken önemli ipuçları.
Günümüzde mobil cihazlar, günlük hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Ancak, Android telefonların esnek yapısı, kullanıcıların pek çok farklı uygulamayı yüklemesine imkan tanırken, kötü amaçlı yazılımlar için de açık kapı bırakabiliyor. Telefonunuzun normalden farklı davrandığını fark ettiyseniz, cihazınızda kötü amaçlı yazılım (malware) olma ihtimali söz konusu olabilir. İşte telefonunuzda kötü amaçlı yazılımlar olup olmadığını anlamanın yolları.
TELEFONUN YAVAŞLAMASI, DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN BİR İŞARET
Telefonunuzun eskisi gibi hızlı çalışmaması, donmaların artması ve ani kapanmalar yaşanması, kötü amaçlı yazılımlar tarafından kullanılan telefon kaynaklarının bir belirtisi olabilir. Bu tür yazılımlar genellikle telefonun işlemci gücünü sömürerek cihazın performansını olumsuz etkiler.
NE YAPMALISINIZ?
Telefonunuzu yeniden başlatarak hızlanıp hızlanmadığını kontrol edin. Eğer performans artışı fark ediyorsanız, arka planda çalışan uygulamaları kontrol ederek, istemediğiniz ya da şüpheli olanları kapatabilirsiniz. Bu işlem için Ayarlar > Geliştirici Seçenekleri > Çalışan Servisler kısmını kullanabilirsiniz.
BATARYA SORUNLARI, KÖTÜ AMAÇLI YAZILIMIN GÖSTERGESİ OLABİLİR
Telefonunuzun bataryası eskisinden çok daha hızlı tükeniyorsa, cihazınızdaki kötü amaçlı bir yazılımın arka planda sürekli çalışıyor olma ihtimali bulunmaktadır. Bu durum, cihazınızın normalden fazla güç tüketmesine yol açabilir.
NE YAPMALISINIZ?
Ayrıntılı pil kullanımını görmek için Ayarlar > Pil > Pil Kullanımı bölümüne gidin. Burada, şüpheli şekilde fazla enerji tüketen bir uygulama tespit ediyorsanız, bu uygulamayı kaldırmayı deneyin.
TANIMADIĞINIZ UYGULAMALAR POTANSİYEL BİR TEHDİT
Telefonunuzda hiç yüklemediğiniz, ancak bir şekilde var olan uygulamalar gördüyseniz, bu durum kötü amaçlı yazılımlar için bir işaret olabilir. Bu tür yazılımlar, cihazınıza izinsiz bir şekilde yüklenerek arka planda izleme faaliyetlerinde bulunabilir.
NE YAPMALISINIZ?
Telefonunuzdaki tanımadığınız uygulamaları kontrol etmek için Ayarlar > Uygulamalar sekmesine gidin. Eğer güvenilir olmayan bir uygulama tespit ederseniz, onu kaldırabilirsiniz. Ancak bazı zararlı yazılımlar doğrudan silinemez. Bu gibi durumlarda, telefonunuzu “Güvenli Mod”da açarak, şüpheli uygulamaları kaldırmayı deneyebilirsiniz.
ANORMAL FATURA ARTIŞLARI
Bazı kötü amaçlı yazılımlar, kullanıcıyı fark ettirmeden ücretli SMS servislerine abone edebilir veya mobil veriyi aşırı şekilde kullanabilir. Bu da telefon faturanızda ani bir artışa neden olabilir.
NE YAPMALISINIZ?
Mobil veri kullanımını incelemek için Ayarlar > Bağlantılar > Veri Kullanımı menüsüne gidin. Eğer şüpheli bir uygulamanın internet bağlantısını gereksiz yere kullandığını fark ederseniz, bu uygulamayı derhal kaldırın.
SÜREKLİ REKLAMLAR VE AÇILIR PENCERELER
Eğer telefonunuzda sürekli olarak reklamlar görüyorsanız, bu da kötü amaçlı bir yazılımın varlığına işaret edebilir. Özellikle ücretsiz uygulamalarda bu tür reklamlar yaygın olarak karşımıza çıkmaktadır.
NE YAPMALISINIZ?
Kullandığınız uygulamalara dikkat edin ve gereksiz reklamlara neden olan uygulamalardan kaçının. Tarayıcı geçmişinizi ve ön belleğinizi temizleyerek zararlı pop-up’ları engellemeyi deneyebilirsiniz. Ayrıca, bir reklam engelleyici veya güvenlik uygulaması kullanarak bu tür rahatsız edici öğeleri engelleyebilirsiniz.
KENDİ KENDİNE MESAJ GÖNDEREN TELEFONLAR
Eğer telefonunuz rehberinizdeki kişilere kendiliğinden mesajlar gönderiyor veya aramalar yapıyorsa, bu durumu kötü amaçlı yazılımlar tetikleyebilir. Bu tür yazılımlar, kullanıcıların bilgisi olmadan hareket edebilir.
NE YAPMALISINIZ?
Telefonunuzda son gönderilen mesajlar ve yapılan aramaları inceleyin. Güvenmediğiniz uygulamalara SMS ve arama izni vermemek için Ayarlar > Uygulamalar > İzin Yöneticisi kısmını kontrol edin.
VİRÜS TARAMASI YAPIN
Birçok telefon, yerleşik güvenlik yazılımları ile birlikte gelir ve kötü amaçlı yazılımları tespit etmede yardımcı olabilir. Ancak, güvenilir bir antivirüs uygulaması kullanarak cihazınızı taratmak her zaman iyi bir fikir olacaktır.
NE YAPMALISINIZ?
Google Play Store’dan güvenilir bir antivirüs uygulaması indirin. Örneğin, Bitdefender, Kaspersky gibi popüler uygulamalar kötü amaçlı yazılımları tespit etmekte oldukça etkilidir. Cihazınızı tam tarama yaparak, bulunan tehditleri temizleyin.
FABRİKA AYARLARINA DÖNÜŞ
Eğer telefonunuzdaki kötü amaçlı yazılım tüm bu adımlara rağmen hâlâ temizlenemediyse, cihazınızı fabrika ayarlarına sıfırlamak gerekebilir. Ancak, bu işlem tüm verilerinizi sileceği için önce yedekleme yapmayı unutmayın.
NE YAPMALISINIZ?
Telefonunuzu sıfırlamak için Ayarlar > Genel Yönetim > Sıfırla > Fabrika Verilerine Sıfırlama seçeneğini kullanabilirsiniz. Bu işlem sonrasında telefonunuzda kalan tüm veriler silinecek ve cihazınız ilk aldığınız haline dönecektir.
TELEFONUNUZU KORUMAK İÇİN ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
Telefonunuzda kötü amaçlı yazılımların yayılmasını engellemek için, Google Play dışında herhangi bir kaynaktan uygulama indirmemeye özen gösterin. Uygulama izinlerini dikkatlice gözden geçirin ve her “İzin Ver” seçeneğini onaylamayın. Ayrıca, düzenli olarak virüs taraması yapmak telefonunuzun güvenliğini sağlayacaktır.
Telefonunuzu sürekli izleyerek ve şüpheli durumları hızlıca tespit ederek kötü amaçlı yazılımların cihazınıza zarar vermesini engelleyebilirsiniz. Eğer yukarıdaki adımlardan herhangi biri size tanıdık geliyorsa, telefonunuzda ciddi bir güvenlik sorunu olabilir. Hemen harekete geçerek, cihazınızı korumaya alın.