Bilim, deney, kitap, lokum – Kocatepe Gazetesi

Akkent Şekerleme Kalite Sistem Yöneticisi Melike Akkent, sosyal sorumluluk projesi çerçevesinde Afyonkarahisar’a bağlı köy okullarında “bilim”i, bilimadamlarını anlattı, deneyler yaptı. Afyonkarahisar Valiliği’nin izniyle gerçekleştirilen proje çerçevesinde yaptıkları faaliyetleri Gazeteniz Kocatepe’yle paylaşan Melike Akkent, böyle bir projeye imza attıkları için mutlu olduklarını söyledi.
VALİLİK ONAYLADI, MİLLİ EĞİTİM DESTEKLEDİ
GAZETENİZ KOCATEPE: Köy okullarında bilim, bilime hizmet eden insanları anlatıyorsunuz. Bu proje nasıl başladı?
MELİKE AKKENT: Ben Ortadoğu Teknik Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü mezunuyum. Mesleğimle ilgili çeşitli firmalarda çalıştım, ama farklı projelere de imza atmak istiyordum. Bu benim hem mesleğim, hem merakım. Eşim ve en büyük destekçim Ahmet Akkent’e ‘Keşke köy okullarında bilimsel deneyler yapabilsek’ dedim. Bunu söylediğim zaman, 2015’in ilkbahar aylarıydı. O günlerde doğumgünüm vardı. Doğumgünü pastamda önlük giyen bir Melike Akkent, öğrencilerle deney yaparken resmedilmişti. Çok hoşuma gitti. Amcam Ali Telek’e durumu anlattım. Ali Telek, beni İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı Musa Dinçgez’e yönlendirdi. Musa Bey, İl Milli Eğitim Müdürü Metin Yalçın’la bu konuyu görüşmüş. İl Milli Eğitim Müdürü Metin Yalçın da bu duruma olumlu bakmış. Afyonkarahisar Valiliği’ne resmî olarak başvurduk. Valilik onayladı, İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ndü Şube Müdürü olarak görev yapan Gürbüz Bıdık da bize yardım etti.
BİLİMİN EĞLENCELİ
TARAFINI GÖSTERDİK
Projenizin tam ismi nedir? Proje ile neler hedeflediniz?
Projemizin tam ismi ‘Afyonkarahisar Civarı Köy İlk Okullarında Bilimsel Farkındalık Yaratma ve Pratik Uygulama Performansları Düzenleme’ oldu. Bu isimle başvurduk. Bu proje ile Afyonkarahisar belde veya köylerinde yer alan ilkokullarda bilimsel bilginin öneminin kavratılması; bilimsel düşünmenin faydalarının incelenmesi ve uygulamalı deneylerle bilimin eğlenceli tarafının öğrencilere gösterilmesi gibi genel konuları hedefledik. Bizim verdiğimiz bilgiler ile Fen Bilgisi müfredatı birbiriyle örtüşür şekildeydi.
Köy okullarında bilimi anlattınız. Nelerden bahsettiniz?
Bilimin tanımından başlayarak günümüze kadar gelen süreci öğrencilere aktardık. Milattan önceki bilim adamları kadar son 150-200 yıllık dönemde bilime katkı sağlayan kişileri de anlattık.
HER SINIFTA DİKKAT
ÇEKEN ÖĞRENCİLER VAR
Öğrencilerin ilgisi nasıldı bu etkinliklerde?
Öğrenciler meraklı, iyi bir şekilde dinliyorlar. Gittiğimiz her köy okulunda birkaç tane çok zeki, kendini belli eden öğrenci bulunuyor. Bu öğrenciler hem sorduğumuz sorulara mantıklı cevaplar veriyor, hem de yaptığımız deneyleri ilgiyle takip ediyor.
PUSULA VE LAV
LAMBASI YAPTIK
Deneyler hakkında da bilgi verir misiniz?
Okullarda yaptığımız deneyleri, birkaç grupta topladık. Bu deneyler, hem bilgi verici hem de kolayca yapılabilecek deneyler oldu. Meselâ ‘Hava ile ilgili deneyler’ bölümünde akciğerlerimizin kapasitesini ölçtük, hovercraft (hava yardımıyla yüzeyin üzerinde seyreden araç) yaptık. ‘Ateş ile ilgili deneyler’ bölümünde mumdan tahterevalli yaptık. ‘Su ile ilgili deneyler’de lav lambası yaptık. ‘Polimer deneyler’de aseton/polistren reaksiyonunu inceledik. ‘Elektrik deneyleri’nde pusula yapımını gerçekleştirdik. Deneyleri yaparken öğrencilerin bilgilerini de ölçecek bazı sorular sorduk ki gördüklerini akılda tutabilsinler. Meselâ ‘pusula’ deneyinden önce ‘Yönümüzü nasıl buluruz’ dedik. Öğrenciler, halk arasında anlatılan ağaç yosunlarını takip etmek, kutup yıldızına bakmak, güneşin harekeİMKÂNSIZLIKLAR SİZİ YILDIRMASINtlerini incelemek gibi farklı yöntemleri bizlere söylediler.
KİTAP VE LOKUM
HEDİYESİ, ÖĞRENCİLERİN HOŞUNA GİTTİ
Her okulda 2 saatlik sunumunuzun ardından öğrencilerin yüzünü güldürecek hediyeler de verdiniz…
Aslında bizim için büyük bir şey değil, ama öğrenciler o küçük hediyeleri görünce çok mutlu oluyorlar. Akkent Şekerleme, lokum üzerine kurulan bir şirket. Sunumlarımızın sonunda öğrencilere küçük bir paket hediye ettik. Bu paketin içinde TÜBİTAK Yayınları’ndan satın aldığımız çocuklara yönelik bilimsel kitaplar bulunuyor. Bir de şirketimizin ürünlerinin olduğu kutu yer alıyor. Öğrenciler önce kitabı görüyorlar, ‘Çok güzel’ diyorlar. Daha sonra lokumu görüp gülüyorlar. Çoğu öğrenci, sunum bittikten sonra paketleri bize göstererek teşekkür etti.
ASIL MALİYET,
AHMET BEY’İN ZAMANI
Böyle bir çalışmanın size maliyeti ne oldu?
Bunu pek hesaplamadık açıkçası. Öyle çok maliyetli bir iş değil yaptığımız. Kitapları getirtiyoruz, deneyde kullanılacak yağ, mum, karbonat gibi maddeleri tedarik ediyoruz. Hepsi bu. Ama şunu da söylemek gerekir: Eşim ve en büyük destekçim Ahmet Akkent, bu proje için özel zaman ayırıyor. Ahmet Akkent’in zamanının maliyetini sorarsanız hesaplayamayız. Fakat O da böyle bir projenin içinde yer almaktan mutlu oluyor. Bizim için bu projedeki uzun soluklu isteklerden biri, 30-40 yıl sonra bu okullardan bir ya da birkaç kişinin çıkıp bilime katkı sağlayan bir insan olması. >> Murat ARISOY’un Röportajı

İMKÂNSIZLIKLAR SİZİ YILDIRMASIN

Köylerdeki sunumlarınızda Prof. Dr. Stephan Hawking ve Nobel Ödüllü Türk Bilimadamı Aziz Sancar’dan da bahsediyorsunuz. Neden bu örnekleri veriyorsunuz?
Öğrenciler, ‘imkânsız’ gibi görünen durumlardan başarı öykülerinin çıkabileceğini görmeli. Bunu hedefliyoruz. Stephan Hawking, 1985’ten bu yana felçli durumda hayatını sürdürüyor. Kendisine bağlanan bilgisayarlar sayesinde iletişim kurabiliyor. Bu durum, onu yılgınlığa itmiyor; şu an dünyanın sayılı bilimadamları arasında gösterilmesine engel olmuyor.
Aziz Sancar ise, okuma-yazma bilmeyen anne ve babanın oğludur. Elektriksiz zamanlarda mum ışığında çalışmıştır. Şimdiki öğrenciler ‘elektriksiz’ bir dünya hayal edemiyor, fakat bu zorluk çekilmiş. Aziz Sancar, bu topraklardan çıkan bir bilimadamının hangi başarılara imza atacağını göstermesi bakımından önemli bir örnek.

AKKENT ŞEKERLEME HAKKINDA BİLGİ

Akkent Şekerleme’nin temelleri Nihat ve Mahmut Akkent’in dedeleri Hacı Abdullah’ın helva ve pekmez üretimine dayanıyor. Firma, 1996’da Akkent Şekerleme Gıda Ambalaj San. ve Tic. Ltd. Şti. adıyla Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası’na kaydoldu. Şirketin ilk yıllarında üretim günde 150 kg ile sınırlıydı. İlk üretilen ürünler kaymaklı lokum, cevizli lokum, fındıklı lokum ve kaymak şekerdi. Üretim bakır kazanlarda yapılıyordu. 1980 yılına kadar sadece Afyonkarahisar içerisinde satış gerçekleştirilirken bu tarihten itibaren şehir dışında da tanınmaya başladı. 2008 yılı itibariyle tüm Ege ve Akdeniz sahil şeridi ile İstanbul, Bursa, Trabzon, Batman başta olmak üzere ülkemizin çeşitli illerinde ve Amerika Birleşik Devletleri, Rusya, Almanya, İsviçre, Kore, Malezya gibi ülkelerde satış yapan bir firma haline geldi. Akkent Şekerleme, faaliyetlerine Afyonkarahisar’da 850 metrekareden oluşan kapalı üretim tesisinde devam ediyor. Firma lokum, kaymaklı şeker,  pişmaniye, saray helvası üretimi yapıyor. Akkent, “altınlı lokum”un da üretimini yaparak patentini aldı.

200’Ü AŞKIN ÖĞRENCİYE ULAŞILDI

Şimdiye kadar kaç köye gittiniz, kaç öğrenciye ulaştınız?
Projemiz, 2016’nın Şubat ayından itibaren uygulanmaya başladı. O günden bu yana Saraydüzü, Değirmendere, İsmailköy, Belkaracaören, Bayatçık, Kızıldağ köylerine gittik. Hedeflediğimiz iki köy daha vardı; onlara da Ekim ayında gitmeyi planlıyoruz. Böyle bir çalışmayı bildiğim kadarıyla TÜBİTAK ve ODTÜ yapıyor. Biz de kendi çabalarımızla bilimi anlatmak istedik. Şimdiye kadar 200’ü aşkın öğrenciye kitap dağıttık.