Depremde kamu görevlileri neden sanık değil?

Cumhuriyet Halk Partisi Afyonkarahisar Milletvekili Ahmet Toptaş, Van Depremi ile ilgili verdiği soruşturma önergesi hakkında Meclis Genel Kurulu’nda konuşma yaptı. Toptaş, Van Depremi nedeniyle hiçbir kamu görevlisinin hakkında suç isnat edilmediğine dikkat çekti

Cumhuriyet Halk Partisi Afyonkarahisar Milletvekili Ahmet Toptaş, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde söz alarak Van Depremi’ni gündeme getirdi. Afet ve Acil Durum Başkanlığı’ndan sorumlu Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay hakkında verdiği soruşturma önergesi hakkında konuşan Toptaş, “23 Ekim 2011 günü Van ilinde 7,1 şiddetinde deprem meydana gelmişti. Onlarca insanımızın ölümüne yol açan bu deprem duyulur duyulmaz bütün ülke derin bir yasa bürünürken bir yandan da Van’da yaşayan felaketzede yurttaşlarımıza yardım seferberliği başlatmıştı. Türk halkı, kurtarma ekipleri, doktorları, hemşireleri, mühendisleri, acil yardım ekipleriyle Van’a akmaya başlarken tüm Anadolu depremzedelerin gerek duyabileceği yiyecek, giyecek, ısıtma araçları sevk etmeye seferber olmuştu. Yine, Van’ı yeniden inşa etmek için nakdî yardım kampanyaları başlatılmıştı. Yine, bu cümleden olarak, birçok sivil toplum örgütüyle birlikte felaketin yıkımlarını azaltmak için Van’a gidip hasar tespitlerine teknik destek vermek istediklerini, bu amaçla mimar ve mühendis gönderebileceklerini Van Valisine ileten Türkiye Mimar Mühendis Odaları Birliği Başkanına yanıt bile verilmemiştir. Yine, İnşaat Mühendisleri Odası Van şube Başkanı hasar tespiti çalışmasına destek verme talebinde bulunmuş, Valilik bu talebi de reddetmiştir” dedi.
VALİ DE SORUMLU
Van’ın artçı depremlerle sarsılmasına rağmen, yetkililerin “binalara girilebilir” ifadelerini hatırlatan Toptaş, şöyle devam etti:
“Artçı depremler devam ediyor, yaralar sarılmaya çalışılıyor ama yetmiyor. Yetmediği şuradan belli ki: 1’inci depremden on altı gün sonra, 9 Kasım 2011 günü 5,7 büyüklüğünde bir deprem daha meydana geliyor. Bu depremde 2’si otel, 18 bina çöküyor ve göz göre göre 39 insan hayatını kaybediyor. Göz göre göre hayatını kaybeden 39 canın ilk sorumlusu yeterli tedbirleri almayan devletin Van Valisi’dir. Şöyle ki: İl İdaresi Kanunu’nun 9’uncu maddesine, İl Özel İdaresi Kanunu’nun 30’uncu maddesine, İmar Kanunu’nun 39’uncu maddesine, Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun’un 4 ve 13’üncü maddelerine göre, Afetlere İlişkin Acil Yardım Teşkilatı ve Planlama Esaslarına Dair Yönetmelik’in 4 ve 6’ncı maddelerine, AFAD kanununun 18’inci maddesine göre, vali sorumludur. Van Valisi, yasal düzenlemelerle kendisine yüklenen bu görevleri tam olarak yerine getirmeyerek birinci depremden on altı gün sonra insanların nerelerde barınacağını belirlememek, insanların barınacağı veya barınmayacağı tehlikeli yerleri ayırt etmemek, hasar tespiti yapmamak, bu konuda halkı uyarmamak, ilk depremden sonra nerelerin tehlikeli olduğunu söylemeyerek halkı uyarmamak; bu bağlamda, Bayram Otel ve diğer yıkılan binalarda barınılmayacağını bildirmeyerek, bu insanların hayatının kaybolmasına neden olmuştur. Açıkça, valinin buradaki durumu, bir ceza içeren fiilî suçtur.”
TEK DAVA BİLE AÇILMADI
Başbakan Yardımcısı Beşir Atalay’ın afet sırasında AFAD’dan sorumlu olduğunun altını çizen Toptaş, “Van depreminde yıkılan Bayram Oteli’yle ilgili açılan bir davada, iddianamede 24 ölen insanımızın adı, bir tek sanık sandalyesinde Tevfik Bayram’ın adı geçmektedir. Yani bu kadar ihmalden sonra, bu kadar sorumsuzluktan sonra bir tek kamu görevlisi hakkında bugüne kadar dava açılmamış ve bu kamu görevlilerine de görevlerini yapmadıkları biline biline bir tek dava açılmamıştır. Bu nedenle, Sayın Bakan hakkında bu soruşturma açılırsa hiç olmazsa diğer kamu görevlilerinin de eylemleri ortaya çıkmış olur” ifadelerini kullandı.

İtalya örneği

CHP Milletvekili Ahmet Toptaş, İtalya’da meydana gelen bir depremden yola çıkarak şu örneği verdi:
“Bir İtalyan mahkemesinin kararını okuyacağım, kararından bahsedeceğim size. İtalya’nın bir bölgesinde bir deprem oldu, diyor ki kararda: ‘Altı aydır devam eden artçılara rağmen bölge halkına deprem riski olmadığı güvencesi vermek, depremi öngörmemek, ihmal sonucu birden fazla kişinin ölümüne ve yaralanmasına sebep olacak bir felakete yol açtıkları için deprem komitesi kamu yetkilileri altı yıl hapis cezasına çarptırılmış, ileride başka kişilerin ölümüne yol açmamaları için kalıcı olarak da kamu görevlerinden yasaklanmıştır.’ Düşünün, İtalya’da bir deprem oluyor. Gerekli önlemleri almadıkları ve uyarmadıkları için orada görevli bütün kamu görevlileri için altışar yıl ceza veriliyor, bizde kamu görevlilerinden bir teki hakkında soruşturma açılması gereği bile duyulmuyor. Kaldı ki bu sadece Van depremi için değil. Sanıyorum, Türkiye’de hiçbir depremde kamu görevlileri hiçbir kusur işlememişler gibi haklarında bir tek soruşturma açıldığını duymadım.”