CUMA NAMAZININ REKÂTLARI

Cuma namazının farzı iki rekâttır. Cuma namazı; farzından önce kılınan dört rek’atlik ilk sünnet ve farzından sonra kılınan altı rekât (dört artı iki rekât) sünnet olmak üzere zuhri âhiri ile birlikte toplam onaltı rekâttır.
Türkiye’nin hemen hemen tamamına yakınında kılınan ve adına zuhri ahir denen dört rekâtlık namazın kılınıp kılınmayacağı konusu ise tartışmalıdır.
Cuma namazının farzından önce ve farzından sonra kılınan 4 rekâtlık sünnet namazlara kimsenin itirazı yoktur. Çünkü öğle namazında olduğu gibi Cuma namazından önce dört rekât nafile kılmak sünnettir. Zira Peygamberimiz (as): “Cuma namazından (farzından) önce dört rekât nafile kılardı. Ashab da öyle yapardı.” (İbni Mace)
Cumanın farzından sonra kılınacak nafile hakkında da Ebu Hureyre’nin rivayetine göre Hz. Peygamber (as) şöyle buyurdu: “Sizden biri Cuma namazını kılınca dört rekât daha kılsın.” (Müslim)
İmâmı Gazali’nin ihya’sında ise aşağıdaki bilgiler yer alır:
“Cum’a namazından sonra altı rek’at namaz kılmalıdır. Zira İbn Ömer’den, Hz. Peygamber’in cumadan sonra iki rek’at namaz kıldığı,(Buhârî ve Müslim)
Ebu Hüreyre’den ise, dört rek’at kıldığı rivayet edilmektedir.(Müslim)
Hz. Ali ve İbn Abbas’tan ise, altı rek’at kıldığı rivayet edilmektedir.( Beyhakî, (Hz. Ali’den merfû olarak); Ebu Dâvud, (İbn Ömer’den))
Bütün bu rivayetler sahihtir ve değişik vakitlerde vâki olmuşlardır. En efdâli altı rek’at kılmaktır. (İhyâu Ulûmüddîn 1.Cilt)
Peygamber Efendimizin cumanın farzından sonra altı rekât namaz kıldığını Zuhayli’de eserinde belirtmektedir:
“İbni Ömer (ra)’den: “Resûlullah (sas) Cuma namazından sonra altı rekât namaz kılardı.” Ebu Davud rivayet etmiştir. Cumadan sonra Efendimizin iki rekât nafile kıldığı da rivayet edilmiştir. (İslâm Fıkhı Ansiklopedisi; Zuhayli, 2/405)”
Cumanın sünnetleri konusunda İmadü’l İslâm/İslâm’ın Temel Kitabı- Büyük İlmihal’de de:
“ Cuma namazının ilk sünneti, ittifak üzere, dört rek’attir. Son sünneti de altı rek’attir.” (İmadü’l İslâm/İslâm’ın Temel Kitabı- Büyük İlmihal sayfa:206,Şeyh Abdurrahman Bin Yusuf, çeviren: Mehmet Rahmi)
Netice olarak cumanın farzından önce dört, farzından sonra altı re’kat sünnet kılınır. Tartışma konusu olan 4 rekât olarak kılınan zuhri âhir namazıdır. İlk dört rekât sünneti, imam hutbede iken kılamamış ya da hutbeden sonra imama uymuş olan kişi farzdan sonra kılar.
G- Hatip Hutbeye Çıktıktan Sonra Nafile Namaz Kılınır mı?
Cuma veya bayram günleri, hatibin hutbe okumak için minbere çıkmasından sonra mescide giren kişinin, Mâlikî ve Hanefîlere göre sünnet namaz kılması mekruhtur. Bu konuda Şafiî ve Hanbelîlerin görüşleri farklıdır.
Şafi ve Hanbelîler dediler ki: Kişi mescide girdiğinde İmâm minbere çıkmışsa bu durumda oturmadan önce iki hafif rek’atle tahiyyet’ül-mescid namazını kılması sünnet olur. Bundan fazlasını yapmamalıdır. Kılmaksızın oturursa, kalkıp da tahiyyet’ül-mescid namazını kılması gerekmez. (Abdurrahman Ceziri, Dört Mezhebe Göre İslâm Fıkhı, 1.cilt/332)