Bugün Kabotaj Bayramı. Kabotaj Bayramı nedir?

Kabotaj, yüzyıllardır Osmanlıyı sömüren kapitülasyonların, yani ülkenin sömürülmesi için yabancılara izin verilen bir hakkın adıdır. Bu imtiyaz ile yabancılar Osmanlı limanları arasında deniz taşımacılığı yapabiliyorlardı. 19. Yüzyılın Anadolu’sunu düşünün. Kara yolları yok denecek kadar az. Üç tarafı denizlerle çevrili Osmanlının sahil kasabalarına sadece denizden ulaşılabiliyor. Daha sonra buralara gelen mal ve eşyalar coğrafyanın izin verdiği (Samsun, İnebolu, Harşit, Gediz, Maçka, Gülek, Elmalı vb.) vadi ve geçitlerden içerilere taşınıyor. Büyük şehirlerin haricinde elektrik yok. Bütün Anadolu gazyağı lambaları ile aydınlanıyordu. Gazyağı çok stratejik bir madde idi. Bu nedenle kıyı kasabalarında gazyağı bidonlarının depolandığı gazhaneler vardı. Rafineriniz yok. Şekeriniz yok. Kâğıdınız yok. Zeytinyağının Karadenizliler için ilaç olarak kullanıldığı yıllar. Her şey dışarıdan geliyor. Bütün bunları yurtdışından yabancı gemiler getiriyor. Aynı zamanda içerdeki limanlara da yabancı gemiler taşıyor. Kazançları ikiye üçe katlanıyor. Aynı zamanda bütün fenerler idaresi de yabancılara verilmiş. Bütün gemilerden harç ve vergi adı altında topladıkları paraları kendi ülkelerine götürüyorlar. Neden? Çünkü sanayiniz yok, gemi inşa edemiyorsunuz. Sadece satın alıyorsunuz. Atatürk’ü Samsun’a götüren Bandırma adlı vapur bile İskoç yapımıydı.

KABOTAJ BAYRAMI NE ZAMAN?

Denizcilik ve Kabotaj Bayramı her yıl 1 Temmuz tarihinde kutlanıyor. Türkiye limanlarında sadece Türk teknelerinin hizmet görmesi zorunluluğunu getiren Kabotaj Kanunu ile üç tarafı denizlerle çevrili ülkemizde deniz güvenliği sağlanmıştır.

Türkiye’de kara suları ve limanları arasında deniz taşımacılığı haklarını koruyan Kabotaj Kanunu her sene Temmuz ayında kutlanıyor. Kabotaj Kanunu kabul tarihi kapsamında kutlanan Kabotaj Bayramına ilişkin olarak “Kabotaj nedir, Denizcilik ve Kabotaj Bayramı nedir ve ne zaman, neden kutlanır?” sorularına yanıt aranıyor. İşte 2024 Denizcilik ve Kabotaj Bayramı tarihçesi ve önemi…

KABOTAJ NE DEMEK?

Kabotaj, bir devletin kendi limanlarına deniz ticareti konusunda tanıdığı ayrıcalıktır. Bu ayrıcalıktan yalnızca yurttaşlarının yararlanması, ulusal ekonomiye önemli bir katkı sağlayacağından, devletler yabancı bandıralı gemilere kabotaj yasağı koyma yoluna gitmişlerdir. Bazı uluslararası sözleşmelerde kabotaj yasağı koyma yetkisine ilişkin hükümler yer alır.

KABOTAJ BAYRAMI NEDİR?

Denizcilik ve Kabotaj Bayramı, gemi işletmeciliğini desteklemek ve kabotaj hakkının elde edilişini kutlamak için her yıl Temmuz ayında yapılan bayramdır. 1 Temmuz 1926’da yürürlüğe giren Kabotaj Kanunu kapsamında 93 yıl önce kutlanmaya başlamıştır.

KABOTAJ BAYRAMI NEDEN ÖNEMLİ?

Türkiye’de 20 Nisan 1926 tarihinde kabul edilen Kabotaj Kanunu, 1 Temmuz 1926’da yürürlüğe girdi. Kanun, “Türkiye Limanları ve sahilleri arasında yük ve yolcu taşınması ile kılavuzluk ve römorkaj hizmetleri, Türk vatandaşları ve Türk bayrağı taşıyan gemilerce yapılır” hükmünü getirerek daha önceden yabancılara açık olan bu faaliyetleri bundan böyle sadece Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yapabileceğini belirtmiştir.

Kanun nedeniyle her yıl 1 Temmuz günü Denizcilik ve Kabotaj Bayramı olarak kutlanmaya başlamıştır.