Büyük İskender'i Büyük Yapan Bazı Detaylar

Makedonya Kralı II. Philip'in oğlu olarak doğan ve 20 yaşında tahta çıkan İskender, sadece 13 yıl süren hükümdarlığı boyunca Batı Asya, Mısır, Yunanistan ve Pers İmparatorluğu topraklarını fethederek bilinen dünyanın büyük bir kısmını ele geçirmiştir. İşte Büyük İskender’in hayatına dair önemli detaylar:

BÜYÜK İSKENDER KİMDİR?

Büyük İskender, MÖ 336 - 323 yılları arasında hüküm süren Antik Makedonya Krallığı'nın kralıdır. Babası II. Philip’in 336 yılında suikasta uğramasıyla tahta çıkmıştır. Henüz genç yaşta hükümetin başına geçen İskender, kısa sürede askeri stratejileri ve liderlik yetenekleriyle adından söz ettirerek tarih sahnesinde önemli bir figür olmuştur. Batı ve Orta Asya’da geniş topraklar fethederek dünyayı değiştiren bir imparatorluk kurmuştur.

BÜYÜK İSKENDER NERELİ VE HANGİ DİNE MENSUP?

Büyük İskender, MÖ 356 civarında Makedonya’nın başkenti Pella’da dünyaya gelmiştir. Annesi Olympias, babası ise Makedonya Kralı II. Philip'tir. Yunan kökenli bir aileye mensup olan İskender, küçük yaşlardan itibaren büyük bir lider olarak yetiştirilmiştir. Antik Yunan dinine bağlı olan İskender, yaşamı boyunca Yunan kültürünü ve tanrılarını benimsemiştir.

BÜYÜK İSKENDER HANGİ İSİMLERİ KULLANDI?

Büyük İskender’in doğuştan sahip olduğu ismi Yunanca "Aleksandros"tur. Zaferleri ve fetihleri sonucu “Büyük Aleksandros” ya da "İskender" olarak anılmaya başlanmıştır. Türkçede ise “İskender” ismi, Arapçadan Türkçeye geçmiş olup, halk arasında “Büyük İskender” olarak bilinir.

BÜYÜK İSKENDER NASIL MISIR FİRAVUNU OLDU?

İskender, Pers İmparatorluğu'na karşı başlattığı fetihlerle karşılaştığı birçok zorluk arasında, Mısır'a geldiğinde halk tarafından büyük bir karşı duruşla karşılaşmamıştır. MÖ 332'de Pelusium’a (Mısır’ın kapısı) ulaştığında, Mısırlılar Pers yönetiminden bıktıkları için İskender’i kabul etmiş ve ona firavun olarak biat etmiştir. Böylece Mısır’ı savaşa gerek kalmadan fetheden İskender, burada İskenderiye şehrini kurarak kendisini firavun ilan etmiştir.

BÜYÜK İSKENDER’İN PERS SAVAŞI NASIL SONUÇLANDI?

MÖ 334’te, zayıflamış olan Pers İmparatorluğu'nu fethetmek amacıyla yola çıkan İskender, Anadolu’ya geçtikten sonra Pers yönetimindeki Yunan şehirleri tarafından coşkuyla karşılanmıştır. Bu süreçte, efsanevi Troya şehrini ziyaret etmiş ve burada kahramanlık kültünü kutlamıştır. Ardından, Perslere karşı kazandığı zaferlerle, Pers İmparatorluğu'nun çöküşüne zemin hazırlamıştır.

BÜYÜK İSKENDER GAUGAMELA SAVAŞI'NDAN GALİP Mİ AYRILDI?

MÖ 331’de, Persler ile yapılan Gaugamela Savaşı, İskender’in hayatındaki en önemli savaşlardan biriydi. Kısa sürede sınır savaşına dönüşen bu mücadelede, İskender Pers Kralı III. Darius’u mağlup ederek büyük bir zafer kazanmış ve Pers İmparatorluğu’nun fiilen sona ermesine yol açmıştır. Bu zaferin ardından, Orta Asya’ya doğru fetihlerine hız vermiştir. Ayrıca, savaş sonrası Pers geleneklerini ve kıyafetlerini benimseyerek, fethettiği topraklarda Yunan kültürünü yaymaya başlamıştır.

BÜYÜK İSKENDER’İN ÖLÜMÜ

Büyük İskender, MÖ 323’te Babil’de yüksek ateş nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Ölümünden önceki 10 gün boyunca ateşi düşürülememiştir ve bu ölümün ardında neyin yattığı konusunda pek çok farklı teori bulunmaktadır. Zehirlenme, sıtma, menenjit veya enfeksiyon gibi olasılıklar öne sürülmüş olsa da, kesin ölüm nedeni hala bir sır olarak kalmaktadır.

İSKENDER’İN LAHDİ (MEZARI)

Büyük İskender’in mezarının yeri tarih boyunca belirsizliğini korumuştur. Ancak 1850 yılında, Ambroise Schlilizzi, Mısır’daki İskenderiye’deki Nabi Daniel Camii içinde İskender’in mumyasını ve mezarını bulduğunu öne sürmüştür. Günümüzde, İskender'in mezarının tam yeri hâlâ bulunamamıştır.

BÜYÜK İSKENDER’DEN SONRA TAHTA KİM GEÇTİ?

Büyük İskender’in ölümünün ardından imparatorluğunun başına kimin geçeceği konusunda bir belirsizlik oluşmuştur. İskender, vasiyetinde en güçlü olanın tahta çıkmasını istemiştir ve bu durum, imparatorluğun generalleri arasında büyük bir bölünmeye yol açmıştır. Cassander, Batlamyus, Antihonus ve Seleukos, İskender’in ölümünden sonra toprakları paylaştırarak imparatorluğu parçalara ayırmışlardır. Bu da Makedonya İmparatorluğu’nun çöküşünü ve Helenistik dönemin başlangıcını tetiklemiştir.

BÜYÜK İSKENDER HANGİ ŞEHİRLERE ADINI VERDİ?

İskender, fethettiği bölgelerde kurduğu pek çok şehre kendi adını vermiştir. En ünlüsü, Mısır’da kurduğu ve günümüzde dünyanın en büyük şehirlerinden biri olan İskenderiye’dir. Bunun yanı sıra, fetihlerinin güzergahında yer alan şehirler de İskender adını taşımaktadır. Bu şehirler, günümüz Türkiye’si, İran, Afganistan, Tacikistan ve Pakistan gibi ülkelerde bulunmaktadır.

BÜYÜK İSKENDER'İN DİYOJEN’LE OLAN DİYALOĞU

Büyük İskender, bir gün Korinthos’a giderken sokaklarda yaşamayı tercih eden ünlü filozof Diyojen’i ziyaret etmiştir. Diyojen, İskender’in kendisini tanıtarak ona bir dileği olup olmadığını sorması üzerine, “Evet, gölge etme yeter!” yanıtını vermiştir. Bu cevaba gülen İskender, "Eğer İskender olmasaydım, Diyojen olurdum" diyerek bu anı unutulmaz kılmıştır.

BÜYÜK İSKENDER’İN MİRASI

Büyük İskender’in en önemli mirası, Helenistik Dönem’in başlangıcını işaret etmesidir.

Ölümünden sonra, Yunan kültürü dünyanın dört bir yanına yayılmış ve Makedonya'dan Hindistan’a kadar uzanan geniş topraklarda Yunan sanatını, bilimini ve felsefesini etkilemiştir. İskender’in fetihleri, Batı ve Doğu kültürlerinin kaynaşmasına zemin hazırlamış ve dünya tarihinin en büyük dönüm noktalarından birini oluşturmuştur.

Büyük İskender, sadece askeri başarılarıyla değil, aynı zamanda kültürel mirasıyla da tarihteki en büyük figürlerden biri olarak öne çıkmıştır.