Danıştay Üyelerini Kim Seçer?

Hukuk odağında medyada yer alan haberlerde sıklıkla gündeme gelen Danıştay, aşina olunmakla birlikte büyük önem taşımasına karşın detayları ile yeterince bilinmiyor. Peki Danıştay nedir, Danıştay üyelerini kim seçer? Başkanı nasıl seçilir ve kim belirler? İşte yanıtlar.

DANIŞTAY ÜYELERİNİ KİM SEÇER?

Türkiye’de bulunan en yüksek yargı oranları arasındaki Danıştay üyelerini kim seçer sorusunun yanıtı en özet ve anlaşılır şekliyle karşınızda. Danıştay üyelerinin dörtte üçü yargı hakim ve savcılar, kalan dörtte biri ise diğer adli görevliler içerisinden belirlenir. Bu kapsamdaki hakim ve savcılar, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu tarafından seçilmektedir. Dörtte birlik kesimi oluşturan diğer görevlileri belirleyen ise Cumhurbaşkanı’dır.

Danıştay Genel Kurulu tarafından üye sayısının salt çoğunluğu uyarınca gizli oylama ile seçilirler. Danıştay üyeleri görev süresi 12 yıldır ve yeniden seçilme yoktur. Özetle bir Danıştay üyesi bir kez seçilebilir ve görev süresi de 12 yıldır.

Görev süresi sona eren Danıştay üyeleri arasında, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ile seçilenler, yine Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun ilgili dairesi tarafından idari yargıda göreve atanırlar. Göreve atanma sınıf ve dereceler esas alınarak yapılmaktadır.

Cumhurbaşkanı’nın seçtiği üyeler ise görev süresi dolmadan bir ay önce idari yargıda görevlendirilmek için talep iletirler ve Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ilgili dairesi de yine sınıf ve derecelerine uygun bir göreve atama yapar.

Görevi sona erenlerin Danıştay ile ilişiği kesilmektedir. Görev süresi dolması ya da başka nedenlerle boşalan üye sayısı adedi dört olduğunda Cumhurbaşkanlığına ve Adalet Bakanlığına bildirilir. Cumhurbaşkanı ve Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu da bunun ardından seçim yapar.

KİMLER DANIŞTAY ÜYESİ OLABİLİR?

İdari yargı hakim ve savcılığının yanı sıra Bakanlık, Cumhurbaşkanı yardımcılığı, bakan yardımcılığı, müsteşarlık, müsteşar yardımcılığı, elçilik, valilik, Generallik, amirallik, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği görevlerinde bulunmuş olanlar Danıştay üyesi olabilmektedir.

Öte yandan idari yargı hakim ve savcıları için birinci sınıfa ayrıldıktan sonra en az 3 sene daha bu göreve çalışmış ve birinci sınıfa ayrılma niteliğini sürdürmüş olma şartı bulunmaktadır.

Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Genel Sekreterliği gibi görevler ile çeşitli dairelerde sekreterlik, müdürlük, tetkik ve teftiş kurul başkanlığı yapmış olanla da seçilebilmektedir.

Düzenleyici ve denetleyici kurumlarda başkanlık yapmış olanlar, Yükseköğrenim kurumlarında belirli branşlarda profesör olanlar, baş hukuk müşavirliği, birinci hukuk müşavirliği gibi ünvanlara sahip kimseler de Danıştay üyesi olabilir.