Damga vergisi nedir?

Damga vergisi, kişiler ve kurumlar arasındaki anlaşma ve işlemlerin geçerliliğini sağlayan kâğıtlardan alınan vergidir. İki kişi arasında yapılan sözleşmelerde damga vergisinin mükellefi iki tarafa da aittir. Böyle durumlarda damga vergisini iki taraf da öder. Resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kâğıtların damga vergisini ise yalnızca kişiler öder.

DAMGA VERGİSİ NE İÇİN ALINIR?

Damga vergisi, kişi ve kurumlar arasında yapılan sözleşme ve anlaşmaların geçerliliğini belgelemek amacıyla alınmaktadır. Söz konusu sözleşmeler, kişiler arasında olabileceği gibi, kişi ve resmi daireler arasında da yapılabilmektedir

DAMGA VERGİSİ NASIL HESAPLANIR?

Damga vergisi; damga vergisi kapsamında olan kağıtların nüshalarına göre hesaplanmaktadır.  Damga vergisi maktu ve nispi olarak iki türde ödenebilmektedir. Sözleşmede değer belirtildiği takdirde maktu, değer belirtilmediği durumda ise nispi olarak hesaplanmaktadır. Bir nüshadan fazla düzenlenen kâğıtlarda, maktu vergiye tabi olanların her bir nüshası ayrı ayrı aynı miktarda; nispi vergiye tabi olanların ise sadece bir nüshası damga vergisine tabi tutulur. Uygulama standartları açısından düzenlenmiş olan damga vergisine ilişkin hesaplamada sözleşmenin konusu dikkate alınarak çeşitlenmektedir. Damga vergisi hesaplama işlemi bindelik oran üzerinden gerçekleştirilir.

2023 Damga Vergisi kanuna göre her bir kağıttan alınacak damga vergisine ilişkin üst sınır 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren 10.732.371,80 Türk Lirası olmuştur.

Buna göre;

Yıllık gelir vergisi beyannameleri (294,90 TL)

Kurumlar vergisi beyannameleri (393,90 TL)

Katma değer vergisi beyannameleri (194,60 TL)

Muhtasar beyannameler (194,60 TL)

TL olarak belirlenmiştir.

DAMGA VERGİSİ NASIL ÖDENİR?

Damga vergisinin ödeme yöntemi belgelerin düzenlemesine göre farklılık gösterir. Belgenin içeriğine göre; ödeme şekli belirlenir. Damga vergisinin ödenmesinde makbuz karşılığında belgeye pul yapıştırılması yönteminde; istihkaktan kesinti yapmak suretiyle ya da basılı damga uygulanması şeklinde ödenebilmektedir. Eğer vergi konusu belge değerli değil ise bu durumda da vergi maktu olarak tahsil edilmektedir.

DAMGA VERGİSİNE TABİ OLAN KÂĞITLAR NELERDİR?

Damga Vergisine Tabi Kağıtlar şu şekildedir:

1. Akitlerle ilgili kağıtlar
2. Belli parayı ihtiva eden kağıtlar:
3. Mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler (Binde 9,48)
4. Kira mukavelenameleri (Mukavele süresine göre kira bedeli üzerinden) (Binde 1,89)
5. Kefalet, teminat ve rehin senetleri (Binde 9,48)
6. Tahkimnameler ve sulhnameler (Binde 9,48)
7. Fesihnameler (Belli parayı ihtiva eden bir kağıda taalluk edenler dahil) (Binde 1,89)
8. Karayolları Trafik Kanunu uyarınca kayıt ve tescil edilmiş ikinci el araçların satış ve devrine ilişkin sözleşmeler (Binde 1,89)
9. (Ek:6728/28. md.Yürürlülük: 9/8/2016) Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşınmazlara ilişkin ön izin, irtifak hakkı veya kullanma izni sözleşmeleri (yatırım taahhüdü bulunanlar ahil ön izin, irtifak hakkı veya kullanma izni süresine göre bulunacak bedel üzerinden) (Binde 9,48)
10. (Ek:6728/28 md Yürürlük: 9/8/2016) Resmi şekilde düzenlenen gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri (Binde 0)
11. (Ek:6728/28 md Yürürlük: 9/8/2016) Resmi dairelerin mal ve hizmet alımlarına ilişkin yaptıkları ihalelerde, ihaleyi yapan idare ile düzenlenen sözleşmeler (Binde 9,48)
12. (Ek:6728/28 md Yürürlük: 9/8/2016) 7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kapsamında düzenlenen: a) Taksitle satış sözleşmeleri (Binde 9,48)
13. b) Ön ödemeli konut satış sözleşmeleri (Binde 0)
14. c) Devre tatil ve uzun süreli tatil sözleşmeleri (Binde 9,48)

ç) Paket tur sözleşmeleri (Binde 9,48)

1. d) Abonelik sözleşmeleri (Binde 9,48)
2. e) Mesafeli satış sözleşmeleri (Binde 9,48)
3. (Ek:6728/28 md Yürürlük: 9/8/2016) 7/6/2012 tarihli ve 6326 sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu kapsamında düzenlenen turist rehberliğine ilişkin sözleşmeler (Binde 9,48)
4. (Ek:6728/28 md Yürürlük: 9/8/2016) 14/3/2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu kapsamında düzenlenen:
5. a) Toptan elektrik satış sözleşmeleri
6. b) Perakende elektrik satış sözleşmeleri (Binde 9,48)
7. (Ek:6728/28 md Yürürlük: 9/8/2016) 18/4/2001 tarihli ve 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu kapsamında düzenlenen: a) Toptan doğal gaz satışına ilişkin sözleşmeler b) Tüketicilere doğal gaz satışına ilişkin sözleşmeler (Binde 9,48)
8. (Ek:6824/5. md.-Yürürlük: 8/3/2017) Resmi şekilde düzenlenen kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat sözleşmeleri (Binde 0)
9. (Ek:6824/5. md.-Yürürlük: 8/3/2017) Resmi şekilde düzenlenen kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat sözleşmeleri kapsamında yapı müteahhitleri ile alt yükleniciler arasında düzenlenen inşaat taahhüt sözleşmeleri (Binde 0)
10. (Ek:6824/5. md.-Yürürlük: 8/3/2017) Kat karşılığı veya hasılat paylaşımı inşaat işlerine ilişkin danışmanlık hizmet sözleşmeleri (Binde 0)(î)
11. (Ek:6824/5. md.-Yürürlük: 8/3/2017) Yapı denetimi hizmet sözleşmeleri (Binde 0)
12. Belli parayı ihtiva etmeyen kağıtlar:
13. Tahkimnameler (294,90 TL)
14. Sulhnameler (294,90 TL)

3.Turizm işletmeleri ile seyahat acentelerinin aralarında düzenledikleri kontenjan sözleşmeleri (Belli parayı ihtiva edenler dahil) 1.658,80 TL

1. Kararlar ve mazbatalar
2. Meclislerden, resmi heyetlerden ve idari davalarla ilgili olmayarak Danıştaydan verilen mazbata, ilam ve kararlarla hakem kararları:
3. a) Belli parayı ihtiva edenler (Binde 9,48)
4. b) Belli parayı ihtiva etmeyenler (97,20 TL)
5. İhale Kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararları (Binde 5,69)

III. Ticari işlemlerde kullanılan kağıtlar

1. Ticari ve mütedavil senetler:
2. a) Emtia senetleri:
3. aa) Makbuz senedi (Resepise) (101,20 TL)
4. ab) Rehin senedi (Varant) (59,70 TL)
5. ac) İyda senedi (9,30 TL)
6. ad) Taşıma senedi (2,20 TL)
7. b) Konşimentolar (59,70 TL)
8. c) Deniz ödüncü senedi (Binde 9,48)
9. d) İpotekli borç senedi, irat senedi (Binde 9,48)
10. Ticari belgeler:
11. a) Menşe ve Mahreç şahadetnameleri (101,20 TL)
12. b) Resmi dairelere ve bankalara ibraz edilen bilançolar ve işletme hesabı özetleri:
13. ba) Bilançolar (227,30 TL)
14. bb) Gelir tabloları (108,50 TL)
15. bc) İşletme hesabı özetleri (108,50 TL)
16. c) Barnameler (9,30 TL)
17. d) Tasdikli manifesto nüshaları (44,10 TL)
18. e) Ordinolar (2,20 TL)
19. f) Gümrük idarelerine verilen özet beyan formları (44,10 TL)
20. Makbuzlar ve diğer kağıtlar
21. Makbuzlar:
22. a) Resmi daireler tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler (avans olarak yapılanlar dahil) nedeniyle, kişiler tarafından resmi dairelere verilen ve belli parayı ihtiva eden makbuz ve ibra senetleri ile bu ödemelerin resmi daireler nam ve hesabına, kişiler adına açılmış veya açılacak hesaplara nakledilmesini veya emir ve havalelerine tediyesini temin eden kağıtlar (Binde 9,48)
23. b) Maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı, aidat, ihtisas zammı, ikramiye, yemek ve mesken bedeli, harcırah, tazminat ve benzeri her ne adla olursa olsun hizmet karşılığı alınan paralar (avans olarak ödenenler dahil) için verilen makbuzlar ile bu paraların nakden ödenmeyerek kişiler adına açılmış veya açılacak cari hesaplara nakledildiği veya emir ve havalelerine tediye olunduğu takdirde nakli veya tediyeyi temin eden kağıtlar (Binde 7,59)
24. c) Ödünç alınan paralar için verilen makbuzlar veya bu mahiyetteki senetler (Binde 7,59)
25. d) İcra dairelerince resmi daireler namına şahıslara ödenen paralar için düzenlenen makbuzlar (Binde 7,59)
26. Beyannameler (Bu beyannamelerin sadece bir nüshası vergiye tabidir):
27. a) Yabancı memleketlerden gelen posta gönderilerinin gümrüklenmesi için postanelerce gümrüklere verilen liste beyannamelerde yazılı her gönderi maddesi için (0,80 TL)
28. b) Vergi beyannameleri:
29. ba) Yıllık gelir vergisi beyannameleri (294,90 TL)
30. bb) Kurumlar vergisi beyannameleri (393,90 TL)
31. bc) Katma değer vergisi beyannameleri (194,60 TL)
32. bd) Muhtasar beyannameler (194,60 TL)
33. be) Diğer vergi beyannameleri (damga vergisi beyannameleri hariç) (194,60 TL)
34. c) Gümrük idarelerine verilen beyannameler (393,90 TL)
35. d) Belediye ve il özel idarelerine verilen beyannameler (144,40 TL)
36. e) Sosyal güvenlik kurumlarına verilen sigorta prim bildirgeleri (144,40 TL)
37. f) (Değişik: 6728/28. md Yürürlük:9/8/2016) 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesi ile muhtasar beyannamenin birleştirilerek verilmesiyle oluşturulan beyannameler. (230,70 TL)
38. Tabloda yazılı kağıtlardan aslı 1,00 Yeni Türk Lirasından fazla maktu ve nispi vergiye tabi olanların resmi dairelere ibraz edilecek özet, suret ve tercümeleri. (2,20 TL)